لزوم همکاری‌های منطقه‌ای برای اقدام عملی جهت مقابله با طوفان‌های گرد و غبار

به گزارش مجله خبری نگار،  به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، «نشست منطقه‌ای وزیران محیط زیست برای آینده‌ای بهتر» با حضور وزیران و مقامات ارشد محیط زیستی ۱۱ کشور روز سه‌شنبه ۲۱ تیرماه ۱۴۰۱ در تهران برگزار شد و نتایج مذاکرات این نشست در قالب اعلامیه‌ای منتشر شد.

متن اعلامیه وزیران و مقامات ارشد محیط زیست کشور‌های منطقه در مورد همکاری‌های محیط زیستی برای آینده‌ای بهتر، به شرح زیر است:
«رئیسان، وزیران و مقامات ارشد محیط زیست کشور‌های آذربایجان، ارمنستان، ازبکستان، امارات متحده عربی، جمهوری اسلامی ایران، ترکمنستان، ترکیه، سوریه، عراق، عمان و قطر برای شرکت در نشست همکاری‌های محیط زیستی برای آینده‌ای بهتر که در روز سه‌شنبه مورخ ۲۱ تیرماه ۱۴۰۱ (۱۲ جولای ۲۰۲۲) در تهران، جمهوری اسلامی ایران برگزار گردید، گرد هم آمدند.
با هدف ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای برای مقابله با چالش‌های محیط زیستی که منطقه جغرافیایی گسترده‌تری را تحت تأثیر قرار می‌دهد، شرکت‌کنندگان بر این موضوع تصریح کردند که سند حاضر مبنایی کلی بر همکاری‌ها و هماهنگی‌های بیشتر در منطقه بوده و بر لزوم اقدامات دو جانبه و چند جانبه و نیز برنامه‌های اقدام برای پیگیری اهداف این سند تأکید کردند.

شرکت‌کنندگان با تأکید بر ضرورت اقدام به موقع و هماهنگ برای حفاظت از محیط زیست طبیعی منطقه، با تأکید بر اهمیت همکاری‌ها در حوزه محیط زیست بعنوان یک مسئولیت مشترک و آنکه این گونه چالش‌ها، مرزی را به رسمیت نمی‌شناسند، با اذعان بر اینکه گرمایش جهانی و تغییر اقلیم، از بین رفتن تنوع زیستی، آلودگی‌های محیط زیستی و خصوصا طوفان‌های گردوغبار از مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های محیط زیستی در منطقه هستند، با یادآوری نقش مهم همکاری‌های فرامرزی در مدیریت محیط زیست منطقه، همچنین نقش مشارکت عمومی، جوانان و سمن‌ها در دستیابی به محیط زیست سالم، با تأکید بر ضرورت مقابله با بیابان‌زایی در کشور‌هایی که خشکسالی یا بیایان‌زایی در حال ظهور بسیار شدیدی را تجربه می‌کنند و تشویق به ائتلاف برای مقابله با طوفان‌های گردوغبار از سوی سازمان ملل با اولویت دادن به فعالیت‌هایش در این حوزه و نیز تقویت بسیج منابع برای افزایش مشارکت‌های داوطلبانه هم‌راستا با قطعنامه‌های گردوغبار مجمع عمومی ملل متحد، بر لزوم همکاری‌های مؤثر، تبادل تجربیات و درس‌آموخته‌ها ذیل برنامه‌ها و ابتکارات ایشان برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای، سازگاری با تغییر اقلیم و کاهش اثرات فرامرزی آن‌ها میان کشور‌های منطقه تأکید کردند.

وزیران و مقامات ارشد محیط زیستی ۱۱ کشور بر اقدام آگاهانه برای مقابله با تغییر اقلیم، ارتقا یا در صورت لزوم ایجاد شبکه تبادل اطلاعات تأکید کردند و همکاری‌های نزدیک‌تر و عمیق‌تر برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر اقتصاد، اجتماع و محیط زیست را خواستار شدند.

شرکت‌کنندگان این نشست با ابراز نگرانی عمیق بر کاهش شدید تنوع زیستی و در نتیجه کاهش کمیت و کیفیت خدمات اکوسیستمی ناشی از تغییر اقلیم که بر رفاه مردم اثرگذار است، بر نیاز مبرم به اقدام مؤثر و سریع برای حفظ و احیای تنوع زیستی و همچنین با در نظر گرفتن اهمیت تولید و مصرف پایداردر حفظ منابع طبیعی و نیز ضرورت سازگاری با تغییر اقلیم، بر همکاری‌های فرامرزی و تبادل اطلاعات برای بهره‌وری پایدار از منابع و معیشت پایدار تأکید نمودند.

وزیران و مقامات ارشد محیط زیستی ۱۱ کشور با ابراز نگرانی عمیق بر اینکه آلودگی‌های شیمیایی و پسماند‌ها از جمله تهدید‌های اصلی بر معیشت و سلامت مردم هستند، بر این موضوع تأکید نمودند که رویکردی یکپارچه و هماهنگ برای مدیریت الودگی‌های هوا، آب و خاک راهی برای کاهش چالش‌ها و مشکلاتی است که از بخشی به بخش دیگر محیط زیست بصورت زنجیروار انتقال می‌یابد.

شرکت‌کنندگان نشست مذکور با یادآوری قطعنامه‌های گردوغبار در مجمع عمومی ملل متحد منتهی به قطعنامه شماره ۲۱۱/۷۶ که اثرات این پدیده را تهدیدی بر سلامت انسان و جوامع و نیز اقتصاد ایشان برشمرده است و نیز خاطرنشان کردن بر آنکه اکثر کشور‌های منطقه در کمربند جهانی گردوغبار قرار دارند، بر نیاز فوری برای تدوین چارچوب و مکانیزمی برای همکاری‌های فرامزی و برنامه اقدامات از جمله ایجاد کارگروه فنی تأکید نمودند.

در این نشست با توجه به ضرورت شدید بر اقدام عملی برای مقابله با طوفان‌های گردوغبار، توسعه برنامه اقدام منطقه‌ای برای حفاظت از محیط زیست مورد توجه قرار گرفت. همچنین ایده توسعه توافقنامه منطقه‌ای به منظور تقویت و افزایش همکاری‌های کشور‌های منطقه مورد پذیرش قرار گرفته و ایجاد صندوق منطقه‌ای برای حمایت مالی از اجرای پروژه‌های مشترک برای مقابله با طوفان‌های گردوغبار در کشور‌های متبوع مورد استقبال قرار گرفت و با هدف مدیریت آب و تثبیت، احیاء و تقویت خاک به عنوان راهی برای سازگاری با تغییر اقلیم و مقابله با طوفان‌های گردوغبار از ابتکار ایجاد کمربند سبز در کشور‌های آسیب‌دیده استقبال شد.
این اعلامیه بیست‌ویکم تیرماه سال یک‌هزار و چهارصد و یک برابر با دوازدهم جولای سال دوهزار و بیست‌ودو در تهران مورد تأیید قرار گرفت.»