چاره‌ای جز مدیریت بهینه آب در کشور وجود ندارد

به گزارش مجله خبری نگار، عطاءالله ابراهیمی رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در نشست خبری در این مؤسسه گفت: میانگین بارش در کشور ۲۵۰ میلی‌متر بوده که یک سوم میانگین جهانی است. این عدد با پدیده خشکسالی به ۲۳۲ میلی‌متر رسیده که چالش‌های آبی را در ایران دامن زده است.

وی با بیان اینکه حوزه آبخیزداری می‌تواند در این بحران راهگشا باشد، افزود: پژوهشکده ۴۰ طرح تحقیقاتی سفارشی در دست اجرا دارد تا نسخه‌های لازم را برای برون‌رفت از چالش‌های موجود در اختیار نهاد‌های متولی قرار دهد.

وی تأکید کرد: امروز چاره‌ای جز مدیریت بهینه آب و تأمین آب مورد نیاز جمعیت فلات مرکزی کشور نداریم. حفظ منابع آب و خاک کشور نیاز به نسخه‌های جدید دارد.

ابراهیمی تصریح کرد: ۳۸ ایستگاه تحقیقاتی در حوزه آبخوان‌داری در سطحی حدود ۶۳ هزار هکتار ایجاد شده تا علاوه بر پیشگیری از تخریب و فرسایش خاک، وضعیت مناطق در معرض تهدید بهبود یابد.

وی با بیان اینکه تغییر اقلیم و پیامد‌های آن را در کشور شاهد هستیم، افزود: برای پاییز امسال پیش‌بینی بارش‌های خوبی داشتیم، اما با وجود کاهش بارندگی باید تغییرات اقلیمی را به عنوان واقعیتی جدی در نظر گرفت. ما در شرایط فعلی با افت کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی و فرونشست دشت‌ها، فرسایش خاک و گرد و غبار و تعارض شدید در حوزه آبخیزداری روبه‌رو هستیم، اما پژوهشکده برای برون‌رفت از این شرایط راهکار دارد.

رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری همچنین با اشاره به تغییر رویکرد در حوزه سدسازی عنوان کرد: بند‌های زیرزمینی، الگویی ارزشمند بوده که به جای ایجاد سد در سطح زمین که موجب تبخیر و تعرق آب می‌شود منابع آبی بیشتری نگهداری شود.

وی بیان کرد: ۸ بند زیرزمینی در کشور به مرحله بهره‌برداری و اجرا رسیده که ۴ مورد آن در استان کرمان، ۳ بند در استان سمنان و یک مورد هم در استان خراسان رضوی راه‌اندازی شده است. همچنین حجم آب ذخیره شده در این بند‌ها بین ۱۵ هزار متر مکعب تا ۵۶۷ متر مکعب در سال است.

این مقام دولتی با اشاره به استحصال آب ادامه داد: مناطقی که دارای رطوبت بالایی هستند موضوع استحصال آب از مه و هوای شرجی نیز در حال پیگیری است تا در تأمین آب مورد نیاز از تمام ظرفیت‌های موجود کشور استفاده شود.

ابراهیمی اضافه کرد: پژوهشکده میزان فرسایش و رسوب در کشور را بررسی کرده، زیرا این مرکز مرجع اصلی تحقیق درباره میزان فرسایش و رسوب در کشور است و ۱۵.۴ تن در هکتار را استحصال کرده است. همچنین روش‌های آبخیزداری با هزینه کمتر نسبت به روش‌های هزینه‌بر جایگزین شده تا مدیریت ریسک بهتری در موقعیت‌های بحرانی انجام گیرد.

رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در پایان درباره اعتبارات این پژوهشکده گفت: میزان اعتبارات سال گذشته پژوهشکده ۳۲ میلیارد تومان بوده که امسال به ۳۹ میلیارد تومان افزایش یافت، در حالی که با توجه به خشکسالی و تغییر اقلیم در کشور ضروری است این بودجه ۱۰ برابر شود. نمونه‌سازی و مطالعه در حوزه منابع خاک و آب، هزینه‌بر بوده، اما نفع آن در بلندمدت منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌کرد عوارض فرسایشی در اقتصاد کشور می‌شود.