«فتاح»؛ آرزویی که به واقعیت پیوست

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: ایران با رونمایی از موشک هایپرسونیک «فتاح» به جمع معدود کشور‌های دارای این فناوری تسلیحاتی فوق پیشرفته پیوست. فناوری موشکی که در اختیار داشتن آن صف آرایی سامانه‌های چندین میلیارد دلاری دفاع موشکی، از جمله آنچه با عنوان «گنبد آهنین» مایه دلخوشی رژیم صهیونیستی است را بی‌معنا می‌کند. فتاح؛ موشکی که امریکایی‌ها حتی از پذیرش وجودش هراس داشتند روز گذشته رخ نمایاند تا به تعبیر سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه «سبب بسته شدن دکان فروش تسلیحات امریکایی‌ها شود.»

موشک هایپرسونیک (ابرفراصوت) فتاح به عنوان جدیدترین دستاورد راهبردی نیروی هوافضای سپاه صبح دیروز با حضور رئیس‌جمهور، فرمانده کل سپاه و فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران در ستاد این نیرو رسماً رونمایی شد.

به نمایش درآمدن عینی دستیابی ایران به این فناوری در حالی انجام شد که خبر آن را نخستین‌بار سردار حاجی‌زاده ۱۹ آبان ماه سال گذشته و در یازدهمین سالگرد شهادت شهید طهرانی‌مقدم (بنیانگذار صنعت موشکی ایران) اعلام کرده بود و در تمام این مدت امریکا به عنوان یکی از کشور‌های در تکاپو برای داشتن این فناوری و البته صادرکننده اول سامانه‌های دفاع موشکی به کشور‌های منطقه سعی کرد در مواجهه با واقعیت متوسل به حربه انکار و تردید شود. سنگر انکاری که روز گذشته با رونمایی رسمی فتاح فرو ریخت.

قدرت بازدارندگی ایران در خدمت امنیت منطقه

با وجود این، دستیابی ایران به این فناوری بر خلاف تصور و تبلیغ امریکا نه تهدید برای همسایگان که به تصریح رئیس‌جمهور قدرتی در خدمت امنیت آن‌ها است. آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور در آیین رونمایی از موشک هایپرسونیک «فتاح» با تأکید بر اینکه صنایع دفاعی و موشکی در ایران بومی شده است، گفت: قدرت و توان بازدارندگی ایران برای کشور‌های منطقه، نقطه امنیت و صلح پایدار است.

به گزارش مجله خبری نگار، وی با یادآوری اینکه «برخی مسئولان کشور‌های منطقه در دیدار‌های اخیر عنوان می‌کردند ایران یار روز‌های سخت است و اگر نبود تلاش‌های حاج قاسم سلیمانی و نیروی قدس سپاه و دفاعی که ایران از ما برابر هجوم تکفیری‌ها و داعشی‌ها داشت، امروز از کشورشان چیزی باقی نمانده بود»، تأکید کرد: این قدرت موشکی معنایش آن است که منطقه از شر اشرار و تعرض بیگانگان در امان بماند و بار‌ها گفته‌ایم که پیام آن برای مردم منطقه پیام امنیت و برای کسانی که فکر تعرض به کشور را دارند، اقتدار برای حمایت از ملت ایران و مظلومان عالم است. رئیس‌جمهور در تأکید بر این نکته که توسعه فناوری موشکی ایران نه برای تهاجم که برای بازدارندگی است، افزود: ما موشک می‌سازیم تا مورد تعرض دشمنان قرار نگیریم؛ در حقیقت موشک برای موشک نزدن دشمنان است نه برای موشک زدن ما.

پیشرفت به رغم تهدید و تحریم

رونمایی پیشرفته‌ترین دستاورد ایران در عرصه فناوری موشکی در امتداد بسیاری از موشک‌های بالستیک، دوربرد و نقطه‌زن در حالی انجام شد که قدرت‌های غربی سال‌ها با استفاده از ابزار تحریم و تهدید برای جلوگیری از وقوع این توسعه و پیشرفت تقلا کرده بودند. بر این اساس رئیس‌جمهور نیز در سخنان خود با قدردانی از تلاشگران عرصه این دستاورد بزرگ که روحیه و اقتدار مضاعفی برای جمهوری اسلامی و ملت ایران به ارمغان آورده است، گفت: اولین مؤلفه قدرت و اقتدار ملت ایران در طول نهضت اسلامی تا به امروز ایمان است که پیش‌روندگی انقلاب و مردم عزیز را به‌رغم توطئه‌های دشمنان تضمین کرده است.

آیت‌الله رئیسی با اشاره به وضعیت دفاعی امروز کشور و مقایسه آن با دوران دفاع مقدس، خاطرنشان کرد: صنعت موشکی و دفاعی ما امروز در حالی پیشرفته است که در دوران دفاع مقدس قدرت دفاعی چندانی نداشتیم، اما با همت و مجاهدت فرزندان این سرزمین قدرت بازدارندگی امروز برای ایران عزیز افتخار‌آمیز است.
رئیس جمهور با تبیین نقش شهید حسن طهرانی‌مقدم در تولید قدرت موشکی برای ایران اسلامی و سختی‌ها و دشواری‌های او در این مسیر یادآور شد: شهید تهرانی‌مقدم بعد از شهادت شناخته شد، روزی که او حرکت در این مسیر را آغاز کرد می‌گفتند با این تحریم‌ها مگر امکان دارد؟ اما او همه تحریم‌ها را دور زد و آن‌ها را بی‌اثر ساخت و به‌رغم همه تهدید‌ها و تحریم‌ها این کار بزرگ را انجام داد و توان امنیتی کشور را ارتقا بخشید.

ضرورت تسری صنعت دفاعی به سایر صنایع

آیت‌الله رئیسی با تمجید از بالندگی حوزه صنعت دفاعی و هسته‌ای کشور گفت: رونمایی امروز پیامی هم به سایر صنایع کشور دارد که چگونه صنایع دفاعی و هسته‌ای به‌رغم تهدید‌ها و تحریم‌های دشمنان پیشرفت کرده است، اما در سایر بخش‌ها شاهد چنین پیشرفت و بالندگی نیستیم؟ لذا ضروری است این تلاش و تجربه به سایر صنایع نیز لبریز شود، تا شاهد رشد و بالندگی آن‌ها نیز شویم.

وی تأکید کرد: مطمئناً در صنعت خودروسازی و دیگر صنایع می‌توان از دستاورد‌ها و درس‌های حوزه فناوری دفاعی استفاده کرد و با انجام کار‌های بزرگ و ماندگار در زندگی مردم گره‌گشایی انجام داد.

رئیس‌جمهور ایمان و امید را از پیشران‌های اصلی پیشرفت کشور قلمداد کرد و با تأکید بر لزوم وحدت، انسجام و همدلی همه ظرفیت‌ها از جمله دولت و نیرو‌های مسلح در این راستا، بیان داشت: دشمن از یکپارچگی و هم‌افزایی موجود که پیشرفت‌های کشور را رقم زده عصبانی است و خشم خود را در برخی عرصه‌ها بروز می‌دهد.

آیت‌الله رئیسی در پایان خطاب به دشمنان گفت: ممکن است شما از قدرت نظامی و دفاعی و رفاه در زندگی مردم ما خشمگین شوید، اما آنچه برای ما مهم و حائز اهمیت است کسب رضای خدا و تولید و آفرینش اقتدار برای نظام و کشور عزیزمان است.

فتاح؛ موشک غیرقابل انهدام

سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه در آیین رونمایی فتاح به تشریح مختصات فنی و برتری‌های دفاعی، نظامی پرداخت که به واسطه برخورداری از این فناوری در اختیار کشور قرار می‌گیرد. وی در ابتدا درباره نحوه انتخاب نام این موشک با تأکید بر اینکه فعالیت‌های موشکی از ابتدا تاکنون مورد حمایت و تأیید فرمانده معظم کل قوا بوده است، گفت: زمانی که گزارش ساخت این موشک را خدمت ایشان ارائه کردیم، معظم‌له نام «فتاح» را برای این موشک برگزیدند. با رونمایی از این موشک هایپرسونیک ایران در کنار سه کشور چین، روسیه و امریکا جزو چهار کشور دارای این فناوری شد؛ موشکی که به دلیل برخورداری از سرعتی برابر با ۱۳ تا ۱۵ ماخ (هر ماخ معادل سرعت صوت و برابر ۳۴۳ متر بر ثانیه است) و نیز حرکت غیر خطی و پیچیده، قابل رهگیری و هدف‌گیری توسط هیچ یک از سامانه‌های دفاع موشکی موجود نیست.

سردار حاجی‌زاده با بیان اینکه موشک فتاح به دلیل نوع حرکت در جهات و ارتفاع‌های مختلف توسط هیچ ضدموشکی قابل انهدام نیست، گفت: موشک‌های ضدموشک طبق یک بردار مشخص حرکت می‌کنند که البته سرعت آن‌ها هم کم است.

وی در توضیح دیگر ویژگی‌های فتاح افزود: موشک فتاح از دو بخش عمده تشکیل شده است؛ قسمت نخست بخش موتور مرحله اول است و زمانی که موشک شلیک می‌شود تا به منطقه هدف می‌رسد موتور مرحله اول و پیشران مرحله اول جدا می‌شود. این موشک هم موتور، پیشران، هدایت کنترل و سرجنگی دارد و توسط پیشرانی که به شکل کروی است در محدوده‌ای که پیش‌بینی شده یعنی در چند صد کیلومتری هدف روشن می‌شود. سردار حاجی‌زاده تأکید کرد: با فتاح قادر هستیم در فاصله هزار و ۴۰۰ کیلومتری هر هدفی اراده کنیم را به حول و قوه الهی دقیق مورد اصابت قرار دهیم و هیچگونه هماورد و سامانه‌ای که بتواند با آن مقابله کند وجود ندارد. سردار حاجی‌زاده در عین حال تأکید کرد: اینکه موشک فتاح با برد ۱۴۰۰ کیلومتر ساخته شده به معنای آن نیست که موشکی با برد دو هزار کیلومتر با این مشخصه در آینده نخواهیم داشت و حتماً در آینده برد آن را اضافه‌تر هم خواهیم کرد.

وی در عین حال یادآور شد: همکاری‌های سپاه با دولت تاکنون در هیچ دولتی به اندازه دولت فعلی نبوده است؛ لذا از همکاری‌های وزارت دفاع نهایت سپاسگزاری را داریم.

مختصات فنی موشک ابر فراصوت فتاح

سرعت موشک هایپرسونیک (ابرفراصوت) پیش از اصابت به هدف ۱۳ تا ۱۵ ماخ است و با برد هزار و ۴۰۰ کیلومتر قابلیت دارد با عبور از تمامی سامانه‌های سپر موشکی، این سامانه‌ها را منهدم کند. برای سوخت موتور‌های پیشران فتاح از سوخت جامد استفاده شده که این ویژگی سبب کوتاه بودن روند آماده‌سازی و شلیک فتاح شده است. استفاده از سوخت جامد همچنین سبب شده بتوان فتاح را تا زمان لازم در انبار و شهر‌های موشکی نگهداری کرد. این موشک هایپرسونیک می‌تواند همزمان در بیرون از جو و نیز در ارتفاع کمتر از جو زمین حرکت کند و بر خلاف دیگر موشک‌های بالستیک نه بر یک مسیر مستقیم خطی که بر اساس مسیر برآمده از یک معادله پیچیده و غیرقابل پیش‌بینی حرکت می‌کند و به دلیل همین پیش‌بینی ناپذیری توسط هیچ ضدموشکی قابل انهدام نیست. در توصیف میزان دقت نقطه‌زنی فتاح نیز گفته شده که هدفی در حد یک حلقه لاستیک خودرو را می‌تواند مورد نقطه زنی قرار دهد.

واکنش‌های جهانی به موشک هایپرسونیک ایران

دستیابی ایران به فناوری موشکی هایپرسونیک و رونمایی رسمی از آن بسرعت سرخط خبر همه رسانه‌های مهم بین‌المللی قرار گرفت. هر چند این رسانه‌ها بر اساس منویات دولت‌های متبوع با رویکرد‌های متفاوتی به بازتاب این خبر پرداختند.

چنانکه خبرگزاری امریکایی «رویترز» سعی کرد همگام با واکنش‌های قبلی مقامات قبلی، خبر را با نوعی تردید همراه کند و «گاردین» انگلیس رونمایی از موشک فتاح را با تشریح توانایی‌های آن «ادعا» عنوان کرد.

این رونمایی همچنین در رسانه‌های رژیم صهیونیستی، از جمله در «هاآرتص» و «جروزالم پست» بازتاب داشت. روزنامه اورشلیم پست در گزارشش به این نکته اشاره کرد که «موشک هایپرسونیک جدید می‌تواند در مدت ۴۰۰ ثانیه به اسرائیل برسد». در دیگر رسانه‌ها مانند «المیادین» هم گزارش موشک فتاح با این ارزیابی همراه بود که «مقامات می‌گویند که این موشک می‌تواند سیستم‌های دفاعی امریکا و اسرائیل از جمله گنبد آهنین را دور بزند». «میدل ایست آی» هم با اشاره به رونمایی از این موشک گفت: در سال‌های اخیر، پایگاه‎های موشکی ایران به یکی از بزرگترین و متنوع‌ترین مراکز در خاورمیانه تبدیل شده است.

چرایی اهمیت موشک هایپرسونیک

دستیابی به فناوری ساخت موشک هایپرسونیک به عنوان جدیدترین تکنولوژی جنگ‌افزار در دنیا که حالا تنها در اختیار چهار کشور قرار دارد از اهمیتی راهبردی برخوردار است؛ اهمیتی که در پیشرفته بودن و پیچیدگی فناوری آن مستتر است. موشک هایپرسونیک به موشکی گفته می‌شود که با سرعتی دست کم برابر و یا بیشتر از ۵ ماخ حرکت کند. بنابر این اگر چه موشک‌هایی با سرعت بیشتر از سرعت صوت جدید نیستند، اما دستیابی به سرعت فراتر از ۵ ماخ آن هم در موشکی با قابلیت هدایت‌پذیری یک رقابت تسلیحاتی جدی است.

گلایدر‌های هایپرسونیک با استفاده از موشک‌های بالستیک پرتاب می‌شوند و پس از جدا شدن بوستر و وارد شدن به جو با سرعت هاپیرسونیک با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، داخل اتمسفر به سمت هدف مانور می‌دهند و این در حالی است که در سرعت هایپرسونیک مولکول‌های اتمسفر به حالتی از ماده به نام پلاسما تبدیل می‌شوند. همین سرعت سرسام‌آور سبب می‌شود که رهگیری‌شان نسبت به پرتابه‌های بالستیک معمولی کار دشوارتری باشد و خطری بزرگ برای سیستم‌های پیشرفته دفاع موشکی به حساب بیایند.

شاید به همین دلیل است که سردار حاجی‌زاده گفته بود دست‌ِکم تا ۱۰ سال آینده هیچ سامانه پدافندی امکان ردیابی این موشک‌ها را ندارد و امریکایی‌ها به همین دلیل ترجیح می‌دهند باور نکنند ایران چنین موشکی را ساخته است. زیرا پدافند‌هایی که می‌خواهند به دیگر کشور‌ها بفروشند دیگر ناکارآمد خواهند بود و قدرتی که به عنوان دفاع موشکی و شبکه راداری معرفی می‌کنند و سرمایه‌گذاری عظیمی را که از این حیث در برخی کشور‌های منطقه بر همین مبنا انجام شده است باطل می‌کند.