به گزارش مجله خبری نگار، به نقل از مفدا، فاطمه قاسمی مسئول امور مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهیدصدوقی یزد طی یادداشتی به مفدا یزد در راستای قانون جوانی جمعیت به مساله سقط جنین چیست از علل تا عوارض آن پرداخت.
از دست رفتن محصول بارداری و پایان دادن به زندگی جنین در بیست هفته ابتدایی بارداری را سقط جنین میگویند. طبق گزارشات آماری سازمان بهداشت جهانی (WHO) سالانه از هر چهار بارداری یک مورد به سقط شدن جنین منجر میشود. اگر جنین زیر ۱۲ هفته باشد، در صورت صلاح دید پزشک سقط میتواند در خانه و با دارو بدون این که خطر خاصی مادر را تهدید کند، انجام شود. متاسفانه در سالهای اخیر درصد آن افزایش یافته است و ممکن است عمدا و یا سهوا باشد، مادرانی که سر خود اقدام به از بین بردن مینمایند، باید بدانند که این عمل تبعات و مشکلات زیادی را با خود به همراه دارد.
**سقط قانونی: ادامه بارداری به علت شرایط مادر یا جنین غیر ممکن میباشد.
**سقط خود خواسته:
در این نوع سقط مادر به طور عمدی و آگاهانه اقدام به سقط شدن جنین داخل شکم خود مینماید، این قیبل سقطها اغلب به دلیل بارداریهای ناخواسته اتقاق میافتد، طبق آمار به دست آمده هر ساله یک چهارم بارداریها به سقط عمدی و خود خواسته ختم میگردد، از جمله دلایلی که منجر به اقدام مادر برای سقط جنین میگردد عبارت هستند از • اختلافات زناشویی و عدم تمایل به ادامه زندگی مشترک
• ازدواج ناخواسته
• بارداری ناخواسته و عدم آگاهی از روشهای پیشگیری صحیح
• احتمال داشتن مشکلات ژنتیکی جنین
• قرارگیری در شرایط نامطلوب اقتصادی و معیشتی
• باردار شدن در روابط مخفیانه و ممنوع
• اعتیاد همسر به مواد مخدر
سقط جنین ناخواسته (خودبخودی)
گاهی جنین بر اثر عوامل غیر قابل کنترل توسط مادر و یا به طور خود به خود از بین میرود. طبق بررسیهای انجام شده، علت شایع سقط شدن جنین تا هفته ۲۰ ام بارداری، اختلالات کروموزومی و ژنتیکی میباشد. از جمله سایر عوامل تاثیر گذار در سقط غیر عمد جنین، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• دیابت
• مشکلات هورمونی
• اختلالات رحمی (شرایط خاص رحم یا بافتهای ضعیف دهانه رحم خطر سقط را افزایش میدهند (• بیماریهای عروقی
• وزن مادر (کمبود وزن یا اضافه وزن موجب افزایش خطر سقط میشود (• عفونت شدید
• سن بالا (زنان بالای ۳۵ سال بیشتر از زنان جوانتر در معرض سقط جنین هستند. در سن ۳۵ سالگی، حدود ۲۰ درصد در خطر سقط وجود دارد. در سن ۴۰ سالگی، این خطر حدود ۴۰ درصد میشود و در سن ۴۵ سالگی حدود ۸۰ درصد است.
• سابقه سقط جنین (زنانی که دو یا چند سقط متوالی داشته اند، بیشتر در معرض خطر سقط هستند)
• تستهای ژنتیکی تهاجمی در بارداری (برخی از آزمایشات ژنتیکی تهاجمی قبل از تولد، مانند نمونه برداری از پرزهای کوریونی و آمنیوسنتز، خطر خفیف سقط به همراه دارند)
• تروما
• بیماری خاص
• اختلالات سیستم ایمنی بدن
• مصرف دخانیات و الکل (سیگار، الکل و مواد مخدر نیز از دیگر فاکتورهایی هستند که مصرف آنها ریسک سقط را بالا میبرد. زنانی که در دوران بارداری سیگار میکشند، بیشتر از افراد غیرسیگاری در معرض خطر سقط جنین هستند)
• جایگزین نادرست جنین در شکم
بیشتر سقطهای خود به خودی به این دلیل رخ میدهند که جنین به خوبی رشد نکرده است. عواملی که سبب بروز سقط بصورت خودبه خودی جنین میشود عبارتست از:
مصرف الکل: مادرانی که در دوران بارداری مشروبات الکلی مصرف میکنند در معرض بروز سقط قرار میگیرند.
مصرف دخانیات: مادرانی که دخاینات نظیر سیگار یا قلیان مصرف میکنند. حتی مادرانی که در محیطهای پر از دود دخانیات قرار دارند نیز خطر سقط جنین در آنها افزایش مییابد.
چاق بودن: چاقی در مادران از دیگر دلایل موثر بر سقط میباشد.
رشد غیرطبیعی جنین
وجود ناهنجاریها و اختلالات ژنتیکی در جنین.
سابقه سقط در خانواده و مادر
اقدام به بارداری در زمانی که مادر یا پدر یا هردو سن بالاتر از ۳۵ سال دارند.
اگرمادری در دوران بارداری دچار عفونت شود و یا از قبل مبتلا شده باشد احتمال سقط در آنها افزایش مییابد. ازجمله این عفونتها میتوان به سرخچه، تب مالت، ایدز و سایر عفونتهای مقاربتی اشاره کرد.
برخی بیماریهای غدد نظیر دیابت یا کم کاری تیروئید
بیماریهای مزمنی مثل سرطان، سل، فشارخون و بیماریهای کلیوی
مادرانی که مدت کمی از زایمان قبلی و یا سقط قبلی او میگذرد اگر اقدام به بارداری کنند، احتمال سقط مجدد در آنها بالا است.
برخی ویژگیهای پدران نیز بر عمل سقط تاثیر دارد. برای مثال اگر پدری به اقتضای شغلش دائما در محیط شیمیایی باشد، میتواند تاثیر منفی بر بارداری داشته باشد و یا سبب سقط شود.
مادرانی که دائما در معرض سموم و مواد شیمیایی باشند.
مادران مبتلا به بیماریهای رحمی نیز
مادران به دلیل عدم پذیرش ایمنی بدن و یا نارسایی دهانه رحم
عوارض جسمی ناشی از سقط جنین
سقط ناقص: گاهی اوقات به علت عدم تبحر فردی که اقدام به عملیات سقط جنین مینماید ممکن است سقط به طور کامل انجام نگیرد و بخشی از اندام و یا جفت در داخل رحم باقی بماند، که این موضوع منجر به عفونت و خونریزیهای شدید رحمی گردد. اکثر موارد این عوارض با درمان درست برطرف خواهد شد، اما گاهی لازم است که مجددا فرد تحت کورتاژ یا اعمال جراحی پیچیدهتر قرار گیرد.
عفونت لگنی: زمانی که جنین سقط میشود، دهانه رحم باز شده وممکن است از این راه باکتریها به داخل واژن راه پیدا کنند و باعث عفونت شوند. در برخی مواقع با شدت میزان عفونت، لازم است مادر در بیمارستان بررسی شده و تحت مراقبت قرار گیرد.
پارگی رحم: در عمل کورتاژ بخصوص زمانی که توسط افراد غیر پزشک انجام شود، ممکن است جراحت و صدماتی به رحم وارد گردد و منجر به خونریزی شدید و یا عفونت و تب و درد شکمی شود. در برخی مواقع حاد ممکن است لازم باشد بیمار تحت یک جراحی هیسترکتومی (خارج کردن رحم) قرار گیرد.
خونریزی شدید (حتی گاهی منجر به مرگ مادر میشود)
(سقطهای عمدی که به طور خودسرانه توسط مادر و افراد نامتخصص و یا بصورت غیرقانونی انجام میگیرد، تبعات و مشکلاتی به مراتب جدی تری به همراه دارد چرا که ممکن است بخشی از اعضای بدن و یا جفت جنین در داخل رحم باقی بماند و یا به دیوارههای رحم آسیبهای جدی وارد شده و موجب خونریزیها و عفونتهای شدید گردد و یکی از مسائل مهم که گریبانگیر بسیاری از مادران شده این است که برای اقدام به این کار از داروها و آمپولهای سقط نامعتبر و تقلبی برای سقط جنین استفاده میگردد که حتی ممکن است منجر به مرگ مادر شود).
یکی از عوارض سقط جنین ایجاد فشارهای روحی وروانی بر روی مادر است، که در ذیل به چند موارد آن اشاره مینماییم:
• افسردگی
• تفییرات در خلق خو و بی انگیزگی
• کاهش سطح انرژی
• کاهش میزان تمرکز
• تغییرات وزن
• اختلال در خواب و کابوس دیدن
• افزایش استرس و اضطراب
• احساس گناه
• اختلال در روابط زناشویی
• در موارد شدیدتر تصمیمات خودکشی