بحران زباله در بابل/ زیباترین و سرسبزترین شهر شمال محل دفن زباله ندارد!

به گزارش مجله خبری نگار، بابل، شهری با خیابان‌های سرسبز و کوچه‌های تاریخی، امروز با پدیده‌ای ناخوانده و دردناک دست‌وپنجه نرم می‌کند: زباله. این شهر، با بیش از 600 روستا و هفت شهر، روزانه بیش از 200 تن زباله تولید می‌کند، اما هنوز محل دفن پایدار و مدیریت جامع پسماند ندارد. زباله‌ها نه فقط تپه‌های زمین را پر کرده‌اند، بلکه در حاشیه جاده‌ها، خانه‌باغ‌ها و اطراف رودخانه‌ها سرگردان مانده‌اند و بوی تعفن آن نفس شهر را گرفته است. این وضعیت، تصویری تلخ از ناکارآمدی مدیریت شهری و غفلت سال‌هاست که دیگر نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

سید مصطفی میرتبار، فرماندار شهرستان بابل، وضعیت را بحرانی توصیف می‌کند و می‌گوید که «بابل جزو معدود شهرهایی است که محلی برای دفن زباله ندارد». او تأکید می‌کند که برای عبور از این بحران، نخستین گام فرهنگ‌سازی در خانه‌های مردم و تفکیک زباله از مبدا است. اما واقعیت آن است که سال‌ها غفلت و مدیریت ناکافی، زباله‌ها را در بسیاری از روستاها و خانه‌باغ‌ها رها کرده است و حتی ایجاد سکوی پردازش نیز هنوز قادر به رفع کامل مشکل نیست.

سکوی پردازش زباله بابل، واقع در کنار پل تاریخی محمدحسن‌خان، روزانه پذیرای صدها تُن زباله است. این مرکز که پیش‌تر محل فروش دام زنده بود، اکنون به مرکزی برای مدیریت و پردازش پسماند تبدیل شده، اما هنوز بسیاری از زباله‌های مناطق روستایی جمع‌آوری نمی‌شوند و در همان روستا یا زمین‌های حاشیه‌ای رها می‌شوند. هزینه این مرکز بیش از 130 میلیارد تومان در سال است، اما فرماندار تأکید دارد که این اقدام تنها «یک پله به سمت رفع بحران» است و به معنای حل کامل مشکل زباله نیست.

میرتبار هشدار می‌دهد که بحران زباله در بابل پیچیده‌تر از آن است که با ایجاد یک مرکز پردازش یا سرمایه‌گذاری مالی حل شود. او یادآور می‌شود که در کشورهای پیشرفته، تفکیک زباله از منازل و بارکدگذاری روی پسماند خانواده‌ها، یکی از ابزارهای موفق مدیریت پسماند است و عدم رعایت آن با جریمه‌های سنگین همراه است. اما در بابل، هنوز فرهنگ تفکیک و مدیریت زباله در خانه‌ها شکل نگرفته و بسیاری از شهروندان از اهمیت آن بی‌خبرند.

بحران زباله تنها یک چالش زیست‌محیطی نیست؛ بلکه سلامت مردم، سیمای شهری و آینده محیط زیست بابل را تهدید می‌کند. زباله‌هایی که در خیابان‌ها و رودخانه‌ها انباشته شده‌اند، علاوه بر بوی تعفن و آلودگی، می‌توانند بستر بیماری و حوادث ناخواسته شوند. فرماندار شهرستان می‌گوید: «اگر فرهنگ تفکیک زباله و آموزش عمومی شکل نگیرد، هیچ مرکز پردازش و سرمایه‌گذاری قادر به حل مشکل نخواهد بود».

بحران زباله بابل، آینه‌ای از کم‌کاری‌های گذشته و هشدار برای نسل‌های آینده است. هر روز تأخیر در اقدام، به معنی افزایش هزینه‌ها، گسترش آلودگی و پیچیده‌تر شدن بحران است. این وضعیت نشان می‌دهد که مدیریت شهری بدون مشارکت شهروندان، آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی، نمی‌تواند از عهده ابرچالش‌های زیست‌محیطی برآید. بابل امروز در نقطه‌ای حساس ایستاده؛ جایی که هر تصمیم نادرست یا تأخیر در عمل می‌تواند آینده این شهر سبز را به کابوسی خاکستری بدل کند.

سید مصطفی میرتبار فرماندار شهرستان بابل اظهار داشت: بابل جزو معدود شهرهایی است که محلی برای دفن زباله ندارد ما برای برون رفت از این ابر چالش باید به سمت تفکیک زباله از خانه و سپس پردازش در سکوی زباله حرکت کنیم.

میرتبار با تاکید بر این نکته که؛ زباله در جهان امروز نه فقط در ایران بلکه در سراسر دنیا، پدیده ای ناگوار و نوظهور است افزود: همزمان با گسترش صنعت و امروزی شدن سبک زندگی و در پی آن صنایع بسته‌بندی و تهیه پلاستیک در این صنعت دنیا با معضل پسماند روبرو شد.

فرماندار بابل در ادامه به درگیری مغزها برای خروج از این چالش اشاره کرد و افزود: متاسفانه در سال‌های قبل اقدامات مناسبی در مدیریت زباله بابل صورت نگرفته ، قدمهای اول در این بخش فرهنگ سازی است. باید توجه کنیم و یاد بگیریم که کشورهای پیشرفته با استفاده از قدرت و ابزار قانونی و بهره مندی از اقتصاد در حوزه فرهنگ سازی و تفکیک زباله از مبدا خوب ورود کردند و نتایج خوب و موفقی هم گرفتند.

فرماندار بابل با تأکید بر تفکیک زباله از مبدأ، یادآور شد: در دنیا تفکیک زباله از منازل شروع شده و خانوارها دارای بارکد هستند اگر چنانچه زباله تفکیک نشود و به سکو منتقل شود با ردیابی بارکد روی زباله آن خانواده به مبلغ هنگفت جریمه خواهد شد.

میرتبار به ایجاد سکوی پردازش در بابل اشاره و بیان کرد: شهرستان بابل 600 روستا و آبادی و هفت شهر دارد و روزانه بالای 200 تن زباله وارد سکوی زباله این شهر که در کنار پل محمد حسن خان واقع شده می شود و هزینه 130میلیارد تومانی در سال باعث شد تا زباله های مناطق روستایی جمع آوری نشود و در همان روستا وخانه باغ‌ها مدیریت شود.

وی افزود: با اعتبار دولتی 100میلیارد ریال ظرفیت تصفیه خانه سکوی زباله بابل برای پردازش و مدیریت در بخش شیر آبه ها افزایش می یابد.

فرماندار بابل با اشاره به اینکه استقرار مرکز پردازش در شهرستان بابل نوعی مدیریت پسماند است و در این مرکز که نزدیک 5 هزار متر می‌باشد ، قبلا مرکز فروش دام زنده بود که فعالین این حوزه به کمربندی یاسینی منتقل شدند و شهرداری در حال ساماندهی این فاعلین می‌باشد. لازم به ذکر است که احداث کارخانه در این مکان به سبب نزدیکی به بابلرود ممکن نیست .

وی تصریح کرد: با ایجاد این مرکز پردازش، ما یک پله به سمت رفع بحران حرکت کردیم از مرحله های ریسک به ریسک وارد شدیم و این به معنی رفع مشکل زباله و پسماند شهر بابل نیست.