به گزارش مجله خبری نگار، یوزپلنگ ایرانی که از جایگاه خاصی در حیات وحش کشور برخوردار است سالهاست که در اثر دخالتهای انسانی و تخریب زیستگاه خود در خطر انقراض قرار گرفته است.
در سالهای اخیر تلاشها برای محافظت از حدود ۴۰ قلاده یوزپلنگ باقی مانده در کشور افزایش یافته است و سعی شده است تا با نگهداری یوزها در مناطق تحت حفاظت و ایجاد شرایط برای لقاح طبیعی آنها، گامی در جهت افزایش جمعیت این گونه در حال انقراض برداشته شود. تحقیقات بر روی روشهای لقاح مصنوعی نیز چند سالی است که در کشور در حال انجام است و موفقیتهایی در این زمینه حاصل شده است.
پارک ملی توران که در استان سمنان واقع شده است یکی از محلهایی است که با میزبانی از ۲ قلاده یوزپلنگ جوان نر و ماده، نوید زادآوری یوزپلنگ ایرانی را میدهد. "ایران" (یوزپلنگ ماده ۳ ساله) و "فیروز" (یوزپلنگ نر ۱۱.۵ ساله) دو قلاده یوزپلنگی هستند که تلاش برای زادآوری طبیعی بر روی آنها انجام شده است.
دکتر شهابالدین منتظمی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست، در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران پویا در رابطه با روند زادآوری یوزپلنگهای مذکور بیان کرد: معرفی یوزپلنگهای "فیروز" و "ایران" به هم برای زادآوری در مرحله فحلی (پذیرش) اول که چند وقت پیش صورت گرفت موفقیت آمیز نبود و با وجود اینکه شرایط برای معرفی فیروز کاملا مهیا بود، اما پذیرش این یوز نر توسط ایران صورت نگرفت و به بیانی دیگر فیروز نتوانست ایران را جذب خود کند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه فصل جفتگیری یوزپلنگ در زمستان است، مرحله دوم دوره فحلی (پذیرش) در اواسط دی ماه انجام میشود و امیدواریم که در این مرحله پذیرش یوز نر توسط یوز ماده انجام بگیرد.
منتظمی با تاکید بر اینکه اولویت زادآوری با لقاح طبیعی است، افزود: در کنار تلاشها برای جفتگیری طبیعی یوزپلنگها، روشهای لقاح مصنوعی نیز در اولویت دوم در دستور کار است و محققان موفق به ذخیرهسازی اسپرم فیروز شدهاند.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست در رابطه با ۲ قلاده دیگر یوز ایرانی مرکز تحقیقات منطقه حفاظت شده توران گفت: ۲ قلاده یوز دیگر به نامهای دلبر (ماده) و کوشکی (نر) نیز در این منطقه حضور دارند، اما به دلیل اینکه از سن مناسب برای جفتگیری و زادآوری عبور کردهاند، امیدواری برای زادآوری این ۲ قلاده وجود ندارد.