زنان پایتخت در خط مقدم مدیریت بحران

به گزارش مجله خبری نگار، نشست تخصصی «ارتقای سطح ایمنی زیرساخت‌های حوزه زنان و خانواده در مناطق ۲۲ گانه» همزمان با روز آتش نشانی و ایمنی با حضور رئیس مرکز زنان و خانواده، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، جمعی از معاونان، مدیران زنان و خانواده مناطق ۲۲ گانه و مدیران مراکز زیرساخت‎های ویژه زنان برگزار شد.

در این نشست تخصصی، مشاور زنان و خانواده شهردار تهران با بیان اینکه، زنان پایتخت با کنشگری محلی و مشارکت فعال در مدیریت محله‌ها، نقش کلیدی در آماده‌سازی و ارتقای تاب‌آوری شهری در مواجهه با بحران‌ها دارند اظهارکرد: زنان تهرانی در خط مقدم مدیریت حوادث و زیرساخت‌های ایمن ایستاده‌اند.

مریم اردبیلی افزود: در سال‌های اخیر با رویکردی دغدغه‌مندانه و ایثارگرانه، همکاران ما در کف میدان تلاش کرده‎اند تا ضمن حفظ جریان زندگی طبیعی شهر، حتی در دوره جنگ ۱۲ روزه، خدمات‌رسانی به بانوان و خانواده‌ها متوقف نشود، این تلاش‌ها با همکاری مدیران مناطق و نیرو‌های محلی باعث شد تا جریان زندگی در شهر پایدار بماند.

وی تصریح کرد: در این دوره، با وجود اینکه بر اساس مصوبه قانونی، بانوان شهرداری می‌توانستند دورکار باشند، همکاران ما تمام‌وقت در محل کار حاضر بودند و حتی در ساعات غیراداری در آماده‌باش کامل قرار داشتند؛ این همت و مدیریت ارزشمند، شایسته قدردانی است.

اردبیلی همچنین با بیان اینکه مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران با ساختار جدید زیر نظر شهردار تهران و با ظرفیت ۵ معاونت و ۱۶ اداره فعالیت می‌کند، ادامه داد: امروز مدیران زیرساخت‌های ویژه بانوان شامل بوستان‌های بانوان، شهربانو، مجموعه‌های شهردخت، مراکز کوثر و بازارچه‌ها در کنار مدیران مناطق در این نشست حضور دارند. این زیرساخت‌ها مزیت ویژه تهران است و در بسیاری از پایتخت‌های دنیا مشابه آن وجود ندارد.

وی با اشاره به بازدید هیأت فدراسیون زنان چین از مجموعه شهربانو منطقه ۳ هم گفت: این هیأت پس از بازدید از خدمات تخصصی زیرساخت‌های زنانه تهران اذعان داشت که با وجود ۵۰ سال فعالیت در حوزه زنان، تاکنون به این سطح از توجه به نیاز‌های خاص بانوان در زیرساخت‌های شهری نرسیده‌اند؛ این امر تهران را به الگویی ملی و حتی بین‌المللی تبدیل کرده است.

اردبیلی با بیان اینکه تعداد استفاده‌کنندگان از این زیرساخت‌ها در سال گذشته به بیش از ۸ میلیون نفر- روز رسیده، درحالی‌که در سال ۱۴۰۰ تنها ۴۰۰ هزار نفر- روز از آن بهره برده بودند خاطرنشان کرد: در آغاز دوره مدیریت کنونی، بیش از نیمی از این مراکز تعطیل یا مستهلک بود، اما با حمایت شهردار تهران نهضت بهسازی و نوسازی آنها آغاز و با صرف حدود یک همت (هزار میلیارد تومان) این مراکز بازتعریف و به‌روز شدند.

رئیس مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران گفت: اکنون ۱۶۰ هکتار فضای ویژه برای خدمات‌رسانی به زنان فراهم شده که استقبال ۲۰ برابری بانوان نشان داده که این زیرساخت‌ها ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای شهر تهران است.

وی یادآورشد: در ۶ماهه نخست امسال بیش از ۴ و نیم میلیون نفر از این زیرساخت‎ها استفاده کرده‌اند.

مشاور زنان وخانوانده شهردار تهران با اشاره به این موضوع که این زیرساخت‌ها در مواقع بحران می‌توانند به عنوان مراکز پشتیبان مدیریت بحران مورد استفاده قرار گیرند؛ تصریح کرد: در دوران جنگ ۱۲ روزه اخیر برخی تجهیزات و امکانات اولیه برای این منظور در این مراکز مستقر شد. این آمادگی می‌تواند در برابر حوادثی مانند زلزله یا شرایط مشابه نیز، نقش مؤثری ایفا کند.

اردبیلی با اشاره به مدل‌های کنشگری زنانه در محلات تهران گفت: علاوه بر زیرساخت‌های سخت‌افزاری، ما شاهد شکل‌گیری مدل‌های متنوع کنشگری زنانه در محلات هستیم؛ از گروه‌های ریحان شهر با ۳۰ تا ۳۰۰ عضو در هر محله تا طرح‌های مسجدمحور، گروه‌های دخترانه نوآوری اجتماعی و طرح‌های محیط‌زیستی و اقلیمی؛ در مجموع بالغ بر ۱۰۰ هزار زن و دختر تهرانی امروز به‌عنوان شرکای اجتماعی و کنشگران محلی در حل مسائل محلات فعالیت می‌کنند.

وی ادامه داد: این ظرفیت نرم در کنار زیرساخت‌های سخت و مدیریت بانوان شهرداری، سرمایه‌ای ارزشمند برای مواجهه فعال با بحران‌های احتمالی آینده است. در دوران جنگ اخیر، بسیاری از این گروه‌ها به یاری مدیریت بحران آمدند و حتی مسائل سالمندان و مادران باردار آسیب‌دیده در محلات را حل کردند.

رئیس مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران با بیان اینکه باید برای استفاده از این ظرفیت برای آینده برنامه‌ریزی جدی تری شود، تصریح کرد: پس از پایان جنگ، با برگزاری نشست‌های منطقه‌ای با کنشگران فعال، در حال برنامه‌ریزی برای برپایی مانور‌های محله‌محور در حوزه ایمنی و مدیریت بحران هستیم تا این ظرفیت نرم در کنار زیرساخت‌های سخت شهری آماده مواجهه با هر شرایطی باشد.

مشارکت اجتماعی زنان و کنشگران کلیدی است

رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران هم در این نشست تخصصی گفت: ایمنی شهری تنها به سازه‌ها محدود نمی‌شود؛ زنان و کنشگران محلی با مشارکت فعال، ستون اصلی آماده‌سازی و تاب‌آوری شهر در مواجهه با بحران‌ها هستند.

علی نصیری اظهار کرد: ایمنی شهری دو بعد اصلی دارد؛ فیزیکی یا کالبدی و اجتماعی یا کاربری. در حالی که اغلب تمرکز بر ایمنی کالبدی است، ایمنی اجتماعی و مشارکت مردم اثرگذاری بیشتری در تاب‌آوری شهر دارد و باید از کودکی شکل گیرد.

وی تصریح کرد: در حوزه ایمنی کالبدی، ساختمان‌های مهم و بلند تهران را ارزیابی می‌کنیم. از ۱۶ هزار ساختمان، تاکنون بیش از ۱۰ هزار مورد بررسی شده است. ساختمان‌ها بر اساس ریسک به چهار دسته A تا D از ایمن تا نیازمند مقاوم‌سازی فوری تقسیم شده‌اند.

نصیری با اشاره به اهمیت آموزش، ادامه داد: آموزش کمک‌های اولیه و مهارت‌های عملیاتی برای خانواده‌ها و کنشگران مرکز زنان شهرداری در دستور کار است. به کنشگران توصیه می‌کنیم آموزش‌های طولانی‌تر و عملیاتی ببینند تا در مواقع بحران بتوانند مؤثر عمل کنند. رشته‌های تخصصی آموزش‌های ما شامل حمایت روانی-اجتماعی، ایمنی، مانور عملیاتی، مسجدمحور و مدیریت آب اضطراری است.

رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با اشاره به طرح تهیه «کوله زندگی» هم گفت: برای مواجهه با بحران‌ها، بسته‌های اضطراری شامل مواد غذایی و ملزومات ضروری طراحی شده که می‌شود با کمک بانوان سرپرست خانوار و ظرفیت‌هایی که در مرکز زنان و خانواده شهرداری تهران وجود دارد تولید و در نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌ها توزیع شود. این بسته‌ها علاوه بر آماده‌سازی خانواده‌ها، ظرفیت عملیاتی شهر را در بحران افزایش می‌دهد.

نصیری افزود: تمرکز ما تنها روی کالبد ساختمان‌ها نیست؛ بلکه مشارکت فعال زنان و کنشگران محلی و آماده‌سازی اجتماعی شهروندان برای مواجهه با حوادث، بخش مهمی از تاب‌آوری شهری است. آموزش و توانمندسازی شهروندان، به همراه زیرساخت‌های ایمن، ستون اصلی مدیریت بحران در تهران است.

گفتنی است؛ پیش از آغاز نشست تخصصی ارتقای سطح ایمنی زیرساخت‌های حوزه زنان و خانواده شهرداری تهران، مدیران مناطق ۲۲ گانه از اتاق کنترل و مدیریت بحران بازدید کرده و از نزدیک با شیوه فعالیت مدیریت بحران در پایتخت آشنا شدند. همچنین در ادامه این نشست، مدیران مناطق ۲۲ گانه و مدیران مجموعه‌های زیرساخت‌های ویژه بانوان و دختران هم سوالات و مشکلات خود در زمینه ایمنی و آموزش را مطرح کردند.