صحبت از مرگ مقابل کودکان، احساس گناه و خودسرزنشی به همراه دارد

به گزارش مجله خبری نگار،خدیجه روشنی روز چهارشنبه اظهار داشت: مساله‌ای که امروز و اخیرا همه ما به ویژه کودکانمان با آن مواجه هستیم، همه گیری بیماری کرونا است؛ وقتی ما در حضور کودک در مورد باید‌ها و نباید‌های این ویروس صحبت می‌کنیم، کودک دچار نوعی استرس و وسواس می‌شود.

وی ادامه داد: بزرگسالان می‌توانند به راحتی این مسائل را از هم تفکیک کنند، اما کودکان آن را به تمام ابعاد زندگی خود تعمیم داده و دچار شخصیت وسواسی می‌شوند و در نهایت با اختلال شخصیت وسواسی در آن‌ها مواجه خواهیم بود.

این روانشناس با بیان اینکه مشخصه اصلی دوره کودکی کنجکاوی است و کودکان نسبت به همه چیز کنجکاو و دائما در حال پرسشگری هستند، خاطرنشان کرد: به رغم اینکه ما به والدین توصیه می‌کنیم، سعی کنند ذهن کودک خود را با مسائلی مثل مرگ، بیماری و غم درگیر نکنند، اما خیلی مواقع کودکان خودشان در این مورد سوال می‌پرسند.

این روان درمانگر اضافه کرد: راهکار برای این مساله این است که توضیحات والدین متناسب با ظرفیت شناختی کودک باشد. کودکان به دنبال کسب اطمینان از والدین هستند، پس لزومی ندارد پدر و مادر‌ها واقعیت را به صورت کامل و عریان به کودک ارائه کنند. چراکه بچه با احساس ناتوانی در برابر این مشکلات مواجه می‌شود و این حس ناتوانی در کنترل شرایط، زمینه ساز اضطراب و افسردگی در کودکان می‌شود.

روشنی افزود: قبل از هر چیز باید بدانیم والدین مسئول رشد ویژگی‌های شخصیتی کودکان هستند و لازم است که راجع به کودکانمان و سنین حساس و شکل گیری شخصت آن‌ها بیشتر بدانیم.

وی اظهار داشت: شخصیت کودکان در سنین بین سه تا ۷ سالگی شکل می‌گیرد. یعنی این سن بسیار حساس و بحرانی در زمینه شکل گیری شخصیت کودک است. در این میان پدران و مادران آگاه خوب می‌دانند که در این دوره رشد، چگونه به فرزندشان آموزش بدهند تا در آینده فرزندی با شخصیت سالم پرورش و تحویل جامعه دهند. اما از طرفی هم والدینی هستند که به دلیل عدم آگاهی باعث اثرات مخربی در روح و روان کودکان می‌شوند. در نتیجه در آینده، فردی با مشکلات روانی و ناسالم تحویل جامعه می‌دهند.

این روان درمانگر با بیان اینکه گاهی می‌بینیم و می‌شنویم که والدین با آگاهی یا عدم آگاهی در حضور بچه‌ها شروع به صحبت درباره مشکلات روزمره یا عدم رضایت از زندگی و مرگ خود می‌کنند، افزود: غافل از اینکه کودک به پدر و مادر خود به عنوان منشاء قدرت نگاه می‌کند، به او اعتماد دارد و از آن‌ها الگوبرداری دارد.

این روانشناس گفت: کودکان از طریق مشاهده رفتاری یاد می‌گیرند و الگوبرداری می‌کنند. پس این وظیفه والدین است که با القای ارزش‌هایی در جهت رشد شخصیت سالم در کودکشان به رشد و بالندگی او کمک کنند. هنگامی که ما در حضور کودک مدام از مسائل زندگی مان گله و شکایت و حتی آرزوی مرگ می‌کنیم، کودک، چون درک مناسبی از مشکل ندارد و همچنین تاب آوری بسیار کمی در برابر مشکلات دارد، پس با کمترین فشار روحی دچار احساس گناه شده و عواقب تمام این جریانات منفی را به خودش نسبت می‌دهد.

عضو سازمان نظام روانشناسی اظهار داشت: کودک در این شرایط، احساس گناه کرده و تصور می‌کند که تقصیر او است که این اتفاق افتاده و شروع به خودسرزنش گری می‌کند. از طرفی، چون کودک هنوز قادر به بیان احساسات خود نیست، دچار دامنه وسیعی از اضطراب می‌شود که وی را به شکل پرخاشگری یا رفتار‌های منفعلانه و گوشه گیری از خودش نشان می‌دهد.

وی تصریح کرد: گاهی مشاهده می‌کنیم برخی از پدر و مادر‌ها به کودک خود می‌گویند بالاخره یک روزی من یا پدرت می‌میریم. این صحبت در ذهن کودک دقیقا مثل این است که به وی بگوییم ما همین امروز می‌میریم. لازم است والدین از صحبت درباره این مسائل پرهیز کرده و اجازه بدهند کودکان به مرور و در مسیر رشد خود با مشکلات و مسائل زندگی آشنا شده و مهارت کسب کنند.

این روانشناس بیان کرد: اگر کسی را به طور اتفاقی بر اثر بیماری کرونا یا بیماری دیگری از دست بدهیم، کودکان در ذهن خود درگیر سوالاتی می‌شوند که ما اجازه داریم به سوالات آن‌ها خیلی آگاهانه، اما به طور محدود و در حد ظرفیت و درک آن‌ها پاسخ بدهیم.

روشنی گفت: درک کودکان از مردن به این صورت است که آن فرد دیگر زنده نیست و نمی‌تواند نفس بکشد و غذا بخورد. در نتیجه لازم است ذهن کودکانمان را دستکاری نکنیم و اجازه دهیم آرام و به مرور و در طول رشد مسائل را درک کنند.

این روان درمانگر در پایان با تاکید بر اینکه پدر و مادر‌ها مراقب بهداشت روانی کودک خود باشند، افزود: کودکان سرمایه‌های کشورمان هستند و چه خوب است که ما آینده کشورمان را با پرورش شخصیت‌های سالم بسازیم و شکل دهیم.