روز جهانی تنیس‌ روی‌ میز: ورزشی پینگ‌پنگ مهیج

به گزارش مجله خبری نگار، امروز ۶ آوریل است و روز جهانی این رشته ورزشی مهیج و پرتحرک البته بر خلاف ظاهرش. به تاریخ که رجوع کنید به راحتی درمی یابید که این رشته برای فرار از گرمای سوزان و تحرک بعد از ناهار آقازاده‌های عصر ویکتوریایی لندن بوده است. هرچند بسیاری بر این عقیده‌اند که منشأ این ورزش در آمریکای شمالی و قاره آسیاست.

حالا این جا یا آن جا، مهم این است که هم‌اکنون این رشته پای ثابت المپیک و یکی از جذاب‌ترین رشته‌هایی است که می‌شود فردی و گروهی بازی کرد، سرگرم شد و از آن لذت برد. خب همه این دلیل‌ها را گفتیم تا در پرونده امروز زندگی‌سلام به معرفی این رشته و قوانین آن، پیش نیاز‌های جسمی ورود به آن و فوایدش برای سلامتی جسم و روان بپردازیم، از راهنمای خرید وسایل این رشته بگوییم و البته یک گفت‌وگوی جذاب با پدر نوشاد و نیما عالمیان به بهانه روز جهانی این ورزش داشته باشیم.

تولد تنیس‌روی‌میز در قرن هجدهم

برای کشف تاریخچه این رشته باید برگردیم به اوایل قرن هجدهم، جایی که این بازی به شکلی کاملا ابتدایی با راکت‌هایی شبیه به راکت‌های تنیس کنونی و توپ‌هایی از جنس پارچه فشرده انجام می‌شده است. در ادامه و به مرور زمان، این راکت‌های شبکه‌ای جای خود را به راکت‌های چوبی دسته‌دار با لاستیک‌های مواج و دندانه‌دار دادند که باعث می‌شد ورزشکاران ضربات مواج و پیچ و تاب‌دار به توپ دهند. از طرف دیگر توپ‌های فشرده پارچه‌ای هم در سال ۱۸۹۰ میلادی با توپ خاصی از سلولوئید مانند نمونه امروزی عوض شد. این اتفاق باعث تحولی بزرگ در این ورزش شد و با این ابداع تنیس روی میز رونق و شهرت بیشتری پیدا کرد تا این که شخصی به نام «می جکس» در سال ۱۹۰۰ میلادی این ورزش مهیج را به ثبت رساند. فدراسیون جهانی تنیس روی میز هم در سال ۱۹۲۶ تأسیس و از سال ۱۹۸۸ به ورزش‌های المپیکی اضافه شد. در طول این سال‌ها، رشته تنیس روی میز به ورزشی پرطرفدار در کشور‌های مختلف جهان تبدیل شده است.

نحوه انجام این بازی و قوانین آن

این ورزش به طور معمول در فضا‌های سربسته و به صورت ۲ یا ۴ نفره و با قوانینی بین المللی برگزار می‌شود که در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهد شد. در بازی دو نفره انتخاب سمت میز و همچنین زدن سرویس آغاز مسابقه هر دو با پرتاب سکه (شیر یا خط) مشخص می‌شود. برنده رقابت کسی است که سریع‌تر به امتیاز ۱۱ برسد. اگر هر دو بازیکن به امتیاز ۱۰ برسند در این‌صورت بازی آن‌قدر ادامه پیدا می‌کند تا عاقبت یکی از بازیکنان ۲ امتیاز از حریف جلو بیفتد، مثلا یک نفر ۱۳ به ۱۱ برنده شود. سرویس باید به گونه مورب، از سمت راست سرویس‌زننده به طرف راست گیرنده باشد. به طور متناوب هر فرد یک سرویس دوتایی باید بزند، این باعث می‌شود که مسابقه چالش‌برانگیز شود. در زمان تغییر سرویس، گیرنده قبلی، سرویس زننده جدید می‌شود و سرویس زننده قبلی، گیرنده خواهد شد. در بازی چهار نفره تنیس‌روی‌میز همان قوانین بازی دو نفره در دستور است، علاوه بر آن‌که دو همبازی که حق‌زدن دو سرویس نخست را به دست می‌آورند، باید اول تصمیم بگیرند که کدام یک سرویس را خواهند زد. به همین ترتیب دریافت کنندگان سرویس هم باید مشخص کنند که کدام یک از آن‌ها دریافت کننده اولین سرویس خواهد بود. باید این نکته را هم اضافه کنم که این بازی از پنج دست ۱۱ امتیازی تشکیل شده و برنده، تیم یا فردی است که در ۳ دست پیروز شود.

از افزایش تعادل و کالری‌سوزی تا دشمن افسردگی

تنیس روی میز می‌تواند به تناسب اندام و سلامت روان شما کمک بسیار زیادی کند. همچنین یک بازی رقابتی و هیجانی محسوب می‌شود که در آن باید ذهن‌تان را به کار بگیرید و تمرکز بالایی در طول بازی داشته باشید تا موفق شوید. نتایج پژوهش‌های متعدد ثابت کرده‌اند که فواید این بازی کم نیستند، از جمله: بهبود وضعیت ذهنی تنیس‌باز، افزایش تعادل، جلوگیری از افسردگی، کالری سوزی و .... اما در کنار این فواید، شما برای شروع این ورزش باید از آمادگی جسمی بالایی برخوردار باشید. آمادگی جسمانی هم عبارت است از توانایی انجام وظایف روزانه، با قدرت و هوشیاری و بدون خستگی زودرس و با انرژی فراوان. اما خب بدیهی است نبود چنین آمادگی باعث ایجاد خلل در پیشرفت شما می‌شود. پس برای ورود به این رشته شما نیازمند تمرین‌های هوازی، برنامه‌های غذایی مفید و مؤثر و کنترل هیجانات خود هستید.

تجهیزات این رشته و قیمت‌هایش

برای تکمیل این بخش از پرونده، باید سری به فروشگاه‌های کالای ورزشی بزنیم و سراغ قیمت اولیه وسایل این رشته برویم. به طور کلی برای شروع این رشته چند وسیله نیاز دارید از جمله:

میز پینگ پنگ از ۳ میلیون تا ۱۲ میلیون

سطح بالایی میز که به عنوان سطح بازی شناخته می‌شود باید مستطیل شکل، به طول ۲.۷۴ متر و عرض ۱.۵۲ متر و باید به صورت افقی و ۷۶ سانتی متر بالاتر از سطح زمین قرار گیرد.

مجموعه تور حدود ۱۲۰ هزار تومان

مجموعه تور عبارت است از تور، آویز‌های آن، گیره و میله‌های نگهدارنده آن که تور را به میز وصل می‌کند. طول تور باید به اندازه فاصله دو میله نگاه دارنده باشد (۱۸۳ سانتی‌متر).

راکت تنیس‌روی‌میز از ۳۰۰ هزار تا ۳ میلیون تومان

یک راکت چوبی با روکش پلاستیکی، مخصوص تنیس‌روی‌میز است. بخش چوبی راکت به‌عنوان تیغه نامیده می‌شود. هر طرف راکت که برای ضربه‌زدن استفاده می‌شود باید با رویه مجاز روکش شود. رنگ رویه یک طرف راکت باید قرمز و رویه طرف دیگر سیاه باشد.

توپ پینگ‌پنگ از ۸۰ هزار تا ۲ میلیون تومان

توپ پینگ‌پنگ باید کروی شکل و قطر آن ۴۰ میلی متر باشد. وزن توپ پینگ‌پنگ باید ۷/۲ گرم باشد. جنس توپ تنیس روی میز باید از سلولوئید با مواد پلاستیکی شبیه و رنگ آن سفید رنگ مات یا نارنجی مات و بدون انعکاس نور باشد. البته قیمت این توپ‌ها بسته به تعداد شان در هر بسته متفاوت است.

سرشناس‌ترین تنیس‌باز‌های جهان

حقیقتی که درباره ورزش تنیس روی میز وجود دارد این است که کشور‌های آسیایی از پرچم‌داران این عرصه هستند. بازیکنان زیادی از سراسر جهان به عنوان برترین بازیکنان این رشته وجود دارند، اما در این جا به معرفی برترین بازیکنان این رشته در جهان و البته کشورمان ایران می‌پردازیم.

«جان اوو والدنر» درخت همیشه سبز

یکی از سرشناس‌ترین بازیکنان تنیس روی میز جهان، «جان اوو والدنر» اهل سوئد است. شهرت او به خاطر هماهنگی بی‌نظیری است که توانسته بین چشم‌ها و دستان خود ایجاد کند. از دستاورد‌های به یاد ماندنی این بازیکن، کسب ۹ بار عنوان قهرمانی جهان است. او برای سالیان طولانی در حرفه تنیس روی میز فعالیت انجام داد و بسیاری از نوجوانان را در این رشته تربیت کرد. چینی‌ها به او لقب «درخت همیشه سبز» داده‌اند. «والدنر» یکی از هفت بازیکن اولین دوره مسابقات المپیک بوده است که در سال ۱۹۹۲ موفق به کسب مدال طلا و در سال ۲۰۰۰ موفق به کسب مدال نقره شده است. این سوابق خیره کننده او را به یکی از افسانه‌های رشته تنیس روی میز تبدیل کرده است.

«وانگ لیکین» رکورددار پیروزی

«وانگ لیکین» از معدود ورزشکارانی است که در ۲۵ ماه متوالی در سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ در بالاترین رتبه‌بندی فدراسیون ورزش تنیس روی میز قرار گرفته است. علاوه بر این او یکی از قهرمان‌های سه گانه جهان، موفق به کسب مدال برنز در مسابقات المپیک در سال ۲۰۰۴ و دو مدال طلا در مسابقات المپیک سیدنی در سال ۲۰۰۰ است. «وانگ» تنیس روی میز را در سن ۶ سالگی آغاز کرد و در سن ۱۵ سالگی به تیم‌ملی تنیس روی میز چین ملحق شد. بررسی بازی‌های او نشان می‎دهد او یکی از افرادی است که دارای قوی‌ترین شلیک‌های توپ هنگام زدن سرویس در بازی تنیس‌روی‌میز بوده است.

«دنگ یپینگ»، قهرمان زنان

یکی از بهترین بازیکنان زن تنیس‌روی‌میز، دنگ یپینگ متولد هنان از کشور چین است. «دنگ یپینگ» توانست در طول عمر حرفه‌ای خود به یکی از بهترین بازیکنان زن تنیس روی میز در جهان تبدیل شود. او از معدود زنانی است که موفق به کسب چهار مدال طلای المپیک در رشته تنیس روی میز شده است. او برنده مدال طلای مسابقات زنان در سال ۱۹۸۹ در چهلمین مراسم برگزاری مسابقات تنیس روی میز زنان و برنده مدال طلای مسابقات تیمی در چهارمین سال برگزاری این مسابقات در سال ۱۹۹۵ شد.

المپیکی‌های تنیس‌روی‌میز ایران

«ابراهیم علیدخت» در المپیک ۱۹۹۲ بارسلونا، «مجید احتشام‌زاده» در ۲۰۰۰ سیدنی، «شاهین اخلاق‌پسند» در ۲۰۰۴ آتن، «افشین نوروزی» در ۲۰۰۸ پکن، نوشاد عالمیان و «ندا شهسواری» در ۲۰۱۲ لندن و ۲۰۱۶ ریو و «نیما عالمیان» در ۲۰۱۶ ریو و ۲۰۲۰ توکیو افتخار نمایندگی تنیس روی میز ایران در دوره‌های مختلف المپیک را بر عهده داشته‌اند. بهترین نتیجه نمایندگان ایران تاکنون در اختیار نوشاد با ثبت ۲ پیروزی در المپیک لندن است.

حتما با هدف و مصمم وارد این رشته شوید

پدر نوشاد و نیما عالمیان که مربی استعدادیابی تنیس‌روی‌میز است از سختی‌ها و فاکتور‌های موفقیت در این رشته می‌گوید:

اگر شما هم مثل من، هروقت اسم و خبری از ورزش تنیس روی میز می‌شنوید به یاد نوشاد و نیما عالمیان می‌افتید، شاید برایتان جالب باشد که بدانید اولین مربی این دو قهرمان، پدرشان بوده است. «رحمت عالمیان» ۶۰ ساله که از ۱۰ سالگی در این رشته فعال است و سابقه پوشیدن پیراهن تیم‌ملی را هم دارد، هنوز هم در سالن‌های شهر بابل مشغول ساختن نوشاد‌ها و نیما‌ها‌ی جدیدی برای این ورزش است. با او درباره این رشته ورزشی گفت‌و‌گویی داشتیم که در ادامه خواهید خواند.

هم‌اکنون جزو ۱۵ تیم برتر دنیا هستیم

«من رحمت عالمیان هستم، پدر نوشاد و نیما و خودم تقریبا ۵۰ سال است که در این رشته توپ می‌زنم». این مربی با سابقه با این مقدمه می‌گوید: «یکی از نشانه‌هایی که تنیس روی میز ایران پیشرفت کرده و به‌قول معروف، حرفی برای گفتن در جهان دارد، مسابقات تیمی در کشور سوئد بود که تیم‌ملی ایران بعد از ۶۰ سال به دسته یک جهان صعود کرد و جزو ۱۵ تیم برتر جهان قرار گرفت. متعاقب آن در مسابقات جاکارتا اندونزی، نوشاد توانست بعد از ۵۲ سال به مدال برنز دست بیابد و بعد از آن، مسابقات کشور‌های اسلامی بود که ایران در بخش تیمی به مقام اول و در انفرادی هم نوشاد و نیما به فینال رسیدند که نوشاد توانست مقام اول را به دست بیاورد. همه این رویداد‌ها در کنار صعود به المیپک بعد از ۵۰ سال اتفاق افتاد».

روزی ۷ ساعت با پسرانم تمرین می‌کردیم

آقای عالمیان خیلی زود به سراغ پسرانش می‌رود و از کشف استعداد این دو قهرمان و مسیر سخت برای موفقیت در این رشته می‌گوید: «نوشاد و نیما از سن کم و ۱۰ سالگی شروع حرفه‌ای داشتند. با نوشاد از ۴ سالگی که حتی قدش به میز نمی‌رسید، تمرین می‌کردم. من هم حدود ۷ سال روزانه ۶ یا ۷ ساعت با پسر‌ها تمرین می‌کردم. بعد وقتی که در کشور مطرح شدند، به تهران دعوت شدند و شروع به تمرین در آکادمی قیطریه زیر نظر کره‌ای‌ها کردند. در آن جا بود که خیلی پیشرفت کردند و باعث شد در سطح انفرادی نوشاد مقام‌های خوبی بیاورد و بتواند اسطوره پینگ پنگ دنیا یعنی آقای «والنچی» را در خود کشور چین با نتیجه ۴-۱ شکست بدهد. هم‌اکنون هم نوشاد و نیما به مدت ۵ سال در کشور فرانسه و سوپر لیگ این کشور فعالیت دارند».

پینگ‌پنگ سومین رشته سخت دنیاست

«این رشته با رشته‌های دیگر فرق می‌کند و جزو سه رشته سخت دنیا در کنار پرش با نیزه و هاکی روی یخ است و در رشته‌های راکتی هم سخت‌ترین است». آقای «عالمیان» با اشاره به این نکته اضافه می‌کند: «هرچند این رشته بالای صد تکنیک دارد، اما از نظر من بستگی به قد و استعداد برای موفق شدن در آن ندارد، این جا حرف اصلی را ممارست و تمرین در کنار یک مربی زبده و مجرب و البته حریف تمرینی مناسب می‌زند. ۲ مسئله آخر یعنی مربی مجرب و حریف تمرینی خیلی مهم است چراکه مربی خوب و کارکشته است که می‌تواند تجربه لازم را منتقل کند و سطح بازی شاگردش را ارتقا می‌دهد».

بهترین سن برای ورود به این رشته ۷ سالگی است

«عالمیان» استقامت را کلید موفقیت نه فقط در این رشته که در همه رشته‌ها و گرایش‌ها اعم از ورزشی و هنری می‌داند و اضافه می‌کند: «تحمل و شکیبایی برای موفقیت در تنیس خیلی مهم است. در همه رشته‌ها باید صبر و شکیبایی داشته باشید. این تلاش و استمرار هم خیلی مهم است. البته سن خاص ورود به این رشته برای حرفه‌ای‌شدن و قهرمانی از ۷ سالگی است. هرچند باید بگویم این ورزش محدودیت خاص سنی ندارد و شما می‌توانید از هر سنی برای تندرستی و سلامت خود شروع کنید. هم اکنون ما پیش کسوت هم داریم که در سن ۵۰ سال به بالا در حال فعالیت هستند. در آخر من یک چیز را به صراحت بگویم که در تنیس‌روی‌میز، ۵ تا ۱۰ درصد استعداد و بقیه تمرین و ممارست است. حتی قهرمان‌های جهان و بازیکن‌های معروف هم استعداد‌های خاصی نداشتند. مثلا آقای والدنر که اسطوره قرن پینگ‌پنگ جهان و اسطوره این رشته است، خودش هم فقط تمرین مداوم را عامل موفقیت اش می‌دانسته نه استعداد. این را هم به عنوان کارشناس این رشته توصیه کنم که اگر قصدتان حرفه‌ای شدن است، حتما با هدف و مصمم و جدی وارد این رشته شوید و الگوبرداری کنید».

منبع: خراسان