بازگشت موسیقی ملل به جشنواره فجر

به گزارش مجله خبری نگار، بی‌شک، جشنواره موسیقی فجر مهم‌ترین رویداد موسیقایی محسوب می‌شود که جنبه فستیوالی آن همچنان برای موزیسین‌ها و مخاطبان از اهمیت خاصی برخوردار است. به جرئت می‌توان گفت هیچ رویداد موسیقایی مدونِ ادواری در سطح موسیقی فجر وجود ندارد که در دل خود تمام ژانر‌های متعارف، رویدادها، مقوله پژوهش، مخاطب تخصصی و غیرتخصصی و نیز نگاه دانشجومحور را یک جا داشته باشد.

شاید در همین ابتدا، جشنواره فجر از نظر استقبال مثلا با کنسرت‌های پاپ مقایسه شود و صرفِ استقبال و فروش در آن مطرح باشد که قطعا این چنین نیست و این دو، مقوله‌هایی کاملا مجزا محسوب می‌شوند ازاین‌رو آثار مثبت جشنواره موسیقی فجر از حیث کثرت، تنوع و ماندگاری در جایگاهی مشخص، منحصربه‌فرد و تثبیت شده قرار دارد. این که جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر در خود ارزش افزوده دارد شاید برجسته‌ترین صفت این جشنواره محسوب شود که خود این مورد به عناصری دیگر وابسته است که در تمامیت رویداد، نیاز و اهمیت وجودی آن را جلوه‌گر می‌سازد.

تاریخچه جشنواره موسیقی فجر

جشنواره بین المللی موسیقی فجر در سال ۱۳۶۴ فعالیت خود را با عنوان جشنواره سرود و آهنگ‌های انقلابی آغاز کرد. این رویداد ملی به مدت چهار سال با همین نام به فعالیت خود ادامه داد و در آن سال‌ها تنها محلی محسوب می‌شد که اهالی موسیقی می‌توانستند به اجرای برنامه و برگزاری کنسرت بپردازند. در دوره بیستم نگاه جشنواره به طور خاص و ویژه به بحث پژوهش در موسیقی معطوف و در دوره بیست‌وسوم بخش رقابتی در جشنواره موسیقی فجر راه‌اندازی شد. در دوره‌های بعدی نیز موضوع جوان‌گرایی به عنوان محور اصلی جشنواره مطرح شد.

در سی‌و یکمین دوره از این رخداد موسیقایی، با نگاهی به تجربیات ادوار گذشته تلاش شد تا با حضور گروه‌های حرفه‌ای و اضافه شدن جایزه باربد برای انتخاب بهترین آثار تولیدی، ضمن توجه ویژه به بخش تولید، اقداماتی در خصوص اعتباربخشی به این رخداد مهم انجام شود.

این جشنواره در بخش رقابتی (جایزه باربد)، بخش غیررقابتی، جایزه ترانه، جایزه موسیقی و رسانه، بخش سرود و نشست‌های پژوهشی برگزار می‌شود. حالا، اما امسال (۱۴۰۲) این رویداد با عنوان جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر برگزار می‌شود و همان‌طور که پیداست، عنوان بین‌المللی که بیش از ۱۰ سال از نام این رویداد حذف شده بود به آن بازگشته است که البته صرفِ بازگشت نام نیست و این بخش جدی‌تر شده و روندی در پیش گرفته شده تا شاهد رقابتی شدن این بخش نیز باشیم. تک نوازی و گروه‌نوازی کودک و نوجوان برای نخستین بار تک نوازی نوجوانان هنرستان موسیقی دختران و پسران علاوه بر آنسامبل‌هایی که سال‌های قبل داشته‌اند، به جشنواره سی‌ونهم اضافه شده است.

حضور آثار پژوهشی و رسالات موسیقی

یکی از مهم‌ترین بخش‌های جشنواره از نظر محتوایی و کارکرد علمی دانشگاهی، بخش پژوهش است. امسال علاوه بر گفتگو‌های مرسوم، در سه بخش کارشناسی ارشد موسیقی و کارشناسی ارشد بینا رشته‌ای با موسیقی و بینا رشته‌ای در رسالات دکتری مورد بررسی و داوری قرار گرفته و به هریک سه جایزه اول و دوم و سوم اعطا خواهد شد. پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد بینا رشته‌ای یعنی از رشته‌های دیگر علوم و هنر که به طور اختصاصی محوریت پایان‌نامه‌شان در رابطه با یکی از شاخه‌های موسیقی است دراین بخش نیز داوری خواهد شد و نفرات اول تا سوم نیز جایزه دریافت خواهند کرد. علاوه بر آن، رساله‌های دکتری با توجه به این که در ایران رشته موسیقی دکتری ندارد از رساله‌هایی که به طور اختصاصی و ویژه درباره موسیقی پژوهش شده در رشته‌های مختلف شامل مدیریت فرهنگی، جامعه شناسی، هنر، پژوهش هنر، فلسفه و موسیقی، صنعت و موسیقی، پزشکی و موسیقی و ... داوری و نفرات اول تا سوم این بخش نیز مورد تقدیر قرار می‌گیرند. نکته مهم این که شرایط چاپ تمامی پایان‌نامه‌های نفرات اول از سوی جشنواره فراهم می‌شود.

خاطره بازی با خاطره ساز‌ها

پخش فیلم کنسرت‌های استادان موسیقی سال‌های دور، از دیگر بخش‌های جالبی است که در این دوره شاهد آن خواهیم بود. در این دوره همچنین به بخش بانوان بیش از پیش اهمیت داده شده و بخش تجلیل و تکریم پیش کسوتان عرصه موسیقی نیز بهتر از قبل دیده شده است. در خور ذکر است جدول قطعی اجرا‌ها و گروه‌های حاضر در جشنواره، هفته جاری در نشست خبری اعلام خواهد شد.