حضور هیئت انصارالله در عربستان؛ اهداف و پیام‌ها

به گزارش مجله خبری نگار/الوقت: در حالی که طی هفته‌های گذشته مقامات دولت نجات ملی یمن دور جدیدی از صدور بیانیه‌های هشدارآمیز در مورد عدم پذیرش وضعیت «نه جنگ و نه صلح» و احتمال بازگشت درگیری‌ها در صورت تداوم سیاست وقت کشی از سوی عربستان سعودی را در پیش گرفته اند، در رویدادی مهم رسانه‌های سعودی از حضور بی سابقه هیئت مذاکره کننده انصارلله در خاک عربستان برای رسیدن به توافقنامه صلح خبر داده اند.

در همین رابطه، وزارت خارجه عربستان سعودی روز شنبه اعلام کرد که هیئتی از صنعا را برای تکمیل جلسات و گفتگو‌ها بر اساس ابتکار مارس ۲۰۲۱ به ریاض دعوت کرده است. محمد عبدالسلام که ریاست هیئت انصارالله را برعهده دارد، تایید کرد که این هیئت در خصوص پرونده‌های بشردوستانه و سایر امور اقتصادی با طرف سعودی برای دستیابی به یک راه حل سیاسی جامع گفتگو خواهد کرد.

ضیف‌الله الشامی، وزیر اطلاع رسانی دولت نجات ملی هم گفت، سفر این هیئت به ریاض برای نشان دادن حسن نیت است و هیئت صنعا نه به دعوت عربستان، بلکه با میانجیگری عمان به ریاض سفر کرد. الشامی با بیان اینکه اطلاعات موجود درباره سفر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به مسقط نشان می‌دهد که او از عمان خواسته که نسبت به سفر هیئت صنعا به ریاض اقدام کند، تاکید کرد که عربستان تلاش دارد خود را به عنوان یک میانجی در جنگ یمن معرفی کند؛ اما هرگز موفق نخواهد شد، زیرا یکی از طرف‌های متجاوز است.

این اولین سفر هیئت انصارالله به عربستان پس از شروع جنگ در سال ۲۰۱۵ است و نشان می‌دهد سعودی‌ها نسبت به عواقب سهل‌انگاری در میز مذاکرات و به سر آمدن کاسه صبر یمنی‌ها از وضعیت بلاتکلیف جنگ مضطربو نگران شده اند.

به گفته مقامات صنعا، در این دیدار‌ها پرونده‌های مختلف از جمله لغو محاصره بندر الحدیده و بازگشایی فرودگاه صنعا و پرداخت حقوق کارکنان دولت انصارالله، مسئله زندانیان و بازداشت شدگان و بازسازی یمن مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین، منابع سیاسی در صنعا گزارش دادند که انصارالله قرار است با مقامات سعودی درباره «فرمول نهایی» برای آتش‌بس جامع و دائمی گفتگو کنند و پس از آن، طرف‌های درگیر مذاکرات را مستقیماً برای دستیابی به راه‌حل سیاسی بر اساس این توافقنامه با حمایت سازمان ملل، عربستان و عمان آغاز کنند.

انصارالله همواره خود را علاقه‌مند به پایان جنگ و برقراری صلح اعلام کرده و از ائتلاف متجاوز خواسته تا با پذیرش شروط یمنی‌ها به جنگ پایان دهند، ولی سعودی‌ها تاکنون با این درخواست‌ها موافقت نکرده‌اند.

انصارالله بر این باور است که حقوق کارکنان دولت باید از درآمد حاصل از فروش نفت و گاز یمن پرداخت شود، ولی مقامات ریاض از تحویل این دارایی‌ها به صنعا خودداری کرده‌اند.

بر اساس آمار‌های اعلام شده از سوی صنعا، عربستان بیش از ۱۱ میلیارد دلار از فروش نفت یمن درآمد کسب کرده است که همه آن‌ها در بانک‌های سعودی نگه داری می‌شوند و این حجم از پول برای پرداخت حقوق کارکنان کافی است.

به نظر می‌رسد در این دور از مذاکرات، نوعی اجماع منطقه‌ای و بین‌المللی به وجود آمده است. وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که این گام مهم به سوی صلح، دامنه یک سری تبادلات بین عربستان سعودی و انصارالله را گسترش می‌دهد. بر اساس این بیانیه، مذاکرات در ریاض در پی سفر هفته گذشته مقامات ارشد آمریکایی به عربستان، عمان و امارات برای رایزنی با شرکای خود در منطقه و طرف‌های یمنی در خصوص مسیر عملی به سوی صلح انجام می‌شود.

برخی منابع گفتند که جستجوی ثبات در منطقه پس از اجلاس گروه ۲۰ به خواسته اصلی آمریکا و عربستان تبدیل شده است و آن‌ها آماده‌اند تا بهای لازم را برای این ثبات بپردازند. لازم به ذکر است که در نشست گروه ۲۰، هند از پروژه احداث کریدور اقیانوس هند تا مدیترانه رونمایی کرد که قرار است با مشارکت کشور‌های عربی خلیج فارس انجام شود و آمریکا هم از این برنامه استقبال کرد. اما از آنجا که این کریدور از خاک عربستان و امارات عبور خواهد کرد، بنابراین لازم است تا ائتلاف سعودی تکلیف جنگ یمن را مشخص کند، چرا که تداوم درگیری‌ها تهدید جدی برای اجرای این کریدور ریلی است و به همین خاطر مذاکرات صلح را دوباره از سرگرفته‌‎اند.

هشدار‌های انصارالله موثر بود

اگرچه عربستان سعودی با میزبانی از انصارالله قصد دارد اینگونه وانمود کند که ائتلاف متجاوز کماکان دست برتر را در تحولات میدانی در اختیار دارد، اما آنچه در عرصه عمل شاهد هستیم، خلاف آنرا ثابت می‌کند.

به رغم محاصره گسترده یمن، اما انصارالله توانسته به موفقیت‌های بزرگی در زمینه موشکی و پهپادی دست پیدا کند و چندین بار عمق خاک متجاوزان را هدف قرار داده است و اکنون نیز نیرو‌های انصارالله قدرت مسلط در یمن هستند که سعودی‌ها را مجبور کرده‌اند تا دوباره به میز مذاکره برگردند.

دعوت از هیئت انصارالله به ریاض، پس از آن انجام شد که رهبران صنعا با ائتلاف متجاوز اتمام حجت کردند تا تا دیر نشده به جنگ پایان دهند. عبدالعزیز بن حبتور، نخست‌وزیر دولت نجات ملی یمن هفته گذشته در سخنانی به متجاوزان هشدار داد که برهه فعلی آخرین فرصت و مهلت نیرو‌های مسلح یمن به آن‌ها برای خروج از جنگ در این کشور است. مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی یمن هم در پیامی خطاب به کشور‌های متجاوز گفت که یمن با قدرت موشکی که دارد می‌تواند از خاک خود هر نقطه‌ای از خاک کشور‌های متجاوز را هدف قرار دهد. به گفته رهبران صنعا، یمنی‌ها این توان را دارند تا به تأسیسات حساس سعودی، از جمله پروژه درحال ساخت نئوم، و همچنین جلوگیری از کشتیرانی در دریای سرخ ضربه وارد کنند.

صنعا بار‌ها هشدار داده است مادامی که محاصره یمن و روند اشغالگری ادامه داشته باشد، آتش بسی در کار نیست و با توسل به زور می‌توانند حقوق از دست رفته ملت یمن را از متجاوزان پس بگیرند.

بن سلمان که به چشم انداز اقتصادی ۲۰۳۰ متمرکز است، باید خیالش از جانب یمن راحت باشد، زیرا انصارالله توان این را دارد که رویا‌های ولیعهد سعودی را بر باد دهد. یمنی‌ها که از نه سال پیش در شرایط جنگی و فاجعه بار به سر می‌برند، چیزی برای از دست دادن ندارند و بار‌ها گفته‌اند تا هر زمان جنگ ادامه داشته باشد، می‌توانند در برابر دشمنان مقاومت کنند، ولی برای طرف سعودی ماجرا متفاوت است. چرا که عربستان در سودای رهبری اقتصادی منطقه است و می‌خواهد اقتصاد خود را به جایگاه دهم جهانی ارتقا دهد و به همین لازم است تا جنگ یمن را یکسره کرده و از بار هزینه‌های گزاف خود در این بحران خودساخته بکاهد.

سعودی‌ها درحالی برای استقبال از هیئت انصارالله فرش قرمز پهن کرده‌اند که تا پیش از شروع جنگ، به یمنی‌ها با دیده حقارت می‌نگریستند، ولی اکنون با آن‌ها دور یک میز می‌نشینند و از انصارالله استمداد می‌طلبند تا متجاوزان را از باتلاقی که در آن فرو رفته‌اند، نحات دهند و این پیروزی عزتمندانه و اقتدار برای یمنی‌ها است که با دست خالی در نبردی نابرابر برابر ائتلاف تا بن دندان مسلح ایستادگی کردند.