افزایش شدید آلودگی هوا می‌تواند خطر خودکشی را افزایش دهد

به گزارش مجله خبری نگار، مطالعه‌ای که داده‌های کیفیت هوا و گزارش‌های خودکشی از سراسر چین را با هم ترکیب کرده است، مشاهدات قبلی مبنی بر اینکه آلودگی شدید هوا ناشی از حمل و نقل، کارخانه‌ها، نیروگاه‌های زغال‌سنگ و گرمایش منازل می‌تواند خطر خودکشی را افزایش دهد، تأیید می‌کند. این مطالعه که در Nature Sustainability منتشر شده است، نشان می‌دهد که طرح پاکسازی هوا در چین که ده سال پیش آغاز شد، به جلوگیری از تقریباً ۴۵۹۷۰ مورد خودکشی کمک کرده است.

راجر مک‌اینتایر، روانپزشک دانشگاه تورنتو، می‌گوید: «این یک مطالعه‌ی خوب انجام شده است.» همچنین این اولین مطالعه‌ای است که کاهش میزان خودکشی را به بهبود کیفیت هوا مرتبط می‌کند.

محققان مدت‌هاست می‌دانند که آلودگی هوا می‌تواند برای سلامت جسمی مضر باشد. طبق گزارش برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، عفونت‌های تنفسی، بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و سرطان ریه ناشی از آلودگی هوا سالانه تقریباً ۷ میلیون مرگ زودرس را به همراه دارد.

شواهد فزاینده‌ای نشان می‌دهد که این امر بر سلامت روان نیز تأثیر منفی می‌گذارد. مطالعات کوچک علوم اعصاب و محیط زیست نشان داده‌اند که افزایش ذرات معلق ۲.۵ میکرون یا کمتر، که به عنوان PM۲.۵ شناخته می‌شوند، به سرعت شیمی مغز را تغییر می‌دهند و می‌توانند باعث پرخاشگری، از دست دادن کنترل عاطفی و ناتوانی در مقابله با موقعیت‌های بحرانی شوند. آلودگی هوا همچنین با افسردگی، اضطراب، روان‌پریشی و اختلالات عصبی-شناختی مانند زوال عقل مرتبط است. تحقیقات نشان می‌دهد که آلودگی شدید هوا می‌تواند منجر به افزایش خطر خودکشی در عرض ۷ روز شود.

نرخ خودکشی در چین در دهه‌های اخیر، مانند اکثر کشور‌های جهان، به شدت کاهش یافته است. (با این حال، ایالات متحده، مکزیک و برخی کشور‌های دیگر شاهد افزایش بوده‌اند.) در سال ۲۰۱۰، چین ۱۰.۸۸ مورد خودکشی در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر داشت. طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های چین، تا سال ۲۰۲۱، این نرخ به ۵.۲۵ کاهش یافته است.

مانند هر جای دیگر، عوامل متعددی در کاهش نرخ خودکشی نقش داشته‌اند، از جمله مهاجرت از روستا به شهر که در چین حدود نیمی از نرخ خودکشی روستایی را تشکیل می‌دهد؛ افزایش رفاه و گسترش فرصت‌های شغلی؛ و محدودیت در دسترسی به آفت‌کش‌ها که آنها نیز کمتر کشنده هستند.

در عین حال، چین به لطف طرح اقدام پیشگیری و کنترل آلودگی هوا در سال ۲۰۱۳، کیفیت هوای خود را به طور قابل توجهی بهبود بخشید. این طرح جایگزینی زغال سنگ با گاز طبیعی برای گرمایش مسکونی و تجاری، تنظیم انتشار گاز‌های گلخانه‌ای خودروها، ترویج انرژی خورشیدی و بادی و تعیین اهدافی برای کاهش آلودگی هوای محیط را تشویق می‌کرد. با بهره‌گیری از این روند، تیمی به رهبری اقتصاددانان پنگ ژانگ از دانشگاه چینی هنگ کنگ در شنژن و تاما کارلتون از دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا، فرصتی را برای روشن کردن و تعیین کمیت ارتباط بین آلودگی هوا و خودکشی دیدند.

برای جداسازی PM۲.۵ از عوامل مخدوش‌کننده‌ای مانند بهبود شرایط اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی، محققان تصمیم گرفتند وارونگی حرارتی، پدیده‌های هواشناسی که در آن لایه‌ای از هوای سرد نزدیک به سطح زمین قرار می‌گیرد و هوای گرم‌تر بالای آن قرار می‌گیرد، را شناسایی کنند. این امر آلاینده‌های هوا را نزدیک به زمین به دام می‌اندازد و حتی بدون هیچ تغییری در فعالیت‌های آلاینده‌زا، میزان مواجهه انسان با آنها را افزایش می‌دهد. کارلتون می‌گوید: «ما معتقدیم که این امر به ما اجازه می‌دهد تا برای اولین بار، اثر علّی آلودگی هوا بر خودکشی را جدا کنیم.»

داده‌های آب و هوایی جمع‌آوری‌شده از سراسر چین و مشاهدات ۱۴۰۰ دستگاه پایش آلودگی هوا نشان داد که به‌طور متوسط، شهرستان‌ها چهار تا پنج وارونگی حرارتی در هفته را تجربه می‌کنند. هر کدام معمولاً دو تا سه ساعت طول می‌کشد، اما می‌تواند سطح متوسط ​​هفتگی PM۲.۵ را ۱٪ افزایش دهد. محققان با ترکیب این داده‌ها با تقریباً ۱۴۰،۰۰۰ گزارش هفتگی خودکشی در سطح شهرستان، دریافتند که وارونگی حرارتی با افزایش میزان خودکشی در عرض یک هفته مرتبط است، اما هیچ تأثیر بلندمدتی ندارد. محققان نوشتند: «این خودکشی‌های اضافی نشان‌دهنده مرگ‌هایی هستند که در غیر این صورت هرگز اتفاق نمی‌افتادند، اگر کیفیت هوا بدتر نمی‌شد.»

کارلتون می‌گوید تجزیه و تحلیل اعداد نشان داد که تقریباً ۱۰ درصد از کاهش کلی نرخ خودکشی بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ به دلیل کاهش آلودگی هوا بوده است.

یکی از یافته‌های قابل توجه این است که زنان بالای ۶۵ سال به طور قابل توجهی بیشتر از هر گروه جمعیتی دیگری به دلیل آلودگی هوا اقدام به خودکشی می‌کنند. کارلتون می‌گوید: «این موضوع تعجب‌آور است، زیرا میزان خودکشی در میان مردان در چین و اکثر کشور‌های جهان از زنان بیشتر است.» از سوی دیگر، میزان اقدام به خودکشی و خودکشی موفق در میان زنان چینی ذاتاً بالاتر از میانگین جهانی است و تحقیقات قبلی نشان می‌دهد که بسیاری از زنان چینی هنگام اقدام به خودکشی، تکانشی عمل می‌کنند.

جوزف هیز، روانپزشک دانشگاه کالج لندن، می‌گوید این مطالعه «نسبت به مطالعات قبلی در مورد این ارتباط» بین PM۲.۵ و خودکشی «یک پیشرفت» است. او می‌گوید: «یکی دیگر از مزایای اصلی آن، مقیاس آن است - که شامل تمام چین می‌شود.» با این حال، هیز می‌گوید، عوامل مخدوش‌کننده را نمی‌توان به طور کامل رد کرد. سایر آلاینده‌ها، مانند گاز‌های سمی و ذرات بزرگتر، می‌توانند همراه با PM۲.۵ افزایش یابند و همه افراد در این منطقه در معرض سطوح متوسط ​​آلودگی نیستند و این باعث می‌شود نتایج دقیق‌تر نباشند. او همچنین احتمال طبقه‌بندی نادرست خودکشی‌ها به دلیل انگ مرتبط را زیر سوال می‌برد.

خاطرنشان می‌شود که دانشمندان می‌توانند در مطالعات آینده به چنین سوالاتی بپردازند، اما نکته اینجاست که «محیط زیست عاملی تعیین کننده در شکل گیری خطر خودکشی در پرجمعیت‌ترین کشور جهان است».