پیامد‌های غیرقابل تصور عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا

به گزارش مجله خبری نگار، روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی نوشت: سران ۱۰ کشور پرجمعیت اتحادیه اروپا از جمله فرانسه، آلمان، لهستان و رومانی درباره این اقدام مهم که می‌تواند به‌طرز چشمگیری شکل اتحادیه اروپا را تغییر دهد، گفتگو و رایزنی کردند.

طبق گفته افراد مطلع نسبت به این گفت‌وگوها، آن‌ها صراحتا اعلام کردند که موضوعات مختلفی هستند که در معرض خطر قرار دارند و آن‌ها همچنین به این مسئله پرداختند که برای پذیرش چنین گسترش تاریخی تا چه اندازه باید خود را تطبیق بدهند.

این رهبران اتحادیه اروپا اذعان کردند که چنین تصمیمی «چالش بزرگی» خواهد بود، اما نسبت به تشکیل یک جریان کاری برای مذاکرات آتی موافقت کردند. این نشست یک مسئله را روشن ساخت؛ ایده «عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا» که حتی ۱۸ ماه پیش ممکن بود مضحک به‌نظر برسد، اکنون جدی تلقی می‌شود.

پس از عملیات نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، اتحادیه اروپا، اوکراین، مولداوی و بوسنی و هرزگوین را کشور‌های نامزد برای عضویت خواند و وارد مذاکرات با آلبانی شد. همچنین مشارکت با چهار کاندیدا رسمی دیگر از جمله مونته‌نگرو، مقدونیه شمالی، صربستان و ترکیه نیز افزایش یافت.

در حالی‌که رهبران اتحادیه اروپا درباره مسیر عضویت اوکراین در این اتحادیه گفتگو می‌کنند، بسیاری از مقامات رسمی و دیپلمات‌های این بلوک به‌طور خصوصی سوالاتی را مطرح می‌کنند که آیا اوکراین واقعا عضو اتحادیه اروپا خواهد شد.

اوکراین نه تنها یک کشور در حال جنگ است، بلکه اگر عضو اتحادیه اروپا شود، به فقیرترین کشور این بلوک بدل خواهد شد و پیامد‌هایی را درباره نحوه تقسیم‌بندی بودجه‌هایش به همراه خواهد داشت. اما با این حال تلاش بیش از پیش کی‌یف سوالات عمیقی را درباره آینده کل این پروژه اروپایی مطرح کرده است.

یکی از همان اشخاص مطلع به نشست رهبران اتحادیه اروپا به روزنامه فایننشال تایمز گفت: از زمان آغاز جنگ در اوکراین، ما مجبور شده‌ایم تغییر بزرگی در ذهنیت خود ایجاد کنیم. اکنون مسئله گسترش اتحادیه اروپا موضوعی اجنتاب‌ناپذیر شده و ما آن را تحت عنوان مسئله‌ای نگاه می‌کنیم که برای ثبات قاره ما لازم است. اکنون با درک این موضوع، باید فورا روند پیشروی خود و «پیامد‌های عظیم و غیرقابل تصور» آن را برای اتحادیه اروپا در حوزه مسائل مالی بررسی کنیم.

جنگ شاید جریان‌های سیاسی را تغییر داده باشد، اما چالش‌های تغییر ناپذیر مربوط به ظرفیت اتحادیه اروپا برای گسترش را تغییر نداده است. در بروکسل و سرتاسر پایتخت‌های عضو اتحادیه اروپا نه تنها می‌پرسند که آیا اوکراین می‌تواند لیست بلند بالایی از اصلاحات را جهت عضویت در این اتحادیه محقق کند بلکه می‌پرسند که آیا اتحادیه اروپا می‌تواند خود را به اندازه کافی جهت پذیرش اوکراین اصلاح کند یا خیر.

به نوشته رسانه انگلیسی، با تلاش ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین برای دستیابی به توافقی جهت شروع مذاکرات عضویت تا ماه دسامبر، نیاز مبرم فزاینده‌ای وجود دارد که نمی‌توان به آسانی با بسته نگه داشتن در‌های ورودی اتحادیه اروپا، ظرفیت این بلوک را برای پذیرش کشور‌های جدید نادیده گرفت. رهبران این اتحادیه مسئله گسترش را مسئله‌ای جدی می‌پندارند، زیرا متوجه هستند که عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا هزینه‌بر است و تاثیراتی بر عملکرد داخلی این اتحادیه دارد.

دیپلمات شماره دو اتحادیه اروپا خاطرنشان می‌کند اوکراین که هنوز وارد اتحادیه اروپا نشده، ضربه‌ای به بازار کشاورزی زده است.

در فرانسه، جایی که بخش کشاورزی دارای نفوذ زیادی است، پیامد‌های سیاسی عمیق و وحشتناک خواهد بود. همین مورد در کشور‌هایی که از تشویق‌کنندگان عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا بوده‌اند، نیز صدق می‌کند. برای مثال رئیس‌جمهوری لهستان در سال ۲۰۲۲ که خواستار تسریع روند عضویت اوکراین شد، یک سال بعد برخی از واردات محصولات کشاورزی اوکراین را ممنوع کرد. ورشو پس از آنکه قیمت ارزان غلات باعث اعتراض کشاورزان شد، چنین اقدامی را اتخاذ کرد.

حتی مسئله بزرگتری از مسئله مالی وجود دارد؛ برخی مقامات در بروکسل استدلال می‌کنند که اتحادیه اروپا چگونه می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد. با توجه به اینکه یک کشور می‌تواند در روند رای‌گیری برای عضویت یک کشور جدید از حق وتوی خود استفاده کند، مسیر را برای اوکراین دشوارتر می‌کند. برای مثال قدرتی مثل مجارستان از چنین حقی اغلب استفاده کرده است.

روزنامه فایننشال تایمز در پایان تاکید می‌کند: از طرفی دیگر اصلاحات اتحادیه اروپا درخصوص اتخاذ تصمیمات جدید موضوع دیگری است. بسیاری از دیپلمات‌ها حمایت اندکی برای اصلاحات اتحادیه اروپا نشان می‌دهند و می‌ترسند که چنین چیزی به‌مثابه باز شدن «جعبه پاندورا» برای این اتحادیه و کشور‌های عضوش باشد.