در روابط عاشقانه خود گرفتار «باج گیری عاطفی» شده‌اید

به گزارش مجله خبری نگار به نقل از وری ول مایند، باج گیری عاطفی اغلب در روابط توهین آمیز رخ می‌دهد. این نوعی آزار عاطفی پنهانی است که در آن قلدر یا آزارگر هدف را گمراه می‌کند، روایتی نادرست ایجاد می‌کند و آن‌ها را وادار می‌کند قضاوت‌ها و واقعیت‌های خود را زیر سوال ببرند. در نهایت، قربانی آتش‌سوزی شروع به احساس نامطمئن در مورد ادراکات خود از جهان و حتی خودش می‌کند.

باج گیری عاطفی عبارت است از «دستکاری روانشناختی یک فرد معمولاً در یک دوره زمانی طولانی که باعث می‌شود قربانی اعتبار افکار، درک واقعیت یا خاطرات خود را زیر سوال ببرد و معمولاً منجر به سردرگمی، از دست دادن اعتماد به نفس و عزت نفس، عدم اطمینان خاطر می‌شود.»

باج گیری عاطفی چگونه اتفاق می‌افتد؟

باج گیری تکنیکی است که درک فرد از واقعیت را تضعیف می‌کند. وقتی کسی به شما زور می‌گوید، ممکن است خودتان، خاطرات، وقایع اخیر و تصورات خود را حدس بزنید. پس از برقراری ارتباط با شخصی که با شما همچین برخوردی دارد، ممکن است احساس گیجی کنید و به این فکر کنید که آیا مشکلی در شما وجود دارد یا خیر. ممکن است تشویق شوید که فکر کنید واقعاً برای چیزی مقصر هستید یا اینکه بیش از حد حساس شده اید.

باجی گیری می‌تواند شما را گیج کند و باعث شود قضاوت، حافظه، ارزش خود و سلامت روانی خود را زیر سوال ببرید.

دروغ گفتن به شما

افرادی که باج گیری عاطفی می‌کنند، اغلب دروغگویان عادی و بیمارگونه هستند و اغلب تمایلات خودشیفتگی از خود نشان می‌دهند. برای آن‌ها معمول است که آشکارا دروغ بگویند و هرگز عقب نشینی نکنند یا داستان خود را تغییر دهند، حتی وقتی آن‌ها را صدا می‌زنید یا مدرکی دال بر دروغگویی ارائه می‌دهید. آن‌ها ممکن است چیزی مانند: «شما این مدارک را ساخته اید»، «این هرگز اتفاق نیفتاده است» یا «شما دیوانه هستید» بگویند.

دروغ گفتن و تحریف سنگ بنای این نوع روابط است. حتی زمانی که می‌دانید آن‌ها حقیقت را نمی‌گویند، می‌توانند بسیار قانع کننده رفتار کنند.

بی اعتبار کردن شما

افرادی که باجی گیری عاطفی می‌کنند؛ معمولا در مورد شما شایعات پخش می‌کنند. آن‌ها ممکن است وانمود کنند که نگران شما هستند و در عین حال به دیگران می‌گویند که شما از نظر عاطفی ناپایدار یا «دیوانه» به نظر می‌رسید. متأسفانه، این تاکتیک می‌تواند بسیار مؤثر باشد و بسیاری از افراد بدون اینکه از داستان کامل اطلاع داشته باشند، در کنار فرد آزارگر یا قلدر قرار می‌گیرند.

علاوه بر این، باج گیران ممکن است به شما نیز دروغ بگویند و به شما بگویند که دیگران نیز در مورد شما این فکر را می‌کنند. این افراد ممکن است هرگز در مورد شما چیز بدی نگفته باشند، اما شخصی که از شما باج گیری عاطفی می‌کند تمام تلاش خود را می‌کند تا شما باور کنید که آن‌ها این کار را کرده اند.

حواس پرتی شما

هنگامی که از شخصی که سوالی را به زبان می‌آورد می‌پرسید یا او را به خاطر کاری که انجام داده یا گفته است فرا می‌خوانید، ممکن است به جای پاسخ دادن به موضوع مورد نظر، موضوع را با پرسیدن سوال تغییر دهد. این نه تنها رشته افکار شما را پاره می‌کند، بلکه باعث می‌شود در زمانی که نیازی به پاسخگویی به آن‌ها ندارید، نیاز به مطرح کردن موضوع را زیر سوال ببرند.

به حداقل رساندن افکار و احساسات خود

بی اهمیت جلوه دادن احساسات خود به شخصی که از شما باج گیری عاطفی می‌کند، اجازه می‌دهد تا بر شما قدرت پیدا کند. آن‌ها ممکن است جملاتی مانند: «آرام باش»، «تو بیش از حد واکنش نشان می‌دهی» یا «چرا اینقدر حساسی؟» را تکرار کنند؛ همه این عبارات احساس شما یا آنچه را که فکر می‌کنید به حداقل می‌رساند و نشان می‌دهد که اشتباه می‌کنید.

وقتی با کسی سروکار دارید که هرگز افکار، احساسات یا باور‌های شما را نمی‌پذیرد، ممکن است خودتان شروع به زیر سوال بردن آن‌ها کنید. علاوه بر این، شما ممکن است هرگز احساس اعتبار نکنید.

جابجایی سرزنش، مقصر جلوه دادن شما

جابجایی سرزنش یکی دیگر از تاکتیک‌های متداول باج گیری عاطفی است. هر بحثی که دارید به نحوی به جایی می‌رسد که شما برای اتفاقی که افتاده مقصر هستید. حتی زمانی که سعی می‌کنید در مورد اینکه رفتار آزاردهنده‌ی آن‌ها چه احساسی به شما می‌دهد، صحبت کنید، آن‌ها می‌توانند مکالمه را تغییر دهند تا در نهایت شما بپرسید که آیا شما عامل رفتار بد او هستید یا خیر. به عنوان مثال، آن‌ها ممکن است ادعا کنند که اگر فقط شما متفاوت رفتار می‌کردید، آن‌ها با شما آن گونه رفتار نمی‌کردند.

انکار کار نادرست

افرادی که درگیر قلدری و آزار عاطفی می‌شوند، به دلیل انکار انجام کار اشتباه بدنام هستند. آن‌ها این کار را انجام می‌دهند تا مسئولیت انتخاب‌های ضعیف خود را نپذیرند. این انکار می‌تواند باعث شود قربانی باج گیری احساس نادیدنی، ناشنیده‌ای داشته باشد و گویی تاثیر رفتار آن‌ها بر شما اهمیتی ندارد. این تاکتیک همچنین حرکت یا بهبودی از قلدری یا آزار را برای قربانی بسیار دشوار می‌کند.

استفاده از کلمات دلسوزانه به عنوان سلاح

گاهی اوقات، وقتی صدایش می‌کنند یا مورد بازجویی قرار می‌گیرند، از کلمات محبت آمیز استفاده می‌کند تا اوضاع را هموار کند. ممکن است چیزی شبیه این بگویند: «می‌دانی چقدر دوستت دارم. من هرگز عمداً به تو صدمه نمی‌زنم.»

این کلمات ممکن است همان چیزی باشد که شما می‌خواهید بشنوید، اما غیر معتبر هستند، به خصوص اگر همان رفتار تکرار شود. با این حال، آن‌ها ممکن است به اندازه کافی باهوش باشند تا شما را متقاعد کنند که بازخواست نکنید، که به فرد اجازه می‌دهد از مسئولیت یا عواقب رفتار آزاردهنده خود فرار کند.

بازنویسی تاریخ

فردی که باج گیری عاطفی می‌گیرد تمایل دارد داستان‌ها را به شیوه‌هایی که به نفع او است بازگو کند. به عنوان مثال، اگر شریک زندگی‌تان شما را به دیوار هل داد و بعداً قصد دارید در مورد آن بحث کنید، ممکن است داستان را بپیچانند و بگویند که شما لغزش کرده‌اید و سعی کرده‌اند شما را ثابت نگه دارند و همین باعث شد که به دیوار برخورد کنید.

ممکن است با این رفتار آن‌ها در حافظه خود نسبت به آنچه اتفاق افتاده است، شک کنید. تشویق به سردرگمی یا حدس دوم از طرف شما دقیقاً هدف آن‌ها است.

خلاصه

باج گیری عاطفی می‌تواند شامل طیف وسیعی از تاکتیک‌ها از جمله دروغ گفتن، حواس پرتی، به حداقل رساندن، انکار و سرزنش باشد. وقتی با کسی سروکار دارید که از این نوع رفتار به عنوان ابزار استفاده می‌کند، به کار‌هایی که انجام می‌دهد (نه به کلماتی که انتخاب می‌کند) دقت کنید.

علائمی که نشان می‌دهد شما در معرض باج گیری عاطفی قرار گرفته اید

قرار گرفتن در معرض باج گیری عاطفی می‌تواند باعث اضطراب، افسردگی و سایر نگرانی‌های مربوط به سلامت روان از جمله اعتیاد و افکار خودکشی شود. به همین دلیل، مهم است که تشخیص دهید چه زمانی در حال تجربه باج گیری عاطفی هستید. از خود بپرسید که آیا هر یک از عبارات زیر را تجربه کرده اید؟

به احساسات و واقعیت شک می‌کنید: سعی می‌کنید خود را متقاعد کنید که رفتاری که دریافت می‌کنید آنقدر‌ها هم بد نیست یا بیش از حد حساس هستید.

قضاوت و ادراکات خود را زیر سوال می‌برید: از صحبت کردن یا ابراز احساسات خود می‌ترسید. شما آموخته اید که به اشتراک گذاشتن نظر خود معمولاً در نهایت احساس بدتری به شما می‌دهد، بنابراین در عوض سکوت می‌کنید.

احساس آسیب پذیری و ناامنی می‌کنید: اغلب احساس می‌کنید در اطراف شریک زندگی، دوست یا اعضای خانواده خود «روی لبه‌ی تیغ راه می‌روید». شما همچنین احساس بی‌اعتنایی می‌کنید و عزت نفس ندارید.

احساس تنهایی و ناتوانی می‌کنید: متقاعد شده اید که همه اطرافیان شما را «عجیب»، «دیوانه» یا «بی ثبات» تصور می‌کنند، درست مانند فردی که از شما باج گیری عاطفی می‌کند. این باعث می‌شود احساس کنید در دام افتاده و منزوی شده اید.

شما تعجب می‌کنید که آیا همان چیزی هستید که آن‌ها می‌گویند: شخصی که شما را مورد آزار و باج گیری عاطفی قرار می‌دهد، کلماتی را بیان می‌کند باعث می‌شود احساس کنید اشتباه، بی هوش، ناکافی یا دیوانه هستید. حتی گاهی اوقات متوجه می‌شوید که این جملات را برای خودتان تکرار می‌کنید.

شما از خود و اینکه چه کسی شده اید ناامید هستید: برای مثال، احساس می‌کنید ضعیف و منفعل هستید و قبلا قوی‌تر و قاطع‌تر بوده اید.

شما احساس سردرگمی می‌کنید: رفتار شخصی که از شما باج گیری عاطفی می‌کند شما را گیج می‌کند.

نگران این هستید که بیش از حد حساس شده اید: فرد با گفتن «من فقط شوخی کردم» یا «شما باید کمی با جنبه‌تر باشید» رفتار‌ها یا کلمات آزاردهنده را به حداقل می‌رساند.

احساس عذاب قریب الوقوع دارید: وقتی در کنار این شخص هستید احساس می‌کنید اتفاق وحشتناکی در شرف وقوع است. این ممکن است شامل احساس تهدید و عصبانیت بدون دانستن دلیل باشد.

شما زمان زیادی را صرف عذرخواهی می‌کنید: احساس می‌کنید باید همیشه برای کاری که انجام می‌دهید یا کسی که هستید عذرخواهی کنید.

شما احساس بی کفایتی می‌کنید: احساس می‌کنید هرگز «به اندازه کافی خوب» نیستید. شما سعی می‌کنید انتظارات و خواسته‌های دیگران را برآورده کنید، حتی اگر آن‌ها غیر منطقی باشند.

شما اعمالتان را حدس می‌زنید: اغلب به این فکر می‌کنید که آیا جزئیات رویداد‌های گذشته را به درستی به خاطر می‌آورید یا خیر. حتی ممکن است از ترس اشتباه بودن، تلاش برای به اشتراک گذاشتن آنچه را که به یاد دارید متوقف کرده باشید.

تصور می‌کنید دیگران از شما ناامید شده‌اند: همیشه به خاطر کاری که انجام می‌دهید یا کسی که هستید عذرخواهی می‌کنید، با این فرض که دیگران از شما ناامید شده‌اند یا به نحوی اشتباه کرده‌اید.

شما تعجب می‌کنید که مشکل شما چیست: از خود می‌پرسید که آیا اساساً مشکلی با شما وجود دارد یا خیر. به عبارت دیگر، شما نگران این هستید که از نظر روحی خوب نیستید.

شما برای تصمیم گیری تلاش می‌کنید، زیرا به خودتان بی اعتماد هستید: ترجیح می‌دهید به شریک زندگی، دوست یا یکی از اعضای خانواده تان اجازه دهید که به جای شما تصمیم بگیرند و به طور کلی از تصمیم گیری اجتناب کنید.

اگر هر یک از این نشانه‌های باج گیری عاطفی در شما احساس می‌شود، مهم است که فوراً به دنبال کمک حرفه‌ای باشید. بدون توجه به آن، در معرض باج گیری عاطفی قرار گرفتن می‌تواند تلفات قابل توجهی بر عزت نفس و سلامت روان شما گذاشته باشد.

پزشک شما می‌تواند مشاوری را توصیه کند که برای کمک به شما در پردازش و مقابله با آنچه برای شما اتفاق می‌افتد، مجهز باشد.

چرا برخی از مردم باج گیری عاطفی می‌کنند؟

هدف معمولی آن‌ها فقط دستکاری نیست، بلکه قدرت و کنترل است! معمولاً با همکاری نادرست قربانی دستکاری شده. این نوع رفتار آموخته شده اغلب ریشه در روان پریشی یا اختلال شخصیتی مانند خودشیفتگی یا اختلال شخصیت مرزی دارد.

باج گیری عاطفی نام خود را از کجا گرفته است؟

اصطلاح gaslighting از نمایشنامه‌ای از پاتریک همیلتون در سال ۱۹۳۸ می‌آید که در آمریکا با نام «خیابان فرشته» شناخته می‌شود و بعد‌ها به فیلمی از آلفرد هیچکاک تبدیل شد.

در فیلم تعلیق، شوهری با دستکاری سعی می‌کند با ایجاد تغییرات ظریف در محیط اطرافش، از جمله کم کردن آرام و پیوسته شعله لامپ گاز، همسرش را وادار کند که فکر کند در حال از دست دادن عقل است. او نه تنها محیط او را به هم می‌زند و او را به این باور می‌رساند که دیوانه است، بلکه او را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد و کنترل می‌کند و ارتباط او را با خانواده و دوستانش را قطع می‌کند.

در نتیجه، همسر شروع به گمانه از خود، احساسات، ادراکات و خاطراتش می‌کند. علاوه بر این، او بیش از حد عصبی، حساس و غیرقابل کنترل می‌شود، که هدف از باج گیری عاطفی نیز همین است، این که هدف را بی‌قرار کند و تا هدفش مطمئن نباشد چه چیزی درست است و چه چیزی نیست.

از آنجایی که این فیلم نمایشی دقیق از اعمال کنترل‌کننده و سمی بود که افراد دستکاری‌کننده استفاده می‌کنند، روانشناسان و مشاوران شروع به برچسب زدن این نوع رفتار آزاردهنده عاطفی کردند.

اگر کسی از شما باج گیری عاطفی می‌کند، چه رفتاری باید از خود نشان بدهید؟

اگر در یک رابطه با باج گیری عاطفی مواجه می‌شوید، اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای محافظت از خود انجام دهید. کار‌هایی که ممکن است انجام دهید عبارتند از:

کمی فاصله بگیرید: یک قدم به عقب از احساسات شدیدی که باج گیری عاطفی می‌تواند برانگیزد، می‌تواند برای شما مفید باشد. ترک فیزیکی موقعیت می‌تواند کمک کننده باشد، اما ممکن است از تکنیک‌های آرام سازی مانند تبلیغات تنفس عمیق یا تمرینات یوگا نیز استفاده کنید.

شواهد را ذخیره کنید: از آنجایی که باج گیری می‌تواند شما را زیر سوال ببرد، روی حفظ شواهد تجربیات خود کار کنید. یک دفتر خاطرات داشته باشید، مکالمات متنی را ذخیره کنید، یا ایمیل‌ها را نگه دارید تا بتوانید بعداً به آن‌ها نگاه کنید و به خود یادآوری کنید که نباید به خود شک کنید یا خود را زیر سؤال ببرید.

حد و مرز‌ها را تعیین کنید: مرز‌ها به دیگران می‌گویند که مایلید در یک رابطه چه چیزی را بپذیرید. شفاف سازی کنید که اجازه نمی‌دهید طرف مقابل دست به اقداماتی مانند بی اهمیت جلوه دادن یا انکار آنچه می‌گویید انجام دهد.

یک دیدگاه بیرونی به دست آورید: با یکی از دوستان یا اعضای خانواده در مورد آنچه که می‌گذرانید صحبت کنید. داشتن دیدگاه شخص دیگری می‌تواند به شما کمک کند تا وضعیت را برای شما واضح‌تر کنید.

پایان دادن به رابطه: در حالی که ممکن است دشوار باشد، پایان دادن به رابطه با کسی که مکرراً از شما باج گیری عاطفی میکند، اغلب مؤثرترین راه برای پایان دادن به آزار است.

اگر مشکوک هستید که در حال تجربه‌ی این نوع رابطه هستید، ممکن است صحبت با یک متخصص سلامت روان نیز برایتان مفید باشد. آن‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا در مورد این موقعیت بیشتر بدانید، دیدگاهی به دست آورید و راهبرد‌های مقابله‌ای جدیدی ایجاد کنید که می‌تواند به شما در مقابله با این رفتار کمک کند.

به یاد داشته باشید که شما برای چیزی که تجربه می‌کنید مقصر نیستید. شخصی که از شما باج گیری عاطفی می‌کند، مقصر اصلی است. آن‌ها مسئول اعمال خود هستند. کاری که انجام داده اید باعث نشده است که آن‌ها این انتخاب را انجام دهند و شما نمی‌توانید کاری که آن‌ها انجام می‌دهند را تغییر دهید.

اما با مشاوره، می‌توانید یاد بگیرید که چگونه انتخاب‌های سالمی داشته باشید و نسبت به فردی که بج گیری می‌کند، مرزبندی کنید.

منبع: سلامت‌نیوز