به گزارش مجله خبری نگار،این مشکل اغلب با کاهش شنوایی همراه است و میتواند توسط صداهای بلند یا بیماریهای خاص و برخی عوامل دیگر ایجاد شود.
تقریباً همه افراد گاه به گاه آن را تجربه میکنند به این معنی که تقریباً از هر ۱۰ بزرگسال در ایالات متحده یک نفر در سال گذشته وزوز گوش را گزارش کرده است.
وزوز گوش میتواند باعث شود انواع مختلف صداها از جمله زنگ، وزوز یا خش خش را بشنوید. معمولاً این یک علامت است تا یک احساس ثابت، مانند نوع زنگی که بعد از یک کنسرت یا سر و صدای بلند میشنوید. این حس معمولاً در عرض چند دقیقه از بین میرود و به ندرت نشانهی چیزی خطرناک است.
برخی از افراد به موارد مزمن مبتلا میشوند که میتواند کیفیت زندگی و سلامت روان آنها را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. درمان وزوز گوش به نوع آن بستگی دارد، اما روشهای رایج شامل مصرف دارو و صدا درمانی است.
انواع وزوز گوش
وزوز گوش را میتوان بر اساس عوامل مختلفی دستهبندی کرد، از جمله خود بیمار، در کجای بدن صدا ایجاد میشود، علت اصلی آن، ماهیت صدا و مدت زمان وقوع آن. این عوامل میتوانند به طرق مختلفی با هم همپوشانی داشته باشند.
انواع وزوز گوش بر اساس فرد بیمار
تقریباً همه اشکال وزوز گوش ذهنی هستند، یعنی فقط خود فرد آن را میشنود. به ندرت، صدا میتواند توسط یک متخصص بررسی شود. به این موارد وزوز ذهنی و عینی میگویند:
وزوز ذهنی: این شایعترین نوع وزوز گوش است که تنها توسط فردی که آن را تجربه میکند شنیده میشود. این نوع وزوز اغلب با کم شنوایی زمینهای یا آسیب به سیستم شنوایی همراه است. این مشکل میتواند به صورت طیف گستردهای از صداها مانند زنگ، وزوز، خش خش یا سوت ظاهر شود.
وزوز عینی: وزوز عینی شکل بسیار نادری است که در آن صدا نه تنها توسط فرد مبتلا به وزوز گوش شنیده میشود، بلکه میتواند توسط پزشک با استفاده از گوشی پزشکی یا سایر ابزار پزشکی شنیده شود. معمولاً به دلیل مشکلات عروقی یا عضلانی در سر و گردن ایجاد میشود.
انواع وزوز گوش بر اساس جایی که صدا در آن رخ میدهد
میتوان وزوز گوش را بر اساس جایی که در بدن پخش میشود نیز طبقهبندی کرد: گوش یا مغز.
وزوز گوش محیطی: منشا علائم در خود گوش است. این نوع وزوز گوش به دلیل فعالیت سلولهای حلزون گوش داخلی و مسیرهای شنوایی ایجاد میشود. این سلولهای عصبی توسط ارتعاشات صوتی تحریک میشوند و این اطلاعات را به بخشهایی از مغز که با شنوایی مرتبط هستند (مراکز شنوایی) ارسال میکنند. صداهای فانتومی که میشنوید به دلیل شلیک نامنظم این سلولها ایجاد میشود.
وزوز گوش مرکزی: به مواردی اطلاق میشود که منشأ آنها در مراکز شنوایی مغز است. در این نوع وزوز گوش، گوش داخلی آسیب نمیبیند. در عوض، سلولهای عصبی (سلولهای مغز) مرتبط با شنوایی به طور غیر طبیعی عمل میکنند.
انواع وزوز گوش بر اساس علل زمینهای
در حالی که علت نهایی وزوز گوش ناشناخته است، یک سری شرایط و آسیبها وجود دارند که میتواند باعث ایجاد یا حتی ایجاد آن شود، این موارد به شرح زیر طبقهبندی میشوند:
وزوز ضربان دار: این نوع وزوز با صداهای ریتمیک یا ضربانی مشخص میشود که همزمان با ضربان قلب ایجاد میشود. اغلب با اختلالات جریان خون یا مشکلات عروقی نزدیک گوش، مانند فشار خون بالا همراه است.
وزوز غیر ضربانی: بر خلاف وزوز ضربان دار، وزوز غیر ضربانی الگوی ریتمیک ندارد و میتواند به طور مداوم یا نامنظم رخ دهد. معمولاً به آسیب یا اختلال در عملکرد سیستم شنوایی مربوط میشود.
وزوز سوماتیک (یا وزوز حسی جسمی): وزوز سوماتیک تحت تأثیر حرکات بدن یا انقباضات عضلانی است. میتواند با حرکات سر، گردن، فک یا سایر قسمتهای بدن تحریک یا تعدیل شود. اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) و مشکلات ستون فقرات گردنی اغلب با وزوز بدنی همراه است.
وزوز گوش ناشی از سر و صدا: این نوع وزوز گوش میتواند در اثر قرار گرفتن در معرض صداهای بلند مانند کنسرت، شلیک گلوله یا ماشین آلات صنعتی ایجاد شود. اغلب با کاهش شنوایی همراه است و میتواند موقت یا دائمی باشد.
انواع وزوز گوش بر اساس نوع صدا
صدایی که فرد مبتلا به وزوز گوش میشنود میتواند متفاوت باشد، اما به طور کلی به دو گروه عمده طبقه بندی میشود:
وزوز تونال: وزوز تونال با صدایی ثابت و پیوسته، شبیه به یک سوت با صدای بلند مشخص میشود.
وزوز موزیکال (سندرم گوش موسیقی): برخی از افراد مبتلا به وزوز گوش، شنیدن موسیقی، ملودیها یا آهنگهای خاص موسیقی را گزارش میدهند. این نوع کمتر از وزوز تونال شایع است.
انواع وزوز گوش بر اساس بازه زمانی تجربه شده
وزوز گوش میتواند برای مدت طولانی یا فقط به طور موقت رخ دهد و به صورت زیر طبقه بندی میشوند:
وزوز گوش حاد: برخی افراد به طور ناگهانی و بدون هیچ دلیل ظاهری وزوز گوش را تجربه میکنند. وزوز گوش با شروع ناگهانی ممکن است با عفونتهای ویروسی، ضربه به سر، یا سایر شرایط یا آسیبهای پزشکی زمینهای مرتبط باشد.
وزوز مزمن: وزوز گوش زمانی مزمن در نظر گرفته میشود که برای مدت طولانی، معمولا بیش از شش ماه ادامه یابد. وزوز مزمن میتواند ناشی از علل زمینهای مختلف، از جمله کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن، قرار گرفتن در معرض صدا، یا بیماریهای زمینهای باشد.
علائم
شایعترین علامت وزوز گوش شنیدن صدایی است که دیگران نمیتوانند بشنوند و از منبع خارجی نمیآیند. ممکن است آن را در یک گوش، هر دو گوش، یا از داخل سر خودتان بشنوید. بسته به مورد، صدا ممکن است بیاید و برود یا نوسان حجمی داشته باشد. برای برخی از افراد، زمانی که در محیطهای ساکت هستند، صدا بلندتر است، اگرچه برخی دیگر علائم شدید را در محیطهای پر سر و صدا گزارش میکنند.
چیزی که طبقه بندی علائم وزوز گوش را دشوار میکند این است که آنها همیشه ذهنی هستند. در واقع وزوز گوش چیزی است که شما میشنوید، اما دیگران نمیتوانند. افراد مبتلا به وزوز گوش ممکن است آنچه را که میشنوند اینگونه توصیف کنند:
صدای زنگ
وزوز
صدای هیس یا هیش مانندِ مار
زمزمه
جیک جیک
زوزه
سوت
جیغ
غرش
چه چیزی باعث وزوز گوش میشود؟
وزوز گوش به دلیل فعالیت غیر طبیعی سلولهای عصبی و مغزی درگیر با شنوایی ایجاد میشود. این شلیک نامنظم (ارسال سیگنال ها) در حلزون گوش داخلی، قسمتهایی از مغز که در شنوایی نقش دارند (قشر شنوایی) یا اغلب هر دو دیده میشود. تحقیقات هنوز مشخص نکرده است که چه چیزی باعث این واکنش میشود. ممکن است به دلیل آسیب در گوش داخلی، مشکلات درون قشر شنوایی یا اختلالات عروق خونی اطراف گوش باشد.
وزوز گوش زیاد به عنوان یک بیماری تلقی نمیشود و بیشتر یک علامت است و میتواند توسط عوامل بسیاری ایجاد شود، از جمله:
قرار گرفتن در معرض صداهای بلند
از دست دادن شنوایی
عفونت گوش یا جرم گوش
بیماری منیر که یک اختلال در گوش داخلی است
مشکلات شیپور استاش، که از گوش میانی تا گلو امتداد دارد
مسکنهای ضد درد NSAID (مانند ایبوپروفن)، آنتیبیوتیکهای خاص، داروهای ضد افسردگی، و داروهای سرطان و ...
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) (مشکلاتی که بر مفصل فک تأثیر میگذارد)
شوانوم دهلیزی که یک تومور خوش خیم است که روی عصب گوش داخلی ایجاد میشود.
تومور مغزی
فشار خون بالا (فشار خون بالا)
عوامل خطرناک
افراد در معرض خطر بالاتر برای ابتلا به وزوز گوش عبارتند از:
جانبازان جنگ
کودکانی که کم شنوایی شدید دارند
بزرگسالان بالای ۶۵ سال
افرادی که مبتلا به دیابت نوع ۲، میگرن، اختلال تیروئیدی و سایر بیماریهای مزمن هستند
افراد مبتلا به چاقی
افرادی که دچار آسیب به سر شده اند
تشخیص
به طور معمول، تشخیص وزوز گوش یک فرآیند چند مرحلهای است. اگرچه باید ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید، اما به یک متخصص مانند یک متخصص گوش، حلق و بینی یا یک متخصص شنوایی نیاز دارید تا وضعیت دقیق شما را تأیید کند. شناسایی علت علائم شما به آنها کمک میکند تا تشخیص دهند چه درمانهایی میتوانند به شما کمک کنند.
پس از ارزیابی سابقه پزشکی و وضعیت شما و همچنین داروهایی که مصرف میکنید، ممکن است از چندین روش برای ارزیابی شرایط شما استفاده شود، از جمله:
ارزیابی فیزیکی: پزشک از اتوسکوپ برای ارزیابی کانال گوش و پرده تمپان (پرده گوش) از نظر علائم عفونت، موم یا تجمع ترشحات استفاده میکند.
تستهای شنوایی: ارزیابیهای اولیه شنوایی به استفاده از چنگال تنظیم یا سایر دستگاهها برای ارزیابی خوب نحوه شنیدن تکیه میکنند.
تستهای عصبی: از شما خواسته میشود تا وظایفی را برای ارزیابی واکنش ها، توانایی تعادل، قدرت اندامها و حس لامسه و احساس انجام دهید. این آزمایش اعصاب قشر شما را ارزیابی میکند.
گوشی پزشکی: برای بررسی علل عروقی (رگ خونی)، پزشک شما از گوشی پزشکی برای گوش دادن به جریان خون در عروق امتداد گردن و گردن و در کنار گوش استفاده میکند.
شنوایی شناسی: برای آزمایش تأثیر بر عملکرد شنوایی، شنوایی شناس از دستگاهی برای پخش صدا استفاده میکند و از شما میپرسد که آیا با صدایی که به دلیل وزوز گوش میشنوید، مطابقت دارد یا خیر.
تست استخوان هوا: برای تشخیص اتواسکلروز (رشد غیرطبیعی استخوان)، آنچه را که از گوشی میشنوید با صدایی که به استخوان پخش میشود، مقایسه میکنید.
تون ماسکینگ: در این آزمایش شنواییشناس صداها را پخش میکند تا ببیند تا چه مدت و به خوبی میتوانند صدای وزوز را مهار کنند.
درمانهای وزوز گوش
روش خاص برای درمان وزوز گوش به علت زمینهای و مورد فردی بستگی دارد. اگر با جرم گوش یا عفونت گوش مرتبط باشد، درمان آن شرایط معمولاً علائم را برطرف میکند. با این حال، در موارد مزمن یا مداوم وزوز گوش، ممکن است هیچ درمان کاملی وجود نداشته باشد. در این موارد، درمانها بر کاهش شدت و تأثیر علائم وزوز گوش تمرکز میکنند.
عمل جراحی
اگر وزوز گوش شما با مشکلاتی در ساختار گوش یا رگهای خونی شما مرتبط باشد، برخی جراحیها ممکن است در این مورد کمک کننده باشند. کاشت یک شانت که براکتی است که به باز شدن عروق خونی کمک میکند، ممکن است انواع خاصی از وزوز گوش را اصلاح کند. اگر علت وزوز گوش شما به ساختار گوش داخلی شما مرتبط باشد، بازسازی دیواره سینوس که شامل بازسازی ساختار مجاری سینوسی اطراف بینی شما میشود، میتواند به طور کامل وزوز گوش را از بین ببرد.
صدا درمانی
صدا درمانی شامل استفاده از صدا برای کاهش یا حتی تسکین علائم وزوز گوش است. تصور میشود قرار گرفتن در معرض تونهای خاصی از صدا بر نورونهای قشر شنوایی تأثیر میگذارد و تغییرات را در قشر شنوایی از بین میبرد. در درمان به روش ماسکسازی، صداهایی در فرکانسهای خاص، وزوز گوش را کاور میکنند و آن را خنثی میکنند یا به طور کامل آن را از بین میبرند.
برای شرکت در این درمانها، ممکن است مجبور شوید چندین نوع وسیله را بپوشید یا از آن استفاده کنید:
تلفنهای هوشمند یا دستگاههای صوتی روی میز که نویز سفید و صداهای آرامش بخش منتشر میکنند.
سمعک برای مدیریت کم شنوایی مرتبط با وزوز گوش.
نسلهای صدای پوشیدنی، که دستگاههای کوچکی هستند که در گوش شما قرار میگیرند و سطوح پایینی از صدا را برای پوشاندن وزوز منتشر میکنند.
دستگاههای ترکیبی، که سمعکهایی هستند که فرکانسهای خاصی از صدا را برای به حداقل رساندن علائم تولید میکنند.
رفتار درمانی
درمانهای رفتاری بر استراتژیهایی برای تغییر تفکر شما در مورد وزوز گوش و پاسخ شما به آن برای بهبود سلامت کلی تمرکز دارند. این درمان میتواند اشکال مختلفی داشته باشد، از جمله:
آموزش: با مراجعه به یک درمانگر، در مورد ایجاد شرایطی برای کاهش اضطراب و توسعه راهبردهای مقابله و مدیریت یاد میگیرید.
درمان شناختی رفتاری (CBT): CBT شکلی از گفتگو درمانی است که بر تغییر الگوی افکار منفی شما در مورد وزوز گوش تمرکز میکند تا به مقابله با آن کمک کند.
درمان بازآموزی وزوز گوش: این درمان شامل ترکیبی از صدا و رفتار درمانی، قرار گرفتن در معرض صدا برای عادت کردن شما به صدا از لحاظ فیزیکی (به آن عادت) است و گفتار درمانی به شما کمک میکند تا پاسخهای احساسی خود را به وزوز گوش دوباره تنظیم کنید.
داروهای تجویزی
هیچ دارویی، چه نسخه دار و چه بدون نسخه، نمیتواند مستقیماً وزوز گوش را درمان کند. آنها فقط میتوانند در مدیریت این بیماری نقش داشته باشند. داروهای ضد اضطراب یا داروهای ضد افسردگی ممکن است برای افرادی با مواردی که مدیریت آنها مشکل است تجویز شود.
جلوگیری
اگرچه هیچ پیشگیری برای برخی موارد وزوز گوش وجود ندارد، و برخی دیگر مزمن میشوند، درمانها و تغییر شیوه زندگی ممکن است به پیشگیری از انواع خاصی از وزوز گوش کمک کند. این درمانها شامل:
محافظ گوش: از آنجایی که صداهای بلند یا صداهای بیرونی میتوانند وزوز گوش را تحریک یا بدتر کنند، استفاده از محافظ گوش ممکن است در این زمینه کمک کند. گوش گیر تهیه کنید یا به دنبال هدفونی بگردید که نویز را با ۸۵ دسی بل (dBl) حذف میکند. اگر در محیطی پر سر و صدا کار میکنید، مانند کارهای ساختمانی و صنعتی، این امر خیلی مهم است.
تکنیکهای آرامسازی: اگرچه استرس و اضطراب باعث ایجاد وزوز گوش نمیشوند، اما میتوانند وزوز گوش را بدتر کنند. در کنار درمان بیوفیدبک که به شما میآموزد چگونه علائم تنش را در بدن خود تشخیص دهید، مدیتیشن، تمرکز حواس و سایر ابزارهای مدیریت استرس ممکن است کمک کند.
خواب مناسب: مطمئن شوید که خواب کافی دارید. روزانه هفت تا نه ساعت برای بزرگسالان و بیشتر برای نوجوانان و کودکان خواب لازم است. برخی توصیه میکنند با سر تکیه داده بخوابید، که احتقان را کاهش میدهد و ممکن است به کاهش شدت وزوز گوش شما کمک کند.
بیماریهای مرتبط
بیماریهای مربوط به وزوز گوش عبارتند از:
بی خوابی مزمن: بی خوابی یا ناتوانی در به خواب رفتن یا ماندن در خواب، معمولا با وزوز گوش مرتبط است. در یک مطالعه در سال ۲۰۲۱، کمی بیش از یک چهارم از شرکت کنندگان مبتلا به وزوز گوش، اختلالات خواب را گزارش کردند.
افسردگی: یک بررسی گسترده از دادههای ۹۹۷۹ نفر در سراسر جهان تخمین میزند که از هر سه نفر مبتلا به وزوز گوش، یک نفر با افسردگی زندگی میکنند.
اضطراب: طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۷، اختلال اضطراب که باعث احساس وحشت و نگرانی غیرقابل کنترل میشود، در ۲۶.۱ ٪ از افراد مبتلا به وزوز گوش گزارش شده است.
زندگی با وزوز گوش
خیلی مهم است که به یاد داشته باشید با اینکه وزوز مزمن گوش میتواند مسئلهای دشوار باشد، به ندرت نشانه چیزی خطرناک است. وزوز گوش میتواند بار قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما داشته باشد. موارد شدید میتواند عملکرد روزانه را دشوار کند.
اگرچه ممکن است درمان کاملی برای وزوز گوش وجود نداشته باشد، اما میتوان آن را مدیریت کرد. راهبردهای درمانی و پیشگیری همچنان فوایدی دارند و حتما در آینده درمانهای بیشتری گسترش مییابد.
درحال حاضر محققان در حال آزمایش چندین روش امیدوارکننده برای درمان وزوز گوش هستند، مانند استفاده از کاشت حلزون برای سرکوب وزوز گوش یا چندین روش برای تحریک الکتریکی مغز.