خانواده چه نقشی در درمان تروما‌های مربوط به کودکان دارد؟

به گزارش مجله خبری نگار/اکونیوز، اثر تجربه‌ها و آسیب‌های مورد بحث ما که در روان‌شناسی به آنها تروما می‌گویند، می‌تواند روی کودکان مخرب‌تر از بزرگسالان باشد. دلیلش هم این است که دنیای کودک هنوز برای درک این تجربیات و کنارآمدن با آنها وسعت لازم را پیدا نکرده و دایره واژگانی کودک به حدی نرسیده است که بتواند هر چیزی را که تجربه می‌کند مثل احساسات، عواطف و هیجاناتش، به والدین یا درمانگر خود انتقال دهد.

طبق مقاله‌های مختلف حوزه کودک، همچون مقاله پیش‌رو که بخشی از آن را مجموعه مادرشو تولید کرده است، اضطراب و افسردگی پیامد‌هایی قابل پیش‌بینی برای کودک هستند. اضطراب در کودکان معمولا به صورت انزواطلبی خود را نشان می‌دهد و از آنجا که بچه‌ها کمتر برای این نوع موارد درخواست کمک خواهند کرد، درست همین‌جاست که نقش آگاهی والدین یا مراقبان کودک، بیشتر از همیشه اهمیت خواهد داشت.

این را هم بدانید که صدمات روحی می‌توانند مسری باشند. صدمات روحی، یک واکنش طبیعی به حوادث غیرطبیعی مثل مرگ پدر، مادر یا دیگر اعضای نزدیک خانواده، مشاهده جنگ و ستیزها، حضور در میدان جنگ، مشاهده خشونت یا تهدید، فرار از خانه و کشور خود، غیبت و دوری طولانی از خانواده، آسیب فیزیکی و تجربه فقر در نتیجه جنگ است. همچنین کودکانی که در کنار والدینی که با صدمات روحی درگیر هستند رشد می‌کنند، ممکن است دچار مشکلاتی شوند. در واقع صدمات روحی می‌توانند تمام افراد خانواده را درگیر کنند.

کودکان ممکن است دچار همان علائمی شوند که والدین دارای آسیب‌های روانی دچار آن هستند، حتی هنگامی که کودک آن وضعیت ناراحت‌کننده را تجربه نکرده باشد. در زندگی هرکس ممکن است اتفاق‌هایی بیفتد که به آسیب‌های جدی روحی و روانی در آینده منجر شود. وقایعی که ممکن است در سن‌های مختلف واکنش‌های گوناگون و متفاوتی به دنبال داشته باشد. پس هیچ‌کس در این مسیر تنها نیست و این اتفاق فقط برای شما و کودکتان نیفتاده است، موضوع مهم الان این است که آگاهانه برای رفع مشکلات از افراد آگاه و متخصص کمک بگیرید.

راهکار‌ها و اصول اولیه‌ای وجود دارد که والدین می‌توانند با کمک آنها، کودک را درک و کمک کنند تا بحران ناشی از آسیب روانی یا ترومایی را که پشت سر گذاشته است التیام ببخشد.

برای شروع راهکار‌های زیر را بدانید: در تجربه این آسیب‌ها، نخستین اقدامات می‌توانند ساده‌ترین و مهم‌ترین باشند. القای حس آرامش به کودک و محبت بی‌قید و شرط از جمله همین اقدامات است. تصور کنید کودک تجربه یک تصادف رانندگی شدید را به عنوان یک تروما پشت سر گذاشته باشد. نیاز کودک در این مورد، نیاز به احساس امنیت است.

امنیتی که از والدین یا مراقبان خود می‌گیرد. امنیت به کودک احساس ثبات می‌دهد و به او یاری می‌رساند تا تعاملش با دنیای اطراف را از دست ندهد. تروما و سوانح آسیب‌زا مملو از استرس هستند. استرس در کودکان حتی می‌تواند به صورت آسیب‌های بدنی جدی مانند اگزما و آسم بروز کند. همان‌طورکه گفته شد، ممکن است کودک به دلیل ناتوانی در انتقال مفاهیم، درمورد مشکلاتش چیزی نگوید، اما این موضوع دلیل رفع اضطراب و استرسی که تجربه کرده است، نخواهد بود. بهترین راه مقابله با این استرس، بازگرداندن نظم زندگی روزانه است.

نظم نقطه‌ای است که استرس را کاهش می‌دهد. با ایجاد برنامه منظم روزانه، کودکتان احساس امنیت و کنترل بر شرایطش را مجددا به دست خواهد آورد. تکرار این حس امنیت و نوازش کلامی از سوی والدین یا مراقبان کودک به کاهش اثر‌های تروما کمک می‌کند. به دلیل تکامل‌نیافتن قسمت‌های شناختی مغز، ممکن است کودک درکی از احساسات خود نداشته باشد.

شناخت احساسات به درک و کنترل آنها کمک می‌کند. به عنوان مثال، کودک پس از یک سانحه رانندگی شدید ممکن است احساساتی مانند ناامیدی را تجربه کند که با گذر زمان و تشخیص‌ندادن آن، احساساتش را در قالب احساس خشم در مدرسه و میان همسالانش نشان دهد. این موضوع می‌تواند پیامد‌های بد و ناخوشایندی در مدرسه به‌همراه داشته باشد.