طمع گرانفروشی نانوایان تهرانی ۴۷ میلیارد ریال آب خورد

به گزارش مجله خبری نگار، حدود یک سال از آغاز اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان و تجهیز نانوایی‌ها به کارتخوان هوشمند در کشورمی‌گذرد. این طرح در مهمترین هدف خود به دنبال آن بود تا سهمیه و دسترسی به آرد دولتی نانوایانی را که دارای رفتار متعهدانه در قبال عرضه نان به مردم بودند، بیشتر کند و سهمیه آن‌ها در چرخه افزایشی قرار بگیرد و نانوایانی را که بنای تحویل آرد یارانه‌ای به مردم ندارند را از چرخه تولید خارج کند.

مشکلاتی اعم از عدم شفافیت و عدم مشخص بودن ارگان واحد در قیمت‌گذاری نان، موجب نابسامانی در این بخش شده است و به همین علت برخی واحد‌های نانوایی اقدام به کم فروشی و گران فروشی می‌کنند. اگرچه هوشمندسازی واحد‌های نانوایی برای تحویل آرد، پخت نان و میزان فروش به‌طور مستمر رصد می‌شود و تراکنش غیرمعمول، کم فروشی و گران‌فروشی مشخص شده و به دستگاه‌های ذیربط اعلام می‌شود، اما باز هم تخلفاتی رخ می‌دهد و امکان پیشگیری کامل از بروز تخلفات فراهم نشده است.

در حال حاضر فرایند نظارت و بازرسی روزانه بر عملکرد واحد‌های نانوایی استان تهران انجام و با متخلفان برخورد قانونی می‌شود. علاوه بر این با اجرای هوشمندسازی واحد‌های نانوایی، آرد تخصیص داده شده به میزان پخت و فروش نان تحویل واحد‌های نانوایی می‌شود که علاوه بر مصرف، فروش آرد خارج از سیستم نان یارانه‌ای تا حدی کنترل شده است، اما بررسی‌های به عمل آمده حاکی از آن است که فروش آرد یارانه‌ای خارج از سیستم، کم فروشی در وزن نان یا گران فروشی در قیمت باز هم اتفاق می‌افتد.

در همین راستا جبرئیل برادری رئیس جهاد کشاورزی استان تهران خبر از جریمه واحد‌های گران‌فروش نانوایی داده و گفته است: تعداد واحد‌های نانوایی استان تهران بیش از ۹ هزار و ۶۰۰ مورد هستند که بیش از هشت هزار و ۵۰۰ واحد نانوایی از ابتدای امسال تاکنون مورد رصد و پایش قرار گرفتند و گران‌فروشان ۴.۷ میلیارد تومان جریمه شدند. برادری، نیاز استان تهران به آرد نان را به طور میانگین ماهانه ۱۰۰ هزار تن عنوان کرده و می‌گوید: دولت برای حمایت از نانوایی‌ها ۴۰ درصد میزان فروش را به عنوان کمک‌هزینه به واحد‌های نانوایی پرداخت می‌کند تا در حمایت از مصرف‌کنندگان از کمیت و کیفیت کاسته نشود، همچنین با توجه به افزایش هزینه‌های تمام شده، تولید نان برای نانوایی مقرون به صرفه شود.

عدم افزایش در قیمت نان یارانه‌ای

به رغم آنکه بعضی از واحد‌های نانوایی اقدام به گران فروشی نان می‌کنند، اما دولت بار‌ها اعلام کرده است قصد افزایش قیمت نان را ندارد؛ لذا هیچ مجوزی برای افزایش قیمت نان یارانه‌ای صادر نشده است. در حال حاضر بعضی از نان‌های فرآوری و غنی شده از جمله کنجدی، کره‌ای یا سبوس دار با قیمت بالاتر به فروش می‌رسند، اما این بدان معنی نیست که واحد‌های نانوایی نان را با قیمت‌های خارج از عرف به دست مشتریان برسانند. گرانی نان با خرید از اسنپ فود نیز ارتباطی با قیمت نان نانوایی‌ها ندارد و هزینه افزایش قیمت به عهده اسنپ است.

ارتقای کیفیت نان با هوشمندسازی

اجرای طرح هوشمندسازی آرد و نان موجب افزایش قیمت آرد خارج از شبکه شد که می‌تواند در کاهش قاچاق آرد مؤثر باشد و از هدررفت منابع دولت در توزیع آرد و نان جلوگیری کند. در واقع یکی از مهمترین دلایل دولت درباره تغییر شیوه پرداخت یارانه نان، حجم گسترده تخلف در زنجیره آرد و نان بود که منجر به قاچاق آرد خارج از شبکه مصرف می‌شد، چراکه افزایش قیمت گندم منجر به اختلاف شدید قیمت آرد یارانه‌ای با نرخ آزاد شده بود و همین امر زمینه قاچاق آرد را فراهم می‌آورد.

دولت در یک سال گذشته با اجرای طرح هوشمندسازی آرد و نان و تجهیز نانوایی‌ها به کارتخوان سه هدف را پیگیری کرد، مورد اول کاهش عرضه خارج از شبکه آرد و نان و شکسته شدن برخی نرخ‌های غیرواقعی بود، هدف دوم ترمیم اقتصاد نانوایان و هدف سوم ارتقای کیفیت نان است که در برنامه‌های سال‌جاری پیگیری می‌شود. تراکنش خرید نان در کشور روزانه به ۱۱ تا ۱۲ میلیون می‌رسد که حدود ۱۰ درصد از کل تراکنش‌های کشور است.

این تراکنش‌ها اطلاعات زیادی در اختیار تصمیم‌گیران قرار می‌دهد و می‌توان از این بستر برای ارتقای کیفیت نان و گزارش تخلف‌های احتمالی استفاده کرد. پیش از اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان و تجهیز نانوایی‌ها به کارتخوان هوشمند، بخشی از آرد کشور در قالب تراکنش‌های فروش نان به مردم، عرضه نمی‌شد، ولی امروز ۷۵ درصد نانوایان بدون تغییر سهمیه و یا حتی با افزایش سهمیه مواجه شده‌اند.