حیات جنگل‌ها در معرض حمله چوب خوار‌ها

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: قصه تلخ قطع درختان جنگلی سال هاست در کشور ما ادامه دارد و به حکایتی تکراری تبدیل شده که متاسفانه به دلیل قوانین قدیمی و خاک خورده، قاچاقچیان چوب را برای تبر زدن به ریشه درختان جسورتر می‌کند. سود قاچاق چوب در برابر جریمه‌های ناچیزی که در صورت لو رفتن در انتظار شان است آن قدر بزرگ است که اصلا ایجاد بازدارندگی برای قاچاقچی چوب ندارد و کار را به جایی رسانده که قاچاقچیان چوب با چوب و قمه به جان نگهبانان ایست و بازرسی جنگلبانی حمله می‌کنند که ویدئوی آن روز گذشته در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد. بر اساس آمار‌ها روزانه مساحت قابل توجهی از جنگل‌های کشورمان کم می‌شود که بخش عمده‌ای از کاهش این مقدار از جنگل به خاطر قاچاق چوب توسط چوب خوار‌های قاچاقچی که همانند کرم‌های چوب خوار به جان جنگل افتاده اند رخ داده است. چند روز پیش از کمبود‌هایی که برای پایش جنگل‌های کشورمان نیاز است نوشتیم و این بار می‌خواهیم برای تان از بلایی که نبود پایش‌های جنگل بر سر جنگل می‌آورد بنویسیم. متاسفانه در سال‌های اخیر قاچاقچیان چوب روش‌های مختلفی برای قطع درختان و قاچاق چوب در پیش گرفته اند که بسیار عجیب است. در این گزارش از این روش‌های عجیب نوشته ایم.

قاچاق چوب با قمه

قاچاقچیان آن قدر عجیب و غیر قابل باور جسور و بی پروا شده اند که حتی برای قاچاق چوب از سیاهی شب یا راه‌های مخفی هم استفاده نمی‌کنند و به نگهبانان ایست و بازرسی جنگلبانی هجوم می‌برند. روز گذشته تصاویری از حمله جسورانه قاچاقچیان چوب در منطقه جنگلی چمستان در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌دهد قاچاقچیان حرفه‌ای با دو دستگاه خودروی نیسان با سلاح سرد و قمه و تهدید جانی نگهبانان از ایست و بازرسی جنگلبانی چمستان در استان مازندران فرار می‌کنند. برخی از کاربران معتقدند این فیلم، سختگیرانه نبودن مجازات ها، شرارت و گستاخی قاچاقچیان، نبود امنیت جانی جنگلبانان و کم‌توجهی مسئولان و متولیان حفظ منابع طبیعی را به ما یادآوری می‌کند. فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی مازندران منطقه ساری هم با تایید این اتفاق گفته: «متاسفانه پیشتر هم حملاتی شبیه به این به جنگلبانان شده بود.»

قاچاق چوب با آتش زدن جنگل

برخی شیوه‌هایی که قاچاقچیان چوب برای قاچاق استفاده می‌کنند آن چنان ناجوانمردانه است که باورش سخت است. به تازگی شاهد روشی برای قاچاق بوده ایم که در آن قاچاقچیان به آتش زدن بخشی از جنگل اقدام می‌کنند و هنگامی که نیرو‌های حفاظت از جنگل مشغول اطفای حریق هستند، دست به کار می‌شوند و با قطع درختان در نقطه‌ای دیگر از جنگل، خودرو‌های حمل چوب را از مسیر‌های خالی از نیرو‌های حفاظتی عبور می‌دهند و به قاچاق چوب اقدام می‌کنند. یعنی هم درختان را آتش می‌زنند و هم قطع می‌کنند.

کرت زنی به طمع قاچاق چوب

برخی‌ها به دنبال خشکاندن عمدی و تدریجی درختان هستند آن هم به خاطر وسوسه قیمت و قاچاق چوب درختان جنگلی البته برخی هم به دنبال جنگل خواری و الحاق این زمین‌های جنگلی بدون درخت و گیاه به زمین‌های زراعی خود هستند. یکی از فعالان رسانه و محیط زیست مازندران از شیوه عجیب خشکاندن درختان در منطقه دودانگه ساری پرده برداشت، روش کرت زنی که در آن آوند‌های درختان از تنه قطع می‌شود تا آب و منابع غذایی از ریشه به ساقه و برگ‌ها نرسد و درخت نیز آرام آرام خشک شود. در این روش به فواصل کوتاه بخش‌هایی از درخت قطع می‌شود تا ارتباط ریشه و ساقه از بین برود و رفته رفته درخت خشک شود.

اسیدپاشی برای قاچاق چوب

چندی پیش خبر خشکاندن سریع درختان در جنگل‌های شمال به ویژه مناطق جنگلی نور به وسیله اسید در فضای مجازی خبر ساز شد. قاچاقچیان چوب با پاشیدن اسید بر تنه درختان باعث خشک شدن درخت می‌شوند و بعد از آن که درخت خشک شد با خیال راحت و بدون نگرانی به تکه کردن درخت و فروش آن اقدام می‌کنند بر اساس گزارش مهر دست کم روزانه بیش از پنج اصله از درختان قطور جنگل نور بدون هیچ نظارتی با اسید خشکانده و قاچاق می‌شوند.

کوچ قاچاق چوب از وانت به آمبولانس

سود قاچاق چوب آن قدر بالا هست که قاچاقچیان دست به هر روشی برای قاچاق چوب بزنند. دو سال پیش فرمانده وقت یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از قاچاق چوب با آمبولانس حمل جنازه و ماشین‌های حمل گوشت خبر داد. اگر تا پیش از این بحث حمل چوب با تراکتور، کامیون و نیسان مطرح بود حالا قاچاق چوب با خودرو‌های سواری و بین شهری همچون خودرو‌های شخصی با خانواده و جعبه بغل اتوبوس تغییر شکل پیدا کرده است. حتی کار به جایی رسیده که به گفته فرمانده سابق یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در بسیاری از موارد قاچاق چوب با ماشین‌های حمل گوشت و حتی مواردی در استان‌های مازندران، ساری، فارس و کهگیلویه و بویر احمد داشتیم که با آمبولانس دارای جنازه صورت گرفته است. بر اساس آن چه در گزارش‌ها آمده هم اکنون خودرو‌های شخصی که به جابه جایی چوب‌های جنگلی اقدام می‌کنند بابت جابه‌جایی شبانه چوب‌ها از جنگل شبی پنج میلیون تومان به جیب می‌زنند احتمالا این رقم برای آمبولانس‌ها و ماشین‌های حمل گوشت بیشتر از این هم می‌شود.

گردش مالی ۲۰۰ میلیاردی قاچاق چوب

از سال ۱۳۹۹ به بعد جمع بندی از میزان کشفیات چوب‌های قاچاق منتشر نشده، ولی رئیس سازمان منابع‌طبیعی در گفتگو با پانا از افزایش قاچاق چوب خبر داده است. با این حال اگر مبنا را همان آمار سال ۱۳۹۹ قرار دهیم و فرض را بر این بگیریم که تغییری در میزان قاچاق چوب صورت نگرفته در حالی که جست و جو در اینترنت افزایشی حدود ۵۰ درصد را نشان می‌دهد بیش از ۶۵۰۰ متر مکعب چوب قاچاق کشف شده است. این میزان چوب با توجه به این که تراکم درختان در جنگل‌های شمال در هر هکتار ۱۰۰ متر مکعب است معادل ۶۵ هکتار جنگل در شمال می‌شود البته در دیگر مناطق کشور تراکم درختان حدود ۲۰ متر مکعب در هر هکتار است که این یعنی بیش از ۳۰۰ هکتار جنگل‌های غرب کشور از بین رفته است.

با تماسی که با چند فروشنده چوب داشتیم به این قیمت‌ها رسیدیم که قیمت چوب بلوط متر مکعبی ۹۰ میلیون تومان قیمت دارد، راش ۳۵ میلیون تومان و توسکا حدود ۳۰ میلیون تومان یعنی در صورتی که تمام چوب‌های قاچاق را توسکا در نظر بگیریم گردش مالی قاچاق چوب حدود ۲۰۰ میلیارد تومان می‌شود در ضمن این میزان فقط مقدار کشف شده قاچاق چوب بود و مطمئن باشید بخش قابل توجهی از چوب‌های قاچاق کشف نشده اند. با این حال برآورد‌ها حاکی از آن است که با توجه به قیمت‌های متنوع چوب تا مترمکعب ۹۰ میلیون تومان گردش مالی قاچاق چوب تا حداقل ۵۰۰ میلیارد تومان در سال هم می‌رسد.