هپاتیت چیست؟ با چه علائمی ظاهر میشود؟

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، اول تا هفتم آبان ماه، هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت است. هدف از اطلاع‌رسانی این بیماری، ارتقای دانش و آگاهی مردم و تقویت برنامه‌های پیشگیرانه و کنترل هپاتیت است. از این رو مفدا مازندران در یادداشتی به بررسی این بیماری، علائم، راه‌های انتقال و پیشگیری آن پرداخته است. 

هپاتیت چیست؟

هپاتیت (hepatitis) بیماری التهابی کبد است که به علل مختلفی از قبیل ویروس‌ها، باکتری‌ها، بیماری خودایمنی، دارو‌ها و … ایجاد می‌شود. هپاتیت معمولاً بر اثر یک عفونت ویروسی پدید می‌آید؛ البته به جز ویروس‌ها عوامل دیگری مثل هپاتیت خود ایمن، عوارض بعضی داروها، سموم و الکل در بروز این عارضه نقش دارند. ویروس‌های که باعث بروز التهاب در کبد می‌شوند در پنچ گروه E، D، C، B، A طبقه‌بندی شده‌اند.

هپاتیت به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می‌شود. وقتی از هپاتیت‌ها صحبت می‌کنیم، منظور هپاتیت‌های مزمن هستند، یعنی هپاتیت B و C؛ چرا که انواع دیگر از جمله هپاتیت A مزمن نمی‌شوند، زیرا معمولا فرد مبتلا می‌شود، اما بهبود پیدا می‌کند و تعداد اندکی مرگ و میر دارد.

راه‌های انتقال هپاتیت

هپاتیت A: آب و غذای آلوده

هپاتیت B: تماس با ترشحات آلوده به ویروس HBV مانند خون، ترشحات واژن یا مایع منی

هپاتیت C: انتقال از راه خون و ترشحات بدن مانند ترشحات واژن یا مایع منی آلوده به HCV

هپاتیت D: تماس با خون آلوده

هپاتیت E: آب و غذای آلوده

علائم هپاتیت

معمولاً افرادی که به نوع مزمن هپاتیت B و C مبتلا هستند، تا زمان آسیب به کبد علائمی بروز نمی‌دهند. اما در هپاتیت حاد مدت کوتاهی پس از ابتلا به ویروس علائم بالینی مختلفی ظاهر می‌شود.

علائم هپاتیت عبارت‌اند از:

۱. خستگی مفرط

۲. علائم شبیه آنفولانزا

۳. ادرار تیره

۴. تغییر رنگ مدفوع

۵. درد شکم

۶. کم شدن اشتها

۷. کاهش وزن محسوس

۸. زرد شدن پوست و چشم‌ها

تشخیص و درمان هپاتیت ویروسی

تشخیص هپاتیت ویروسی مبتنی بر نشانه‌های جسمی و نیز آزمایش‌های خونی مربوط به آنزیم‌های کبدی، آنتی‌بادی‌های ویروسی و مواد ژنتیکی ویروسی است.

درمان هپاتیت ویروسی حاد و هپاتیت ویروسی مزمن متفاوت است. درمان نوع حاد شامل استراحت، تخفیف علائم و رعایت مصرف مقدار مناسبی از مایعات است. درمان هپاتیت ویروسی مزمن شامل مصرف دارو‌هایی برای از بین بردن ویروس و اقداماتی در جهت پیشگیری از آسیب بیشتر کبدی است.

پیشگیری از هپاتیت

رعایت نکات زیر برای پیشگیری از انتقال هپاتیت به افراد سالم سودمند است:

۱. تصحیح عادات زندگی شامل ترک اعتیاد و مصرف الکل

۲. پرهیز از استفاده مشترک وسایل شخصی و تزریقات

۳. آگاهی دادن به افرادِ ارائه دهنده خدمات پزشکی و دندانپزشکی در مورد آلودگی

۴. داشتن رفتار جنسی مطمئن

۵. ترغیب و آموزش خانواده برای چکآپ و دریافت آموزش‌ها و خدمات پیشگیری مرتبط

۶. قرار دادن دستمال یا البسه آلوده به خون در کیسه پلاستیک قبل از دور انداختن

۷. دادن آگاهی در مورد راه‌های عدم انتقال شامل: عطسه، سرفه، در آغوش کشیدن، آب، غذا و تماس‌های معمول روزانه

نکته: باید توجه داشت که به هیچ عنوان نباید بیمار دچار هپاتیت را از فعالیت‌های اجتماعی و حضور در جمع شامل کار، مدرسه، بازی و …محروم کرد.