به گزارش مجله خبری نگار، مشتقات و نمکهای پارابن ساختارهای بسیاری دارند که خواص نگهدارنده بسیار خوبی نشان میدهند و در برابر طیفی گسترده از میکروارگانیسمها خواص ضد باکتری و ضد قارچی نشان میدهند.
مشتقات پارابن در شامپوها مرطوب کنندهها، کرمهای اصلاح، ژلهای شستشو، دئودورنت زیر بغل، داروهای موضعی و تزریقی، محصولات برنزه کننده پوست، لوازم آرایشی، خمیر دندان و نگهدارنده مواد غذایی استفاده میشود.
پارابن استرهای پی هیدرو کسی بنزوئید اسید هستند. (استر به ترکیب ساخته شده از الکل و اسید گفته میشود). به گزارش سازمان غذا و داروی امریکا کاربردیترین پارابنها عبارتند از: متیل پارابن، پروپیل پارابن و بوتیل پارابن که بیشتر در صابون، مرطوب کننده، کف ریش تراشی و دئودورانتهای زیر بغل استفاده میشوند.
پارابن چیست؟ شرکتهای تجاری از مشتقات پارابن برای افزایش طول عمر محصولات و پیشگیری از رشد قارچ و باکتریها استفاده میشکند.
نگهدارندهها یا پرزرواتیوها (به انگلیسی: Preservatives) به موادی گفته میشود که برای محافظت از محصولات غذایی، دارویی یا بهداشتی از آلودگی میکروبی به فرمول محصول هنگام ساخت اضافه میشود.
پارابنها یکی از پرکاربردترین مواد نگهدارنده بودند که در دهه ۱۹۵۰ میلادی برای مقابله با رشد باکتریها و افزایش ماندگاری محصولات استفاده شدند.
پارابن مخفف پاراهیدروکسی بنزوئیک اسید (به انگلیسی: para Hydroxybenzoic Acid) است.
معمولا برای رسیدن به اثر محافظتی مطلوب از طیف وسیعتی از ترکیبات پارابن مانند اتیل و متیل در فرمول محصولات استفاده میشود.
پارابنها روی قارچها و باکتریهای گرم موثرتر عمل میکنند.
پارابنها به دلیل قیمت کم و موثر بودن تقریبا در ۸۵ درصد محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگرفتند، ولی نگرانیهایی که در سالهای اخیر درباره استفاده از پارابن ایجاد شد باعث شد بسیاری از تولید کنندهها محصولات بدون پارابن یا پارابن فری (به انگلیسی: paraben free) تولید کننده و نگهدارندههای دیگری را جایگزین پارابنها کنند.
در مطالعهای که در ایالات متحده انجام شد، نشان داد که هر نفر روزانه با ۷۶ میلی گرم انواع پارابن روبرو است که ۵۰ میلی گرم آن در محصولات آرایشی بهداشتی، ۲۵ میلی گرم آن در داروها و ۱ میلی گرم آن در مواد غذایی است.
برخی کارشناسان تصور میکنند که پارابن میتواند باعث افزایش احتمال سرطان سینه و ناباروری شود. مطالعهای که در سال ۲۰۰۴ در بریتانیا روی ۲۰ زن انجام شد، در ۱۹ نفر آنها اثر ۵ نوع از مشتقات پارابن در بافت پستان مشاهده شد. این تحقیق نشان داد که پارابن میتواند از طریق پوست نفوذ کرده و در بافت بدن باقی بماند، ولی در مورد سرطان زا بودن پارابن بررسیای انجام نشد.
در پژوهش جدید وجود مشتقات پارابن در ۹۹ درصد از نمونههای بافت سرطان پستان شناسایی شد. این تحقیق روی ۴۰ زن مبتلا به سرطان سینه انجام شد و نتایج نشان دهنده ۵ مورد مختلف از مشتقات پارابن بود.
مننتقدان این پژهش بیان میکنند که باید برای تایید نتیجه، بافت سلولی سینههای سالم نیز از نظر وجود پارابن مورد بررسی قرار میگرفته است تا بتوان به طور قطع ارتباط بین پارابن و سرطان را مشخص کرد بنابراین تحقیقات نمیتوند تاثیر سرطان زا بودن پارابن را به طور قطع مشخص کند.
باور دیگری که وجود دارد این است که پارابن میتواند عملکرد هورمون استروژن را مختل کند. زیاد شدن استروژن میتواند باعث افزایش تقسیم سلولهای پستان و رشد تومور شود به همین دلیل پارابن را با سرطان سینه مرتبط میدانند.
در گذشته تصور میشد که پارابن از پوست عبور کرده و بعد از این که جذب خون و مایعات میان بافتی میشود با کربوکسی استرازهای کبد تجریه شده و با ادرار دفع میشود، ولی مطالعات جدید نشان داد که بخشی از پارابن جذب شده در بافتهای بدن باقی مانده و دفع نمیشوند.
با وجودی که محققان هنوز به نتیجه واضح و اثبات شده برای تاثیر منفی پارابن بر سلامت یا ارتباط آن با سرطان، نرسیده اند، ولی به این نتیجه رسیدند که باید مصرف این ماده در محصولات بهداشتی و آرایش محدود شود تا از انباشته شدن آن به مرور زمان در بدن جلوگیری شود و سلامت انسان به خطر نیوفتد.
گزارش سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا بیان میکند که بین متیل پارابن و اختلالات متابولیک، رشد، هورمونی و عصبی و سرطانهای مختلف، ارتباط وجود دارد.
مطالعهای دیگر نشان داد ک وجود خواص شبه استروژن در پارابن میتواند منجر به کاهش توده عضلانی، ذخیره چربی اضافه و رشد پستان در مردها شود.
انتخاب نوع پارابن برای محصولات بستگی به عوامل مختلف از جمله حلالیت و طیف اثر ضد میکروبی پارابنها دارد. هر چه طول زنجیره مشتقات پارابن افزایش پیدا کند، حلالیت آن در آب کاهش پیدا کرده و حلالیت در روغن و حلالهای عالی افزایش پیدا میکند.
هر چه حلالیت مشتقات پارابن در فاز چربی بیشتر شود، راحتتر میتواند از بافت اپیدرم پوست به داخل بافتها نفوذ کند.
برخی گزارشهای از واکنشهای حساسیت فوری به پارابن مثل کهیر و واکنشهای حساسیتی تاخیری مثل درماتیت تماسی در پوستهای بسیار حساس و آسیب دیده خبر داده اند.
دئودورانت های زیر بغل مهمترین منابع پارابن هستند، ولی باید بگوییم بر اساس بررسیهای انجام شده پارابن در بافت پستان افرادی که از این محصولات استفاده نکرده اند هم دیده شده است که نشان میدهد پارابنها صرف نظر از محصولی که استفاده میکنید در بافت پستان جمع میشوند.
محصولاتی که در مقادیر زیاد روی پوست استفاده میشوند مانند لوسیون بدن یا شامپو را از انواع بدون پارابن خریداری نمایید.
بهتر است از محصولات ارگانیک فاقد نگهدارنده استفاده نمایید.
در مورد خرید محصولات بدون نگهدارنده به خصوص مواد غذایی بدون پارابن باید حتما دقت زیادی در مورد تاریخ مصرف آنها داشته باشید.
بر اساس بررسیهای انجام شده هر مادهای که روی پوست استفاده میکنید جذب بدن میشود و در دراز مدت میتواند آسیبهای جدی به بدن تان وراد کند.
منبع:اینفو