چگونه هوش مصنوعی کودکان و حیوانات را به کشتن می‌دهد؟

به گزارش مجله خبری نگار، قطعاً بار‌ها برایتان پیش آمده که ویدیوی عجیب یا خنده‌داری از جانوران را در اینترنت دیده باشید و خیلی عجیب و دور از عقل به نظر برسد. اما شاید باورتان نشود که این روز‌ها اینترنت مملو از کلیپ‌های حیات‌وحش تولید شده توسط هوش مصنوعی شده است. بر اساس مطالعه‌ای که در ژورنال زیست‌شناسی حفاظت منتشرشده، خیلی از این ویدئو‌های حیوانات، تقلبی و متقاعدکننده هستند که در عین دلربایی، خطری جدی برای تلاش‌های حفاظت از محیط‌زیست به شمار می‌روند.

خوزه گررو، نویسنده این مقاله از دانشگاه کوردوبای اسپانیا دراین‌باره گفت: «این ویدئو‌ها ویژگی‌ها، رفتارها، زیستگاه‌ها یا روابطی بین گونه‌های مختلف جانوری را منعکس می‌کنند که واقعی نیستند.»

هوش مصنوعی و دست‌کاری واقعیت‌ها

محققان با تجزیه‌وتحلیل حجم زیادی از محتوا‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی از حیوانات که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، به این نتیجه رسیده‌اند که خیلی از این ویدیو‌ها واقعی نیستند. در یکی از این کلیپ‌ها که خیلی هم پربازدید شده، یک گرگ صحرایی و یک گربه در حال معاشرت با یکدیگر دیده می‌شوند.

در یک کلیپ فوق‌العاده پربازدید که صد‌ها میلیون بار دیده شده، گروهی از راکون‌هایی به‌طور هماهنگ در حال پریدن روی یک ترامپولین هستند. گرچه این تصاویر به‌شدت واقعی به نظر می‌رسند، اما پس‌زمینه ثابت و توجه به این نکته که بعضی از راکون‌ها در حال جست‌وخیز، در میانه ویدیو ناپدید می‌شوند، نشانه‌های واضحی هستند که ثابت می‌کنند این کلیپ جعلی است.

ژانر محبوب دیگر این ویدیوها، از گروه‌هایی از حیوانات مثل خرس‌های قطبی و گربه‌ها هستند که با هم وقت می‌گذرانند یا حتی سوار بر یکدیگر می‌شوند.

گررو معتقد است که این کلیپ‌های انسان‌نمایی شده، ضمن اینکه واقعاً خنده‌دار هستند، حیوانات را با رفتار‌های انسانی نشان می‌دهند که با واقعیت فاصله زیادی دارد: «مثلاً در برخی از این ویدیو‌ها ما شکارچیان و طعمه‌ها را در حال بازی کردن با هم می‌بینیم. مثلاً ویدئویی از یک کودک که در حیاط بازی می‌کند و پلنگی در صحنه دیده می‌شود؛ اما قطعاً هرگز در واقعیت با چنین موقعیتی مواجه نخواهید شد.»

روسیو سرانو، یکی دیگر از محققانی که در این مطالعه مشارکت داشت یادآوری کرده که این گسست بین انسان و حیوان، به‌ویژه در بین کودکان دبستانی محسوس‌تر است و این نشان‌دهنده کمبود دانش افراد نسبت به جانوران و گونه‌های محلی به‌ویژه در بین جوانان است: «در این ویدئو‌ها ارتباطات کاذبی با طبیعت ایجاد شده؛ چراکه در آنها گونه‌های آسیب‌پذیر فراوان‌تر از میزان واقعی به نظر می‌رسند و این برای حفاظت محیط‌زیست، نکته‌ای به‌شدت منفی است.»

بالا رفتن کاذب سطح انتظار‌ها

یکی دیگر از نکات منفی تولید و انتشار چنین ویدئوهایی، ایجاد انتظار‌های تحریف‌شده و غیرواقعی در بین کودکان خواهد بود. مثلاً وقتی‌که به حومه شهر سفر می‌کنند، احتمالا انتظار دارند تا گونه‌های کمیاب و یا غیربومی را که در ویدیو‌ها از آنها واکنش‌های جادویی یا کاریزماتیک دیده بودند را ببینند.

تامارا موریلو، یکی دیگر از نویسنده‌های این مطالعه، توضیح داد: «وقتی کودکان نمی‌توانند این موجودات را در خانه یا محیط اطرافشان پیدا کنند، ممکن است به فکر خریدن آنها بیفتند و همین ماجرا، به تجارت حیوانات خانگی عجیب‌وغریب که رواج یافته و اثر منفی زیادی دارد دامن خواهد زد.»

یکی دیگر از ژانر‌های محبوب در بین کلیپ‌های جعلی حیات‌وحش، شامل ویدیویی‌هایی است که مثلاً افراد در آنها نهنگ‌ها را مانند مثل اتومبیل‌هایشان می‌شویند. گررو دراین‌باره توضیح داد: «در این دسته ویدیوها، ویژگی‌ها، رفتارها، زیستگاه‌ها یا روابطی بین گونه‌ها منعکس می‌شود که واقعی نیستند.»

از سوی دیگر سازمان حمایت از حیوانات «رفاه وحش» اخیراً در گزارشی به این نکته اشاره کرد که ویدئو‌های ناز و بامزه تولیدشده توسط هوش مصنوعی از در آغوش گرفتن گربه‌های وحشی یا سوار شدن بر روی دلفین‌ها، ممکن است به‌نوعی الهام‌بخش رفتار‌هایی شود که افراد به دنبال تقلید از آنها در دنیای واقعی شوند.

در بخشی از این متن می‌خوانیم: «ممکن است یک توریست یک ویدئوی به‌ظاهر واقعی، اما تولید شده توسط هوش مصنوعی از یک فیل خندان را دیده باشد که در جنگل خانواده‌ای را حمل می‌کند. این فرد ممکن است تصور کند که این اتفاق به راحتی و بدون دردسر صورت می‌پذیرد؛ غافل از اینکه در واقعیت انجام چنین کاری توسط فیل‌ها، با تربیت خشن آنها با به‌کارگیری تنبیه بدنی، انزوا و یک عمر کار سخت، امکان‌پذیر است.»

علاوه بر حیوانات، انسان‌ها هم درخطر هستند

نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که این پدیده فقط برای حیوانات مضر نیست. جنی ورمیلا، جامعه‌شناسی که در دانشگاه کلرادوی آمریکا به مطالعه روابط حیوان و انسان می‌پردازد معتقد است که به تصویر کشیدن حیواناتی مثل خرس در آغوش انسان ممکن است خطرناک باشد؛ چرا که مردم را ترغیب می‌کند تا در حیات‌وحش به دنبال خرسی بگردند تا آن را در آغوش بکشند.

او گفت: «من نزدیک کوه‌های راکی هستم و اینجا بار‌ها افرادی مشاهده‌شده‌اند که به کوهستان رفته و با رویای تعامل با حیوانات وحشی موردحمله این حیوانات قرار می‌گیرند.»

حالا نویسنده‌های این مطالعه برای مقابله با این روند مضر، پیشنهاد کردند که با ارائه دوره‌های سواد رسانه‌ای، دانش محیط زیستی در برنامه درسی مدارس گنجانده شود تا کودکان از سنین پایین درک کنند که مثلاً در کشورشان، شیر در طبیعت وجود ندارد.