کتاب «لحظه شکننده کنونی» دانش روشنگرانه‌ای برای بحران فعلی آب هوایی

به گزارش مجله خبری نگار،۴ قرن قبل و در واپسین روز‌های امپراتوری آکدی‌ها (Akkadian Empire) در بین‌النهرین خشکسالی عظیمی منطقه را پوشاند و زمین‌های بسیاری را تا از یونان تا پاکستان امروزی در بر گرفت. دلیل این امر احتمالاً فوران یک آتشفشان دورافتاده بود و آب و هوای خشک کشاورزی محلی را نابود کرد.

یک تحلیل نوین به نام «نفرین آکد» (the curse of Akkad) اشاره می‌کند یک منطقه بزرگ مملو از درخت هیچ باری نداشت. باغ‌های آبیاری‌شده محصولی نداشتند و از ابر‌های درهم‌کشیده هیچ بارانی فرو نمی‌ریخت.

این زمین‌های کشاورزی در بخش شمالی امپراتوری که زمانی حاصلخیز بودند، خشک شدند و مردم به سمت جنوب گریختند. اما پاسخ مردم جنوب آکد چه بود؟ آن‌ها یک دیوار به طول بیش از ۱۵۰ کیلومتر بین رودخانه‌های دجله و فرات ساختند و اجازه ورود به هیچ مهاجری ندادند. پس از این امر به‌سرعت امپراتوری با چالش روبه‌رو شد ودر مهد تمدن خشک شد.

سیستم‌های آب‌وهوایی و تمدن‌ها تا مدت زمان مشخصی ثابت هستند. مایکل مان محقق آب‌وهواشناسی یاد آوری می‌کند در وضعیت حساس کنونی ما نیز به مرز‌های پایان تمدن نزدیک می‌شویم. در این راستا «مایکل مان» (Michael mann) کتاب «لحظه شکننده کنونی» (چگونه درس‌هایی از گذشته می‌تواند به نجات یافتن از بحران آب‌وهوایی کمک کند) به قلم مایکل مان نوشته شده است.

او در کتابش به اپیزود‌های تغییرات آب‌وهوایی در ۴.۵ میلیارد سال گذشته یعنی از دوره‌های گرمای مرگبار تا زمین‌های پوشیده از یخ اشاره می‌کند. در هر مورد نیز او به مواردی اشاره می‌کند که ممکن است در بازه تغییرات آب‌وهوایی رخ دهد. گاهی اوقات این نتیجه چنان عظیم است که انقراض موجودات یا چالش‌های زمین‌شناختی را در بر دارد. در موارد دیگر مانند تمدن آکد‌ها جامعه از هم فرو می‌پاشد.

سیستم آب‌وهوایی زمین شامل نیرو‌های تنظیم‌کننده‌ای است که تمایل دارند در مقابل تغییرات کوچک محافظت کنند؛ کوه‌های خی و ابر‌هایی در ارتفاع کم نور خورشید را منعکس می‌کنند و به خنک شدن سیاره کمک می‌کنند. اما در صورت فشار زیاد به نیرو‌های تنظیم کننده ممکن است همه چیز تغییر کند و تغییرات و آب هوایی از کنترل خارج شود. این مورد ۵۵ میلیون سال قبل اتفاق افتاد.

در آن زمان مجموعه‌ای از فوران‌های آتشفشانی دی اکسید کربن در هوا منتشر کرد و زمین گرم شد. گرما به نازک شدن و کاهش قابلیت انعکاس ابر‌ها منجر شد. در نتیجه این روند سیاره بیش از پیش داغ شد. به‌تدریج ابر‌هایی که در ارتفاع کم از زمین بودند، ناپدید شدند و متوسط دمای جهانی به ۳۲ درجه سلیوس رسید.

امروز با توجه به عدم اندازه‌گیری انتشار گاز‌های گلخانه‌ای، انسان‌ها احتمالاً با شرایطی مشابه روبرو هستند. اما آنچه تغییرات آب‌وهوایی فعلی را متمایز می‌کند، منبع آن (حاصل فعالیت‌های انسانی) و قابلیت انسان برای متوقف کردن آن است. این یک مزیت یگانه است. این مقاله در اینجا منتشر شده است.