سرزمین‌های اشغالی در برزخ انتخابات

به گزارش مجله خبری نگار به نقل از ا‌لوقت، ساکنان اراضی اشغالی روز سه‌شنبه برای پنجمین بار در سه سال گذشته به پای صندوق‌های رأی می‌روند تا ۱۲۰ نماینده پارلمان این رژیم را از بین ائتلاف‌های حزبی انتخاب کنند. طبق اعلام کمیته مرکزی انتخابات اسرائیل، ۴۰ فهرست برای این دور از انتخابات کنست ثبت نام کرده‌اند، اما پیش‌بینی شده است که تنها یک چهارم آن‌ها بتوانند به کنست راه یابند.

خبرگزاری آناتولی در این باره گزارش داده است که پیش‌بینی می‌شود که از ۴۰ فهرست مذکور فقط ۱۱ فهرست موفق شوند و این ۱۱ فهرست عبارتند از حزب راست "لیکود" به ریاست بنیامین نتانیاهو، رئیس اپوزیسیون، ائتلاف میانه "آینده‌ای وجود دارد" به رهبری یائیر لاپید، نخست وزیر فعلی، "اردوگاه رسمی" به رهبری بنی گانتس، وزیر جنگ، "صهیونیست دینی" به رهبری "زالل اسموتریچ"، "حزب راستگرای "شاس"، "یهدوت هتوراه"، "اسرائیل خانه ما"، ائتلاف عربی موسوم به "فهرست مشترک"، حزب "کارگر"، "مرتز" و فهرست یکپارچه عربی.

آنگونه که از نتایج نظرسنجی‌های انجام شده برمی‌آید این دوره هم هیچ حزبی نخواهد توانست اکثریت کرسی‌ها را کسب کند و احزاب مجبورند این بار هم دست به ائتلاف زده و کابینه‌ای نیم‌بند تشکیل دهند. کابینه‎‌هایی که در دهه‌های اخیر هیچ وقت پایان دوره خود را ندیده‌اند و با برگزاری انتخابات زودهنگام جای خود را به کابینه‌های جدید داده‌اند.

سیستم انتخاباتی رژیم صهیونیستی

پارلمان صهیونیستی (کنست) تعداد ۱۲۰ کرسی دارد و نمایندگان برای ۴ سال انتخاب می‌شوند، اما با وجود این تعداد کم کرسی‌ها باز هم رهبران احزاب نمی‌توانند ائتلافی قدرتمند تشکیل دهند که با خروج یک حزب منحل نشود.

ساختار انتخاباتی در سرزمین‌های اشغالی به گونه‌ای است که کل سرزمین‌های اشغالی یک حوزه انتخاباتی دارد و تقسیم‌بندی در حوزه‌ها برخلاف پیشنهاد‌ها و انتقاد‌های مختلف در دوره‌های گذشته کنست، تاکنون اتفاق نیافته است.

شیوه کاندیداتوری افراد در انتخابات به این شرح است که در صورتی حزبی قبلاً در انتخابات شرکت کرده باشد، یک لیست دلخواه از ۱ تا ۱۲۰ نفره به کمیته انتخابات معرفی می‌کند. تعداد افراد لیست لزومی ندارد ۱۲۰ نفر باشد و اکنون با توجه به واقعیت آرا، احزاب بزرگ حدود ۶۰ نفر را در لیست قرار می‌دهند.

همچنین، هر شهروند صهیونیست فقط می‌تواند به یک لیست انتخاباتی رأی دهد و آن‌ها حق انتخاب خارج از لیست و حذف چند نفر از لیست واحد را ندارند. به عبارت بهتر، شهروندان نمی‌توانند به صورت گزینشی از هر لیست چند نامزد را انتخاب کرده و به آن رأی دهند و می‌توان گفت که سیستم از نوع ائتلاف حزبی است.

هر حزبی که بتواند ۲۵ درصد آرا را کسب کند، صاحب یک چهارم کرسی‌های پارلمان می‌شود و از آنجا که پارلمان ۱۲۰ نماینده دارد، ۳۰ نفر اول پیروز هر حزب، به پارلمان راه می‌یابند و به همین خاطر اعضای هر حزب برای اینکه در ردیف بالای لیست قرار بگیرند تا شانس بیشتری برای ورود به کنست داشته باشند، مجبور هستند امتیازات زیادی را به سران حزب بدهند تا بتوانند یک کرسی پارلمان را از آن خود کنند. چون هیچ حزبی تاکنون اکثریت مطلق را نتوانسته کسب کند، بنابراین احزابی که بتوانند از طریق ائتلاف ۶۱ کرسی یعنی نصف + ۱ را به دست آورند، می‌توانند کابینه را تشکیل دهند. اما چون این ائتلاف میلیمتری است؛ درسال‌های اخیر نتوانسته تا پایان عمر چهار ساله کابینه دوام بیاورد و با خروج حتی کوچکترین حزب از ائتلاف، کابینه فروپاشیده و انتخابات زودهنگام تنها چاره برای رهایی از این وضعیت بوده است.

احزاب قدرتمند در سرزمین‌های اشغالی

هر چند در دو دهه گذشته احزاب کوچک زیادی در سرزمین‌های اشغالی قارچ گونه رشد کرده‌اند، اما کماکان دو حزب «لیکود و یش‌عتید» حاکم اصلی در سال‌های اخیر بوده‌اند و تشکیل کابینه‌ها نیز ترکیبی از ائتلاف این دو حزب اصلی و چند حزب دیگر بوده است.

«حزب لیکود»، حزب راست گرای سکولار صهیونیستی است که در سال ۱۹۷۳ تاسیس شد و در دو دهه گذشته تقریبا بزرگترین حزب در سرزمین‌های اشغالی بوده است و بیشتر نخست وزیران نیز از این حزب انتخاب شده بودند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائیل که در حال حاضر رهبری لیکود را در دست دارد، بیش از ۱۱ سال به عنوان نخست وزیر بود و توانست طولانی‌ترین دوره نخست وزیری متوالی را در سرزمین‌های اشغالی به نام خود ثبت کند.

حزب «یِش عَتید» هم یک حزب صهیونیستی است که در سال ۲۰۱۲ به رهبری یائیر لاپید تأسیس شد که در اولین تجربه انتخاباتی خود در سال ۲۰۱۳، با کسب ۱۹ کرسی توانست اکثریت کرسی‌های پارلمان را از آن خود کند و بالاتر از همه احزاب حتی لیکود قرار گیرد که این نتیجه فراتر از انتظار صهیونیست‌ها بود.

بر اساس نظرسنجی‌ها نیز این دو حزب در انتخابات کنونی نیز شانس زیادی برای تصاحب اکثریت کرسی‌های پارلمان را دارند، ولی به دلیل رقابت شدید و اختلافات زیادی که بین این دو حزب در یکسال گذشته وجود داشته است در صورت پیروزی، این دو حزب نمی‌توانند با هم ائتلاف کنند. چرا که جنگ لفظی رهبران دو طرف در ماه‌های اخیر بالا گرفته است و هر کدام دیگری را متهم به فساد و بی‌کفایتی می‌کنند تا گوی سبقت را از رقیب خود بربایند.

فروپاشی مستمر کابینه‌ها

پنجیمن دور انتخابات زودهنگام در سرزمین‌های اشغالی درحالی برگزار می‌شود که تجربه شکست‎‌های سیاسی چهار دور قبلی، این انتخابات را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. درحالی که مقامات صهیونیستی خود را داعیه‌دار دموکراسی در غرب آسیا می‌دانند، اما کابینه‌های چند سال رژیم جزء بی‌ثبات‌ترین‌ها در جهان بوده است که حتی عمر آن‌ها در برخی مواقع به سه ماه هم نمی‌رسد و اینکه یک ائتلاف بتواند تا ۴ سال متوالی به فعالیت خود ادامه دهد به آرزویی بزرگ برای صهیونیست‌ها تبدیل شده است.

در سه سال گذشته فروپاشی کابینه‌ها بیش از هر زمان دیگری رونق گرفته و این مسئله به بی‌ثباتی گسترده در سرزمین‌های اشغالی منجر شده است و هزینه‌های زیادی را به سران تل‌آویو و شهروندان این رژیم تحمیل کرده است.

چشم‌انداز بی‌ثباتی سیاسی به صورتی است که حتی اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی اخیرا از این موضوع ابراز نگرانی کرده و مدعی شده که با هر هزینه‌ای تلاش خواهد کرد تا به این وضعیت پایان دهد. پیشتر نیز ریوو ریولین، رئیس سابق این رژیم چنین ادعا‌هایی را مطرح کرده بود، اما در دوره او، کابینه‌ها بی‌ثبات‌تر از همیشه بودند و چندین انتخابات زودهنگام برگزار شد.

اولین دور از انتخابات پنجگانه اخیر در آوریل ۲۰۱۹، برگزار شد و حزب لیکود بیشترین آرا را کسب کرده بود، اما چون نتانیاهو نتوانست تا پایان مهلت مقرر کابینه را تشکیل دهد، بنابراین در ۳۰ ماه می‌کنست حکم به انقضای خود و تجدید انتخابات داد. این انتخابات جز بدترین انتخاباتی بود که صهیونیست‌ها آنرا تجربه کردند که حتی نتوانست یک روز کابینه تشکیل دهد و پس از یکماه و نیم، پارلمان به عمر خود پایان داد.

دومین دور انتخابات زودهنگام در سپتامبر ۲۰۱۹، برگزار شد و این بار حزب لیکود تعدادی از کرسی‌های قبلی خود را از دست داد و حزب ائتلاف آبی و سفید به رهبری بنی‌گانتز توانست با کسب ۳۳ کرسی بالاتر از رقبای خود قرار گیرد. اما با این حال، باز هم نتانیاهو مسند نخست وزیری را تصاحب کرد. اما این دور از انتخابات هم موفق نبود و در کمتر از سه ماه به دلیل عدم موفقیت پارلمان برای تصویب لایحه بودجه ۲۰۲۰ در مهلت مقرر، تصمیم برگزاری انتخابات زودهنگام اتخاذ شد.

سومین انتخابات زودهنگام هم در مارس ۲۰۲۰ برگزار شد و این بار حزب لیکود توانست ۲۹ درصد آرا را کسب کند و نتانیاهو دوباره نخست وزیری شد، اما این پارلمان نیز تنها یکسال دوام آورد و به دلیل خروج احزاب کوچک از ائتلاف نتانیاهو کابینه فروپاشید تا چهارمین دوره انتخابات در مدت دو سال برگزار شود.

چهارمین دوره انتخابات در سرزمین‌های اشغالی در مارس ۲۰۲۱ برگزار شد و این بار هم لیکود توانست با کسب ۲۴ درصد آرا بالاتر از همه رقبا قرار گیرد و نتانیاهو دوباره نخست وزیر شد، اما پس از جنگ غزه در می ۲۰۲۱ و خروج لیست مشترک عربی از ائتلاف نتانیاهو، کابینه فروپاشید و رئیس رژیم صهیونیستی این بار نفتالی بنت را مامور تشکیل کابینه کرد. پس از چند هفته تلاش بنت برای ائتلاف با سایر احزاب، با توافقاتی که با یائیر لاپید انجام داد قرار شد به صورت چرخشی هر کدام دو سال سمت نخست وزیری را در اختیار داشته باشند. اما این ائتلاف نیز کمتر از یکسال دوام آورد و در خردادماه سال جاری با خروج حزب چپگرای «میرتس» از ائتلاف بنت، کابینه فروپاشید تا راه برای پنجمین دور انتخابات که روز اول نوامبر برگزار می‌شود فراهم شود.

با در نظر گرفتن این تصویر بی‌ثبات از کابینه‌های اسرائیل در سال‌های گذشته، شهروندان این رژیم هم نسبت به موفقیت کابینه‌های آتی امید چندانی ندارند. صهیونیست‌ها بر این باورند که این دور از انتخابات هم این رژیم را از بن‌بست سیاسی نجات نخواهد داد و حتی بسیاری از شهروندان بر سر دوراهی برای رای دادن و یا ندادن مردد هستند، زیرا این اقدام را بی‌فایده می‌دانند که هیچ تاثیری در سرنوشت سرزمین‌های اشغالی ندارد.

سهم خواهی و جاه‌طلبی احزاب در درون کابینه هم سبب می‌شود تا نتوانند برای مدت طولانی به کار خود ادامه دهند و به همین خاطر چرخه تسلسل و دور باطل همیشه در حال تکرار شدن است. بر این اساس به احتمال زیاد طی چند ماه آینده صهیونیتس‌ها باید برای ششمین دور انتخابات به پای صندوق‌های رای بروند. این مسئله در زمانی که ناامنی سراسر سرزمین‌های اشغالی را فراگرفته و تنش‌ها با فلسطینیان در کرانه باختری و قدس افزایش یافته است، می‌تواند فروپاشی کابینه‌ها را تسریع کند.