به گزارش مجله خبری نگار به نقل از لانگ، پیک فلومتر یک دستگاه قابل حمل، ارزان و دستی است که توانایی شما در بیرون راندن هوا از ریهها را اندازه گیری میکند. جریان هوا با مقدار هوایی که میتوانید در یک «بازدم سریع» خارج کنید اندازهگیری میشود.
پیک فلومترها در دو محدوده برای اندازه گیری هوای خارج شده از ریهها ارائه میشوند. دبی سنج پیک برد کم برای کودکان کوچک و فلومتر پیک برد استاندارد برای کودکان بزرگتر، نوجوانان و بزرگسالان است. یک فرد بالغ دارای مجاری هوایی بسیار بزرگتر از یک کودک است و به محدوده وسیع تری نیاز دارد.
انواع مختلفی از پیک دبی سنجها وجود دارد. در مورد نوع استفاده از آن با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
افرادی که آسم دارند میتوانند از استفاده از پیک فلومتر و همچنین برخی از افراد مبتلا به برونشیت مزمن و آمفیزم بهرهمند شوند. پیک فلومتر ممکن است برای افرادی که به تازگی بیمار تشخیص داده شده اند و مبتلایان به آسم مداوم مفید باشد.
اگر نیاز به تنظیم داروهای روزانه خود برای آسم دارید، پیک فلومتر میتواند بخش مهمی از برنامه مدیریت آسم شما باشد.
دبی سنج پیک میتواند به ویژه برای استفاده در کودکان خردسال که ممکن است نتوانند در مورد مشکل تنفسی ارتباط برقرار کنند مفید باشد. کودکان پنجساله معمولاً میتوانند از یک پیک فلومتر برای کمک به مدیریت آسم خود استفاده کنند.
آسم گاهی به تدریج تغییر میکند. حداکثر سرعت جریان شما میتواند به شما نشان دهد که آیا آسم شما بدتر شده است؟، حتی قبل از اینکه علائم را احساس کنید. پیک فلومتر ممکن است به شما و پزشکتان کمک کند تا علل آسم خود را در محل کار، خانه یا بازی شناسایی کنید.
اندازه گیری اوج جریان میتواند به شما کمک کند:
* مراحل برنامه اقدام آسم خود را دنبال کنید، مانند تصمیم گیری در مورد زمان استفاده از داروهای تسکین دهنده سریع آسم یا تصمیم گیری در مورد زمانی که به دنبال مراقبتهای اورژانسی باشید.
* مشخص کنید که کجا و چه زمانی علائم آسم شروع میشود، بنابراین برنامهای برای جلوگیری از محرکهای آسم خود تهیه کنید.
همچنین، خوانش اوج جریان میتواند به پزشک شما کمک کند تا در مورد درمان شما تصمیم بگیرد و داروهای شما را در صورت لزوم تنظیم کند.
* مرحله ۱: قبل از هر بار استفاده، مطمئن شوید که نشانگر یا فلش کشویی روی پیک فلومتر در پایین مقیاس شماره گذاری شده (صفر یا کمترین عدد در مقیاس) باشد.
* مرحله ۲: صاف بایستید. آدامس یا هر ماده غذایی را از دهان خود خارج کنید. یک نفس عمیق بکشید (تا جایی که میتوانید عمیق). دهانی پیک دبی سنج را در دهان خود قرار دهید. لبهای خود را در اطراف قطعه دهانی محکم ببندید. حتما زبان خود را از قسمت دهانی دور نگه دارید. در یک نفس، هر چه سریعتر و با شدت بیشتری فوت کنید (مثل اینکه در حال فوت کردن شمع روی کیک تولد هستید). تا زمانی که تقریباً تمام هوا را از ریههای خود خارج کنید، به جای «دمیدن آهسته» یک «بازدم شدید» بزنید.
* مرحله ۳: نیروی هوایی که از ریههای شما خارج میشود باعث میشود که نشانگر در امتداد مقیاس شماره گذاری شده حرکت کند. به عدد توجه کنید.
* مرحله ۴: کل روند را سه بار تکرار کنید. (می دانید که روال را به درستی انجام داده اید، زمانی که اعداد هر سه آزمایش بسیار نزدیک به هم باشند.)
* مرحله ۵: بالاترین رتبه را از بین سه رتبه ثبت کنید. میانگین محاسبه نکنید. این بسیار مهم است. هنگام استفاده از پیک دبی سنج، نمیتوانید بیش از حد نفس خود را خارج کنید، اما میتوانید خیلی کم نفس خود را خارج کنید. بالاترین میزان خواندن خود را ثبت کنید.
* مرحله ۶: اوج بازدم خود را نزدیک به زمان مشخصی در هر روز اندازه گیری کنید. شما و پزشک میتوانید بهترین زمانها را تعیین کنید. پیشنهاد میدهیم که اوج جریان خود را دو بار در روز بین ساعت ۷ تا ۹ صبح و بین ۶ تا ۸ بعد از ظهر اندازه گیری کنید. برخی افراد اوج جریان را هم قبل و هم بعد از مصرف دارو اندازه گیری میکنند. سعی کنید این کار را هر بار به همین صورت انجام دهید.
* مرحله ۷: نموداری از اوج نرخ جریان خود داشته باشید. اعداد را با پزشک خود در میان بگذارید.
بالاترین مورد از سه بار انجام تست را به شکل نمودار ترسیم کنید. تاریخ را میتوان در بالای صفحه با AM و PM درج کرد. حاشیه سمت چپ میتواند مقیاسی را فهرست کند که با صفر (۰) لیتر در دقیقه (L/min) در پایین صفحه شروع میشود و با ۶۰۰ لیتر در دقیقه در بالا پایان مییابد.
میتوانید در انتهای صفحه جایی برای یادداشتها بگذارید تا احساس خود را توصیف کنید یا هر افکار دیگری را که ممکن است داشته باشید فهرست کنید.
اوج جریان "عادی" بر اساس سن، قد، جنس و نژاد فرد است. عدد مشخص شده یا استاندارد شده ممکن است از نموداری که بیمار را با جمعیتی بدون مشکل تنفسی مقایسه میکند به دست آید.
ممکن است در پیدا کردن یک نرخ اوج جریان "عادی" به تنهایی مشکل داشته باشید. بنابراین، برای شما و پزشکتان مهم است که در مورد آنچه برای شما «طبیعی» در نظر گرفته میشود صحبت کنید.
هنگامی که اوج جریان معمول و مورد انتظار خود را یاد گرفتید، قادر خواهید بود تغییرات یا روند آسم خود را بهتر تشخیص دهید.
استفاده از پیک دبی سنج به چند چیز بستگی دارد.
اگر آسم شما به خوبی کنترل شده است و میزان " عدد طبیعی" را برای خود میدانید، ممکن است تصمیم بگیرید که اوج جریان خود را تنها زمانی اندازه گیری کنید، که احساس کنید آسم شما در حال بدتر شدن است. آسم شدیدتر ممکن است نیاز به چندین اندازه گیری روزانه داشته باشد.
فراموش نکنید که پیک دبی متر شما نیاز به مراقبت و تمیز کردن دارد. کثیفی جمع شده در متر ممکن است اندازه گیری اوج جریان شما را نادرست کند. اگر سرماخوردگی یا سایر عفونتهای تنفسی دارید، میکروبها یا مخاط نیز ممکن است در دستگاه متر جمع شوند.
تمیز کردن مناسب با مواد شوینده ملایم در آب داغ باعث میشود پیک دبی سنج شما به درستی کار کند و ممکن است شما را سالمتر نگه دارد.
پیک نرخ جریان معمولا به سه ناحیه تقسیم میشود. از رنگهای چراغ راهنمایی – سبز، زرد، قرمز – برای نشان دادن سه منطقه استفاده میشود. به طور کلی، یک دبی اوج نرمال میتواند تا ۲۰ درصد متفاوت باشد.
از دستورالعملهای کلی زیر آگاه باشید. به خاطر داشته باشید که تشخیص تغییرات از "عادی" مهم است. ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است مناطق دیگری را برای دنبال کردن پیشنهاد دهد.
* منطقه سبز: ۸۰ تا ۱۰۰ درصد از سیگنالهای اوج جریان معمول یا "عادی" شما کاملاً واضح است. خواندن در این منطقه به این معنی است که آسم شما به خوبی کنترل میشود. به استفاده از داروها طبق دستور ادامه دهید.
* منطقه زرد: ۵۰ تا ۸۰ درصد اوج جریان معمول یا "عادی" به شما هشدار میدهد. این ناحیه نشان میدهد که راههای هوایی شما در حال باریک شدن است و باید اقدام کنید. داروهای اضافی ذکر شده در منطقه زرد برنامه اقدام آسم خود را مصرف کنید. با پزشک خود تماس بگیرید و به او اطلاع دهید.
* منطقه قرمز: کمتر از ۵۰ درصد اوج جریان معمول یا "طبیعی"، به شما هشدار پزشکی فوری میدهد. این ناحیه نشان دهنده تنگ شدن شدید راه هوایی است. داروی تسکین دهنده سریع خود را فورا مصرف کنید. فوراً با پزشک خود تماس بگیرید و اگر علائم بهبود نیافت، با ۱۱۵ تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید.
برخی از پزشکان ممکن است مناطقی با محدوده کوچکتر مانند ۹۰ تا ۱۰۰ درصد را پیشنهاد کنند. همیشه توصیههای پزشک خود را در مورد اوج جریان خود دنبال کنید.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از سایت تبیان، خیلی از آنهایی که آسم دارند نمیدانند دچار این بیماری هستند. در کودکانی که سرفههای مکرر و خسخس سینه دارند، تشخیص آسم همیشه هم ساده نیست و باید به سایر علتهای این علائم نیز فکر کرد.
در افراد بزرگسال یا کودکان سنین بالاتر که سابقهی پزشکی دقیقی دارند، تست عملکرد ریه به راحتی انجام میشود و تشخیص بیماری نیز پیچیدگی کمتری دارد.
سایر مشکلات تنفسی مانند آمفیزم، برونشیت و عفونتهای دستگاه تنفسی تحتانی ممکن است علائمی مشابه آسم داشته باشند. فاکتور تشخیصی میان آسم و بیماری انسدادی ریه این است که آسم در سالهای اولیه کودکی حملات خود را شروع میکند.
کودکانی که خسخس سینه مکرر و مزمن دارند، چه سرفه کنند و چه نکنند و علائمی، چون تنگی نفس و احساس گرفتگی در سینه داشته باشند باید از جهت آسم بررسی شوند. این بچهها در واکنش به استفاده از اسپری بتاآگونیست بهتر میشوند که درمان تسکینی برای حملات خفیف آسم است. در کودکان زیر ۵ سال، علائم متنوعاند و پزشک نمیتواند التهاب و جریان هوا در ریه را بسنجد.
اگر دچار مشکل تنفسی هستید که گهگاه بروز میکند باید از جهت آسم بررسی شوید. سرفههای پیاپی و خسخس مکرر سینه نیز شاخصهای خوبی هستند که میتوانند دلالت بر آسم داشته باشند. پزشک شما برای تشخیص دقیق، معاینات دقیق پزشکی انجام خواهد داد و سوابق پزشکیتان را بررسی خواهد کرد و سپس تستهای تنفسی از شما میگیرد که شامل موارد زیر است:
* اسپیرومتری یا تست عملکرد ریه: پزشک از ابزاری برای اندازهگیری هوایی که طی مدت زمان معینی به درون ریه میکشید و بیرون میدهید استفاده میکند. این تست، حین حملات و فوراً بعد از استنشاق اسپری، که گشادکنندهی مجاری است، انجام میشود.
* حداکثر جریان بازدمی: این شیوه نیز سنجش دیگری برای عملکرد ریه است که میزان هوای بازدم در تنفس فرد را اندازهگیری میکند. حداکثر جریان بازدمی قبل از حملهی آسم کاهش مییابد و شرایط وخیمتر میشود. خوب است که برای کنترل میزان جریان هوا، ابزار سنجش آن (پیک فلومتر) را به همراه خود داشته باشید تا مقدار حداکثر جریان هوای بازدمی نرمالتان را بدانید.
سایر تستهای مورد استفاده عبارتند از: تستهای آلرژی پوستی، آزمایش خون، تست ورزش و عکس از قفسه سینه.
شدت آسم باید سنجیده شود تا درمان مناسب انتخاب شود. خفیفترین آسم با درجه یک و شدیدترین آسم با درجه چهار شناخته میشود.
ارزیابی شدت آسم به عنوان نقطه شروعی برای قرار دادن بیمار در گروه درمانی مشخصی به کار میرود. این ارزیابی در اولین مشاوره بین اپیزودهای حاد در بیماری که تحت درمان بلندمدت نیست اجرا میشود. ارزیابی شدت بیماری بستگی به تکرار علائم و ماکسیمم جریان هوای بازدم (در کودکان بالای ۵ سال) دارد.
علائم به علائم روزانه و شبانه تقسیم میشوند (سرفه و خسخس سینه). حملات آسم معمولاً اپیزودیک (دورهای) هستند و دورهی میان حملات ممکن است روزها، ماهها و یا حتی سالها باشد؛ اما در موارد آسم شدید، حملات ممکن است هر روز باشند.
منبع: سلامتنیوز