به گزارش مجله خبری نگار، یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه مونترال کانادا، با استفاده از ترکیبی از هوش مصنوعی و الکتروانسفالوگرافی (EEG) برای تجزیه و تحلیل تغییرات ظریف در فعالیت عصبی شبانه، نشان دادند که چگونه کافئین بر الگوهای خواب و عملکرد مغز تأثیر میگذارد.
این مطالعه شامل ۴۰ بزرگسال بود که فعالیت مغزی آنها طی دو شب جداگانه ثبت شد: در شب اول، شرکتکنندگان قبل از خواب دو کپسول کافئین (یکی ۳ ساعت قبل، دومی ۱ ساعت قبل) مصرف کردند و در شب دیگر، دارونما مصرف کردند.
تجزیه و تحلیلها نشان داد که کافئین پیچیدگی سیگنالهای عصبی را افزایش میدهد و فعالیت مغز را پویاتر و غیرقابل پیشبینیتر میکند، به خصوص در مرحله خواب بدون رهایش سریع (NREM)، که مرحلهای حیاتی برای بازیابی حافظه و بهبود ذهنی است.
محققان همچنین خاطرنشان کردند که کافئین حالتی به نام «بحرانیت» را تقویت میکند - تعادل ظریفی بین نظم و هرج و مرج در مغز.
پروفسور کریم جربی، استاد روانشناسی و محقق موسسه هوش مصنوعی میلا-کبک، این وضعیت را شبیه به «یک اجرای ارکسترال کاملاً سازمانیافته توصیف کرد: نه کاملاً ساکن و نه بیهدف و پر سر و صدا». این حالت در زمان بیداری ایدهآل است، اما برای خواب مناسب نیست، زیرا مانع از فرآیند آرامش عمیق لازم برای بازیابی فعالیت مغز میشود.
همچنین EEGها نشان دادند که کافئین نوسانات آهسته مانند امواج تتا و آلفا را که با خواب عمیق مرتبط هستند، تضعیف میکند، در حالی که فعالیت امواج بتا را که با هوشیاری و تفکر فعال مرتبط هستند، افزایش میدهد و مغز را به حالت بیداری نزدیکتر میکند.
این مطالعه نشان داد که این اثرات در شرکتکنندگان جوانتر (بین ۲۰ تا ۲۷ سال) در مقایسه با افراد میانسال (بین ۴۱ تا ۵۸ سال) بارزتر بود.
محققان این موضوع را به افزایش تراکم گیرندههای آدنوزین در مغز جوانان نسبت میدهند که باعث میشود آنها به اثرات کافئین واکنش بیشتری نشان دهند. (آدنوزین: مولکولی که به تدریج در طول روز در مغز تجمع مییابد و باعث خوابآلودگی میشود. کافئین با مسدود کردن این گیرندهها، هوشیاری را افزایش میدهد.)
محققان معتقدند که اثرات عصبی کافئین ممکن است هنگام مصرف در اواخر روز، به ویژه در گروههای سنی جوانتر، مضر باشد. آنها بر اهمیت انجام مطالعات بیشتر برای درک رابطه بین کافئین، کیفیت خواب و سلامت شناختی تأکید میکنند، که امکان توصیههای شخصیسازیشده برای مصرف آن را فراهم میکند.
این مطالعه در مجله Communications Biology منتشر شده است.
منبع: مدیکال اکسپرس