مصرف آب نبات بدون قند چه عوارضی برای سلامتی دارد؟

به گزارش مجله خبری نگار،تصورات غلط در مورد ممنوعیت مصرف شکر و آب نبات برای افراد مبتلا به دیابت را می‌توان در ذهنیت عمومی، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و در خود جامعه پزشکی یافت.

در ادامه این مقاله به بررسی خواص و مضرات آب نبات‌های بدون قند برای افراد دیابتی و همچنین این موضوع که آیا افراد دیابتی می‌توانند آب نبات بخورند یا نه؟ می‌پردازیم.

آیا افراد دیابتی می‌توانند آب نبات بخورند؟ 

بله، افراد دیابتی می‌توانند آب نبات بخورند.

بزرگسالان و کودکان مبتلا به دیابت (بدون توجه به نوع آن) به همان اندازه که هر از گاهی حق دارند از یک خوراکی شیرین استفاده کنند، می‌توانند آب نبات هم بخورند. مانند هر چیز دیگری اعتدال برای هر کسی که مبتلا به دیابت است در انتخاب مواد غذایی راه حل کلیدی است.

غذا‌ها و نوشیدنی‌های با قند بالا می‌توانند سطح گلوکز را سریع‌تر و به طور چشمگیری تحت تاثیر قرار دهند بنابراین درک اینکه چگونه آن‌ها بر مدیریت دیابت شما تاثیر می‌گذارند مهم است.

باور‌های غلط در مورد دیابت و خوردن آب نبات 

در حالی که عادات غذایی و مصرف شکر می‌تواند در ایجاد دیابت نوع ۲ نقش داشته باشد مطمئنا علت اصلی نیست. دیابت نوع ۲ با ژنتیک و همچنین عادات سبک زندگی مرتبط است و خوردن قند زیاد دلیل مستقیمی برای ابتلا به این بیماری نیست.

در مورد دیابت نوع ۱ نه عادات غذایی افراد و نه مصرف آب نبات ارتباطی با ایجاد این بیماری خود ایمنی ندارد.

افراد مبتلا به دیابت اگر می‌خواهند آب نبات بخورند باید بیشتر مراقب باشند. آن‌ها باید در مورد شمارش کربوهیدرات‌ها و دوز صحیح انسولین آگاه باشند – اگر از انسولین برای کمک به مدیریت بیماری خود استفاده می‌کنند.

همچنین مهم است به خاطر داشته باشید که افراد مبتلا به دیابت معمولا به تعداد کل کربوهیدرات غذا و نوشیدنی توجه می‌کنند و لزوما به محتوای قند توجه نمی‌کنند.

در حالی که آب نبات می‌تواند باعث افزایش سریع‌تر قند خون شود، این تعداد کربوهیدرات است که باید هنگام مصرف یک تکه آب نبات مراقب آن باشید. همین امر در مورد آب نبات‌های بدون قند نیز صدق می‌کند که حاوی مقدار معینی کربوهیدرات نیز می‌باشند.

برخی از آب نبات‌ها مانند آن‌هایی که حاوی کره بادام زمینی یا آجیل هستند ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا قند خون را تحت تاثیر قرار دهند و بلافاصله پس از خوردن آن‌ها به افزایش چشمگیر منجر نشوند.

با این حال سایر آب نبات‌های معمولی می‌توانند باعث افزایش سریع قند خون شوند و برخی از متخصصان پزشکی خوردن یک تکه آب نبات را نزدیک به زمان غذا توصیه می‌کنند تا ضربه افزایش ناگهانی قند خون را کاهش دهند.

البته همچنان باید کالری و کربوهیدرات موجود در آب نبات را در نظر بگیرید.

فواید و مزایای آب نبات بدون قند برای دیابت 

در حالی که مطمئنا آب نبات‌های بدون قند به خودی خود سالم در نظر گرفته نمی‌شوند، بسیاری از افراد مبتلا به دیابت (به ویژه کودکان) به آن به عنوان جایگزینی برای آب نبات معمولی روی می‌آورند.

تصور این است که آب نبات‌های بدون قند ممکن است برای سطح قند خون سالم‌تر باشند. آب نبات‌های بدون قند با شیرین کننده‌های مصنوعی تهیه می‌شوند به این معنی که می‌توانند تاثیر کمتری بر سطح قند خون داشته باشند.

با این حال یک تصور غلط رایج این است که آب نبات‌های بدون قند بر قند خون تاثیر نمی‌گذارد. در واقع آب نبات‌های بدون قند حاوی کربوهیدرات و کالری هستند. این بدان معناست که شما هنوز هم به انسولین یا دارو‌های دیابت کاهش دهنده گلوکز برای آن آب نبات‌های بدون قند نیاز دارید.

اگر فردی که مبتلا به دیابت غیر وابسته به انسولین است، دچار اضافه وزن باشد خوردن آب نبات بدون قند چندان مناسب نیستند. آب نبات‌های بدون قند ممکن است به دلیل محتوای کالری بالا تلاش‌های کاهش وزن را خراب کنند.

یکی از مزایای غیر مرتبط با دیابت آب نبات‌های بدون قند این است که منجر به پوسیدگی دندان یا سوراخ‌های دندانی که اغلب با مصرف مکرر قند مرتبط است نمی‌شوند.

علاوه بر این معمولا تفاوت زیادی از نظر محتوای چربی یا پروتئین در آب نبات‌های بدون قند در مقایسه با آب نبات معمولی وجود ندارد.

نمونه‌هایی از شیرین کننده‌های مصنوعی در آب نبات‌های بدون قند عبارتند از:

*استویا
*سوکرالوز
*آسپارتام
*ساخارین 

عوارض و مضرات آب نبات بدون قند 

مشکل بزرگ در مورد آب نبات‌های بدون قند مربوط به الکل‌های قندی موجود در آن خوراکی هاست که بسته به میزان مصرف شما می‌تواند اثرات منفی داشته باشد.

الکل قندی چیست؟ 

با وجود نام الکل‌های قندی، آن‌ها نه شکر هستند و نه الکل. آن‌ها نوع خاصی از کربوهیدرات هستند که ساختار شیمیایی مشابه قند دارند، طعم شیرینی دارند، اما کم کالری هستند.

شیرینی الکل‌های قندی حدود ۲۵ درصد تا ۱۰۰ درصد مانند شیرینی شکر می‌باشد. اما آن‌ها کالری کمتری دارند و مانند شکر معمولی اثرات منفی مانند پوسیدگی دندان ندارند.

اکثر الکل‌های قندی به طور مصنوعی ساخته می‌شوند اگرچه برخی به طور طبیعی در میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شوند. آن‌ها به طور کامل توسط بدن هضم نمی‌شوند به همین دلیل شیرین هستند، اما تاثیر کمی بر قند خون را دارند. به علاوه هر وعده کالری کمتری نسبت به شکر دارد.

نمونه‌هایی از الکل‌های قندی عبارتند از: مالتیتول، سوربیتول، زایلیتول، مانیتول، لاکتیتول، گلیسرول و اریتریتول.

خوردن الکل‌های قندی در حد اعتدال بی خطر است. مصرف بین ۱۰ تا ۱۵ گرم در روز توصیه می‌شود. با این حال خوردن بیش از حد می‌تواند عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد کند.

الکل‌های قندی کربوهیدرات‌های کم هضم در نظر گرفته می‌شوند به این معنی که وقتی آن‌ها را می‌خورید، روده کوچک شما به طور کامل آن‌ها را جذب نمی‌کند. در عوض به روده بزرگ شما می‌روند جایی که باکتری‌ها آن‌ها را تخمیر می‌کنند.

عوارض جانبی آب نبات‌های بدون قند شامل موارد زیر هستند:

*اسهال
*حالت تهوع و ناراحتی معده
*نفخ
*گاز اضافی
شرکت کنندگان در مطالعه که قند دریافت کردند چنین عوارض جانبی را تجربه نکردند.

الکل‌های قندی به عنوان الیگوساکاریدهای، دی ساکاریدها، مونوساکارید‌ها و پلی ال‌های قابل تخمیر یا نوعی فودمپ در نظر گرفته می‌شوند – مولکول‌های غذایی که برخی از افراد نمی‌توانند به راحتی آن‌ها را هضم کنند به خصوص زمانی که در مقادیر زیاد خورده شوند.

همچنین الکل‌های قندی می‌توانند اثر ملین داشته باشند به خصوص اگر مستعد مشکلات معده هستید.

در حالی که آن‌ها کالری کمتری نسبت به شکر دارند، اما بدون کالری نیستند. خوردن زیاد هر گونه خوراکی می‌تواند باعث افزایش وزن شود.

خوردن آب نبات بدون قند تهیه شده با شیرین کننده‌های مصنوعی می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند از جمله اختلال در میکروبیوم روده که برای سلامتی شما مهم است.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ و تحقیقات قدیمی‌تر نشان می‌دهد که ساخارین، سوکرالوز و استویا ترکیب میکروبیوتای روده را تغییر می‌دهند. در یک مطالعه افرادی که باکتری‌های روده را مختل کرده بودند ۵ روز پس از خوردن شیرین کننده مصنوعی کنترل قند خون بدتری را نشان دادند.

آیا برای درمان افت قند خون باید آب نبات بخورید؟ 

آب نبات‌ها برای درمان هر گونه افت قند خون می‌توانند مفید باشند.

برخی از آب نبات‌ها حاوی شکر بسیار سریع الاثر هستند. با این حال برخی دیگر (از جمله آن‌هایی که شکلات یا کره بادام زمینی دارند) محتوای چربی بالاتری دارند و دیر هضم می‌شوند پس زمان بیشتری برای تاثیر گذاری بر قند خون نیاز دارند بنابراین ممکن است برای درمان سریع هیپوگلیسمی شدید مناسب نباشند.

یکی دیگر از مضرات خوردن آب نبات برای درمان قند خون پایین این است که می‌تواند به سرعت واکنش نشان دهد و اگر بیش از حد بخورید ممکن است باعث افزایش قند خون مجدد شود.

مطمئن شوید که با پزشک خود در مورد هر گونه نگرانی یا سؤال در مورد آب نبات و درمان قند خون پایین مشورت کنید.

خلاصه 

کودکان و بزرگسالان مبتلا به دیابت می‌توانند آب نبات بخورند. نکته کلیدی رعایت اعتدال و اطمینان از پیگیری تعداد کربوهیدرات‌ها و کالری‌های مصرف شده است.

آب نبات‌های بدون قند می‌توانند برای سطح قند خون بهتر باشند، اما این نوع آب نبات‌ها همچنان حاوی کربوهیدرات و کالری هستند. همچنین الکل قندی موجود در این خوراکی‌ها می‌تواند باعث ناراحتی معده، حالت تهوع، اسهال و گاز اضافی شود.

آب نبات را می‌توان برای درمان هیپوگلیسمی استفاده کرد، اما ممکن است همیشه برای کاهش فوری قند خون که نیاز به گلوکاگون یا کمک‌های فوری پزشکی دارند مناسب نباشد. 

منبع:سومیتا