همترازی پنج سیاره بین ماه و خورشید

به گزارش مجله خبری نگار، یک کارشناس نُجوم در اصفهان، روز دوشنبه اظهار داشت: در پدیده همترازی، چند سیاره نزدیک همدیگر و در یک سمتِ خورشید قرار می‌گیرند که نوع جاگیری آن‌ها در آسمان شب، جالب و قابل توجه است.

سارا سرشوق با بیان‌اینکه بطورکلی سیاره‌ها در صفحه "دایره‌البروج" (مدار حرکت انتقالی زمین به دور خورشید) و در پهنه ۳۶۰ درجه‌ای آسمان پخش هستند، افزود: مواقعی پیش می‌آید که این سیاره‌ها از دید ناظر زمینی، نزدیک هم و در یک طرف خورشید قرار می‌گیرند که رصد و تماشای آن، جذاب است.

وی با اشاره به اینکه امشب و فردا شب سیاره‌های مریخ، اورانوس، زُهره، مُشتری و عطارُد در حالت همترازی قرار می‌گیرند، ادامه داد: در این پدیده، سیاره‌های مذکور در محدوده ۵۰ درجه‌ای نزدیک هم مشاهده می‌شوند.
این کارشناس نُجوم با تاکید براینکه این پدیده نجومی در فروردین جاری با شرایط خاصی قابل رصد است، توضیح داد: رصد این پدیده از زمان غروب خورشید امکانپذیر است، اما بدلیل اینکه سیاره‌های مُشتری و عطارُد نزدیک خط افق قرار دارند و ارتفاع آن‌ها در لحظه غروب خورشید حدود ۱۰ درجه قوسی است، در زمان کوتاهی پس از خورشید، غروب می‌کنند به همین دلیل رصد آن‌ها با چشم غیرمسلح و برای عموم مردم دشوار است.
سرشوق با بیان اینکه قَدر (روشنایی) سیاره‌های عطارُد و مُشتری به ترتیب منفی ۱.۲ و منفی ۱.۹ و پُرنور است، اضافه کرد: شرایط این ۲ سیاره از نظر نوری خوب است، اما بدلیل نزدیکی به خورشید، پس از غروب، بسرعت از دیده‌ها پنهان می‌شوند.

قدر، معیار عددی برای بیان میزان روشنایی اجرام آسمانی است، هرچه میزان این شاخص کمتر باشد روشنایی نیز بیشتر است.

وی، مدت زمان رصد عطارُد و مُشتری در این پدیده را کمتر از ۳۰ دقیقه پس از غروب خورشید اعلام و تصریح کرد: در این پدیده، سیاره اورانوس با قدر ۵.۸، به نسبت کم نور محسوب می‌شود، اورانوس در نزدیک سیاره زُهره جاخوش کرده است و با چشم غیرمسلح نمی‌توان آن را رصد کرد مگرآنکه از ابزار نُجومی استفاده شود.
وی با تاکید براینکه در این پدیده سیاره‌های زُهره و مریخ بخوبی قابل رصد هستند، افزود: سیاره زُهره با قدر منفی ۳.۹ بخوبی دیده می‌شود و کمتر از ۲ ساعت پس از غروب خورشید، فرصت برای تماشای آن هست.
سرشوق با اشاره به اینکه قدر مریخ نیز ۰.۹ و به نسبت پُرنور است، خاطرنشان کرد: امشب مریخ بالای ماه و فردا شب در سمت چپ ماه قرار می‌گیرد و می‌توان این سیاره قرمز رنگ را در نزدیک ماه رویت کرد.

به گفته وی، با توجه به شرایط نجومی هر یک از سیاره‌های مذکور، بهترین فرصت که بتوان هر پنج سیاره را در نزدیک هم رصد کرد، کمتر از ۳۰ دقیقه پس از غروب خورشید است که برای این کار به اُفق باز و استفاده از ابزار نجومی نیاز داریم.

وی، زمان غروب سیاره زُهره را ساعت ۱۹ و ۵۷ دقیقه و مریخ را ساعت ۲۳ و پنج دقیقه اعلام کرد.

سرشوق خاطرنشان کرد: ماه در این شب‌ها، کمتر از هفت روز سن دارد و بصورت هلال افزاینده و در سمت افق غربی، قابل رویت است.

این کارشناس نُجوم با اشاره به اینکه پدیده همترازی چند سیاره ممکن است در طول سال چند بار اتفاق بیفتد، تصریح کرد: همترازی پنج سیاره زُحل، مُشتری، نپتون و عطارُد نیز در ۲۷ خرداد امسال اتفاق خواهد افتاد، اما برخی از این سیاره‌ها را باید با ابزار نجومی و در شرایط خاصی رصد کرد.

وی ادامه داد: همترازی سیاره‌های عطارُد، مُشتری، زُهره، زُحل و مریخ که بدون نیاز به ابزار نجومی و با چشم غیرمسلح دیده می‌شوند در سال ۲۰۴۰ میلادی اتفاق می‌افتد.