چند نکته درباره اقدام تحریک آمیز امریکا

یکی از دقیق‌ترین و مهم‌ترین کنوانسیون‌های جهانی، مربوط به هوانوردی است. کنوانسیونی که اگر چه فقط یک قرن از تصویب آن می‌گذرد ولی به علت رشد سریع هواپیما به عنوان یک وسیله مهم و درضمن بسیار حساس حمل و نقل اهمیت این کنوانسیون و پایبندی کشورها به آن بیش از پیش شد و ایکائو نیز به عنوان نهاد ویژه سازمان ملل متحد وظیفه استانداردسازی را برای مدیریت خطوط هوایی و مقررات پروازی به عهده دارد.

به گزارش مجله خبری نگار هواپیما وسیله امنی برای حمل و نقل است به شرطی که ضوابط جهانی آن رعایت شود. جالب اینکه بخشی از مقررات برای هواپیماهای نظامی و غیرنظامی یکسان اجرا می‌شود. این مقررات چنان سفت و سخت است که همه کشورها باید به آن تن دهند. زیرا هواپیماها در مسیرهای بین‌المللی تردد می‌کنند و امنیت آنها باید از طریق یک نهاد فراکشوری تأمین شود.

متأ‌سفانه قدرت‌های جهانی بنا به ملاحظات گوناگون همیشه خود را دارای حق دانسته‌اند که به نام امنیت بخشی از این مقررات را نادیده بگیرند وحتی با این کار خود جهان را درخطر قرار دهند.

در سال ۱۳۶۲، با سقوط بوئینگ 747 کره ‌جنوبی از طرف هواپیماهای جنگی اتحاد جماهیر شوروی، حدود 270 نفر کشته شدند. گر چه آن هواپیما مسیر اشتباهی را رفته و وارد حریم ممنوعه اتحاد جماهیر شوروی گردیده بود.

هر چند خلبان آن هواپیما اخطارهای کافی دریافت کرد، ولی در نهایت از طرف جنگنده‌های شوروی ساقط شد، زیرا گمان بردند که مأموریت نظامی دارد. با این حال همه می‌دانند که غربی‌ها برای چنین اقدامی تبلیغات شدیدی را علیه شوروی سابق به راه انداختند، هر چند طرفین در اوج جنگ سرد بودند.

چند سال بعد هواپیمای ایرباس ایرانی در خلیج فارس از سوی یک ناو امریکایی با موشک زده و ساقط و کلیه سرنشینان آن شهید شدند. ولی امریکایی‌ها هیچ‌گاه حاضر نشدند که به صورت علنی مسئولیت این جنایت را به عهده بگیرند، البته در نهایت مجبور شدند که خسارت هواپیما و مسافران را بدهند ولی همزمان به فرمانده ناو نیز مدال شجاعت دادند. اکنون هواپیمای جنگی آنان در یک کشور ثالث و بدون اجازه حضور در حریم هوایی این کشور، قصد مزاحمت برای یک هواپیمای مسافربری ایران را داشته که در نهایت موجب بروز مشکل برای هواپیما و مصدومیت تعدادی از مسافران شده است.

مسأله این است که آیا سازمان هوانوردی بین‌المللی می‌تواند یک رسیدگی بی‌طرفانه و قاطع نسبت به این رفتار تحریک‌آمیز امریکا بنماید؟ گر چه حق شکایت برای ایران وجود دارد و قطعاً ایران به صورت حقوقی و سیاسی این مسأله را دنبال خواهد کرد.

البته از جهانیان و سازمان های بین المللی انتظار می رود که دربرابر این اقدام تحریک آمیز واکنش مناسب نشان دهند، نکته دیگر این که بعید است خلبانان جنگنده امریکایی بدون دستور یا اجازه فرماندهان بالاتر خود چنین اقدام تحریک‌آمیزی را مرتکب شده باشند. زیرا اشتباه گرفتن هواپیمای مسافربری تقریباً غیرممکن است و هواپیمای ایرانی نیز در خط سیر قانونی خود در حال حرکت بوده است.

بنابراین به نظر می‌رسد که فرماندهان نظامی امریکایی به تبع دستورات مقامات سیاسی ایالات متحده از این طریق قصد تحریک ایران را داشته‌اند و دارند و یا شاید قصد تکرار اتفاق سال 1367 را دارند که 32 سال پیش در همین روزها آن جنایت را مرتکب شدند. واقعیت این است که ترامپ به دلیل مسائل داخلی خود که شانس پیروزی دوباره او را به شدت کاهش داده و امریکا را درگیر یک وضعیت خجالت‌بار نموده، درصدد است که با ایجاد بحران خارجی بر بی‌کفایتی‌های داخلی خود سرپوش بگذارد.

منبع : روزنامه ایران