به گزارش مجله خبری نگار، افسردگی تنها مربوط به سن بزرگسالی نمیشود. هر انسانی در هر مقطع زمانی ممکن است، بنابر دلایل مختلف دچار افسردگی شود. دوران نوجوانی نیز از این امر مستثنی نیست. در این دوران نیز افسردگی میتواند بروز پیدا کند و حتی تا مدتها زندگی فرد را تحت شعاع قرار دهد.
نشانههای افسردگی
به گفته دکتر پروانه صفایی مقدم، متخصص روانشناسی بالینی، عضو سازمان نظام روانشناسی و عضو سازمان علوم شناختی، در این دوران نوجوانان با تغییرات جدی در زندگی مواجه میشوند. افسردگیهای مداوم، عصبانیتهای بی دلیل، فکر کردن به مرگ، اندیشیدن به خودکشی، افسوس خوردن برای بازگشت به دوران کودکی، افت تحصیلی، اعتیاد به فضای مجازی و حساسیت بیش از اندازه و وسواس از مهمترین نشانههای بحران نوجوانی است.
وی گفت: متاسفانه بسیاری از نوجوانان برای رهایی از این تغییرات دست به اقدامات جبران ناپذیری میزنند. اعتیاد به مواد مخدر و فضای مجازی از جمله این اقدامات است که فرد برای رهایی از فشارهای بیرونی و درونی به آنها میپردازد. افسردگی نیز در این دوران بسیار شایع است که عصبانیتهای بی دلیل و وابستگی شدید به فضای مجازی و متاسفانه در بسیاری از اوقات اعتیاد به مواد مخدر را در پی دارد. معمولا افسردگی در دوره نوجوانی معمولا از ۱۲ سالگی آغاز میشود.
عوامل ابتلا به افسردگی چیست؟
به گزارش سیناپرس، عوامل مختلفی در ایجاد افسردگی دوران نوجوانی دخیل هستند. اختلال در شیمی مغز یکی از آن عوامل است. در این نوع اختلال، هنگامی که میان ناقلان عصبی_ که به صورت طبیعی وظیفه انتقال سیگنالهای مختلف به سایر بخشهای ذهن و بدن را بر عهده دارند_تعادل مناسبی برقرار نشود، اعصاب کار خود را به درستی انجام نمیدهند.
در نتیجه احتمال ابتلا به افسردگی و سایر اختلال روحی و روانی در نوجوانان افزایش پیدا میکند. همچنین بهم خوردن تعادل میزان ترشح هورمونها میتواند در بروز افسردگی دوران نوجوانی تاثیر داشته باشد. این اختلال میتواند ریشه ارثی نیز داشته باشد یا به علت ایجاد وقایع تلخ در دوران کودکی مانند از دست دادن یکی از دوستان یا والدین، طلاق یا ازدواج مجدد والدین، سوء استفاده جسمی یا عاطفی در دوران نوجوانی بروز پیدا کند و تا پایان عمر گریبانگیر فرد باشد.
مشکلات جسمی مانند کم کاری تیروئید، سندروم قبل از قاعدگی و تغییر در هورمونهای بدن، بیماریهایی مانند سرطان، دیابت، آسم، ایدز و … نیز در ایجاد افسردگی دوران نوجوانی دخیل هستند. همچنین شرایط سخت اجتماعی نیز در این امر نقش دارد. اغلب کودکانی که در خانوادههای فقیر متولد شده اند یا یکی از والدین آنها به اعتیاد مبتلاست، دچار افسردگی میشوند. عوارض برخی از داروها و داشتن خصوصیات شخصیتی مانند اعتماد به نفس پایین، وابستگی بیش از حد، خود انتقادی یا بدبینی نیز در ایجاد افسردگی نقش دارند.
تشخیص افسردگی
به گفته دکتر داریوش نیکبخت، متخصص و آسیب شناس گفتار و زبان و اناتومیست، افسردگی در نوجوانانی میتواند صدمههای جبران ناپذیری به بار آورد. طبق آمارها از هر ۵ نوجوان حدودا یک نفر به افسردگی مبتلا میشود که در صورت تشخیص این بیماری، افراد باید هرچه زودتر تحت درمان قرار بگیرند. در این دوران بروز عصبانیت، بدخلقی کاملا طبیعی است، اما افسردگی کاملا تفاوت دارد. تاثیر منفی افسردگی در این دوران فراتر از غم و ناراحتی است. این اختلال روانی میتواند سبب نابودی شخصیت نوجوان شود. همچنین این اختلال باعث ایجاد حس ناامیدی، عصبانیت در نوجوانان میشود از اینرو بسیاری از رفتارهای نادرست و خروشان نوجوانان میتواند نشان دهنده افسردگی در آنها باشد.
والدین و اطرافیان نوجوان باید علت ناراحتی و درد او را تشخیص دهند و به او کمک کنند، اما انجام این کار چندان ساده و آسان نیست. باید توجه کنید نوجوانان افسرده همیشه غمگین و ناراحت به نظر نمیرسند؛ از جمله مهمترین علائم افسردگی در نوجوانان عصبانیت، کلافگی و پریشانی است.
درمان افسردگی
موضوع بسیار مهم برای درمان افسردگی در نوجوانان فعال سازی رفتاری آنهاست. والدین باید آنها را وادار به حرکت کنند، اما انرژی زیادی از آنها نگیرید. ترغیب کردن آنها به انجام کار باعث میشود این افراد احساس تنهایی و خمودگی کمتری داشته باشند. همچنین نوجوانان نسبت به قضاوت اطرافیان خود حساس ترند و مدام خود را از نگاه افراد دیگر قضاوت میکند بنابراین اگر با دیگران ارتباط برقرار کنند احساس بهتری خواهد داشت. نوجوانان از ترس قضاوت دیگران سعی میکنند از جمعهای اجتماعی دور شوند همین امر باعث میشود که آنها افسردهتر شوند. برای درمان افسردگی در نوجوانان باید به آنها کمک کنیم که مهارتهای جدیدی بیاموزند یا برای ایجاد روابط تازه و جدید گام بردارند تا در این صورت از قضاوت و سرزنش دیگران دور بمانند. گاهی اوقات نوجوانان اشتباه و تصمیم نادرست را به خود نسبت میدهند و مدام خود را سرزنش میکنند. این افکار سمی و مخرب نیز باعث ایجاد افسردگی در نوجوانان میشود. گاهی نوجوانان به دلیل افسردگی دچار افت تحصیلی شده یا عملکردشان ضعیف میشود. در این شرایط باید آنها باید تحت درمان قرار بگیرند.