ناامیدی کاخ سفید از پروژه عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی ضمن اذعان به اینکه دولت امریکا شک دارد، پروژه عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی به نتیجه دلخواه واشنگتن و
تل آویو برسد، خبر داد کاخ سفید همچنان پیگیر عادی‌سازی است و برای آن تلاش می‌کند، اما باید دید آیا شروطی که ریاض برای این توافق گذاشته، قابل عملی شدن هستند یا نه.

بنا بر گزارش نیویورک تایمز، ریاض شرط کرده است در ازای توافق با رژیم صهیونیستی، واشنگتن باید عربستان سعودی را در برابر هرگونه حمله نظامی محافظت کند. به علاوه با مشارکت سعودی-امریکایی غنی‌سازی اورانیوم برای برنامه هسته‌ای غیرنظامی انجام شود و همچنین محدودیت‌های فروش تسلیحات امریکایی به عربستان سعودی برداشته شود. این روزنامه نوشت بر همین اساس، رژیم صهیونیستی مجبور است با غنی‌سازی هسته‌ای در عربستان سعودی برای اهداف صلح‌آمیز موافقت کند، که این کار کاملاً با سیاست این رژیم در تضاد است که هر کشوری را در خاورمیانه از داشتن سلاح هسته‌ای منع می‌کند.

ناظران سیاسی بر این باورند که عربستان سعودی باید امتیازات بیشتری برای عادی‌سازی روابط با تل‌آویو دهد و قبل از امضای هرگونه توافق با رژیم صهیونیستی باید از موضع قدیمی خود که ایجاد یک کشور فلسطینی است عقب‌نشینی کند. از سوی دیگر، نتانیاهو در صورت پذیرفتن عربستان سعودی با میانجی‌گری امریکا با انتقادات تند مقامات ارشد ارتش خود مواجه خواهد شد، اگرچه انعقاد هرگونه توافق صلح با عربستان سعودی دستاورد مهمی برای نتانیاهو با توجه به بحران داخلی خواهد بود.

عادی سازی، از توهم تا واقعیت!

مجموع این دلایل باعث شده، بسیاری از مقامات امریکایی آن گونه که نیویورک تایمز گزارش کرده است، چشم‌انداز به نتیجه رسیدن توافق عادی‌سازی بین عربستان و رژیم صهیونیستی را کمتر از ۵۰ درصد برآورد کنند. در همین باره آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا پیش‌تر گفته بود که «هیچ توهمی درباره روند نزدیکی دو کشور ندارد و می‌داند که عادی‌سازی روابط بین ریاض و تل‌آویو زمان‌بر خواهد بود.»

به‌نوشته این نشریه امریکایی، عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی به نفع نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی است و نتانیاهو هم سعی می‌کند از عادی‌سازی روابط با سعودی‌ها، به‌عنوان ابزاری سیاسی در برابر مخالفان داخلی خود استفاده کند. با این همه، مقام‌های ارشد دولت عربستان سعودی، از جمله ولیعهد محمد بن سلمان و فیصل بن فرحان، وزیر خارجه، بار‌ها تأکید کرده‌اند که پیشبرد روند عادی‌سازی روابط با تل آویو منوط به تأمین حقوق فلسطینی‌ها است. ضمن اینکه عربستان سعودی از راه‌حل تشکیل دو دولت مستقل حمایت می‌کند.

روزنامه نیویورک تایمز در بخش دیگری از گزارش خود ضمن اشاره به سیاست فعلی عربستان سعودی در قبال دولت بایدن نوشت که «محمد بن سلمان از تقویت همکاری‌های نظامی، خرید‌های تسلیحاتی و روابط امنیتی با ایالات متحده استقبال می‌کند» به‌نوشته نیویورک تایمز، علاوه بر مواضع رژیم صهیونیستی و تهران، روابط چین و عربستان سعودی هم برای دولت امریکا مهم است.

بایدن چه در سر دارد؟

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا، هشتم ماه ژوئن در سفر سه روزه خود به عربستان به دنبال یافتن پلنی برای عادی‌سازی روابط میان عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی، دو متحد بزرگ امریکا در خاورمیانه، بوده است. در حالی که توازن قدرت در خاورمیانه با نزدیک شدن چین و روسیه به ایران در حال تغییر است، آنتونی بلینکن در این سفر در تلاش بود تا دیپلماسی امریکا در خاورمیانه را که به بن بست رسیده است، بار دیگر سازماندهی کند. او در کنفرانس مطبوعاتی که پس از بازگشت به کشورش برگزار شد، گفت: «ترویج عادی‌سازی روابط دیپلماتیک کشور‌های عرب از جمله تل آویو و ریاض کلید راهبرد امریکاست.»
البته دیپلماسی امریکا در خاورمیانه در سال‌های اخیر بار‌ها تغییر کرده است. سال ۲۰۱۸ دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده که روابط نزدیک با ریاض و تل آویو داشت، به طور یکجانبه از توافق هسته‌ای ایران که دولت اوباما امضا کرده بود، خارج شد و فشار بر ایران را افزایش داد.

همچنین اواخر دوره دولت ترامپ برخی از کشور‌های عرب از جمله امارات متحده عربی روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی برقرار کردند و به این ترتیب شبکه محاصره علیه ایران تنگ‌تر شده است. از سوی دیگر، دولت بایدن برای کاهش تنش در منطقه خاورمیانه محور اصلی دیپلماسی امریکا در خاورمیانه را بر احیای توافق هسته‌ای ایران قرار داده است. به گزارش رسانه‌های امریکا، دولت بایدن در نظر دارد که عادی‌سازی روابط تل آویو و ریاض را در شش تا هفت ماه آینده در مسیر دلخواه خود قرار دهد و پس از آن در ماه نوامبر سال آینده بار دیگر به عنوان رئیس جمهوری امریکا انتخاب شود و به همین علت امیدوار است که بتواند تا آن زمان به دستاورد‌های بزرگی مانند عادی‌سازی دست یابد. با این حال مشکلات در این راستا همچنان به قوت خود باقی است.

شنبه‌های اعتراضی ادامه دارد

ساکنان سرزمین‌های اشغالی روز شنبه برای بیست و چهارمین هفته متوالی در شهر‌های مختلف، علیه «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر این ژریم تظاهرات کردند. این تظاهرات در تل‌آویو، حیفا، نتانیا و بئر السبع برگزار شد. شرکت‌کنندگان در این تظاهرات، سیاست‌های دولت جدید نتانیاهو بویژه در ارتباط با نظام قضایی را مغایر با آزادی و دموکراسی خوانده و شعار‌هایی در اعتراض به آن سر دادند.

به گزارش روزنامه یدیعوت آحارانوت، بعد از یک هفته طوفانی که مذاکرات در دفتر رئیس (رژیم صهیونیستی) را تا مرز شکست و فروپاشی برد، ده‌ها هزار نفر از معترضین به خیابان‌ها آمدند. مرکز و کانون اصلی این تظاهرات خیابان کابالان تل‌آویو است که تزیپی لیونی در آنجا سخنرانی کرد و با خط و نشان کشیدن برای وزیر دادگستری نتانیاهو گفت: ما از تو مصمم‌تر هستیم و به مبارزه خود علیه شما ادامه خواهیم داد.