Nature: باکتری‌های دهان بر سلامت کلی تأثیر می‌گذارند

به گزارش مجله خبری نگار، یک بررسی اخیر در مجله Nature Reviews Microbiology، تعاملات بین میکروبیوم‌های دهان و روده و تأثیر ترکیبی آنها بر سلامت انسان را بررسی کرد. نویسندگان این مقاله، جک‌ای. گیلبرت از دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو، و اریکا‌ام. هارتمن از دانشگاه نورث وسترن، دریافتند که اگرچه میکروب‌های دهان می‌توانند وارد دستگاه گوارش شوند و در دیسبیوز روده نقش داشته باشند، مکانیسم‌ها و پیامد‌های گسترده‌تر این تعاملات نیاز به مطالعه بیشتر دارد.

بدن انسان محل زندگی انواع بسیار متنوعی از میکروارگانیسم‌ها است که نقش مهمی در سلامت، پشتیبانی از سیستم ایمنی و محافظت در برابر عوامل بیماری‌زا دارند. با این حال، آنها همچنین می‌توانند در ایجاد بیماری‌های مزمن نقش داشته باشند.

دیسبیوز یا اختلال در این جوامع میکروبی، با اختلالات متابولیک و خودایمنی و مشکلات دستگاه گوارش مرتبط است. روده و دهان دو ناحیه کلیدی با جمعیت‌های متراکم میکروبی هستند.

میکروبیوم دهان تحت تأثیر غذا و محیط قرار دارد، با بیماری‌های دهانی مانند ژنژیویت و پریودنتیت مرتبط است و همچنین با تأثیرگذاری بر جمعیت‌های میکروبی در سیستم‌های گوارشی و تنفسی، بر سلامت کلی تأثیر می‌گذارد.

میکروبیوم روده که توسط ژنتیک، رژیم غذایی و سبک زندگی شکل می‌گیرد، برای پاسخ‌های ایمنی و پیشگیری از عفونت بسیار مهم است. درک تعاملات بین میکروبیوم‌های روده و دهان برای درک تأثیر آنها بر بیماری‌هایی مانند سرطان روده بزرگ (CRC) و بیماری التهابی روده (IBD) ضروری است.

دستگاه گوارش از دهان شروع می‌شود و تا مقعد امتداد می‌یابد، از جمله اندام‌هایی مانند کبد، لوزالمعده و کیسه صفرا. دهان که بسیار عروقی است و محل زندگی جوامع میکروبی متنوع است، به عنوان یک نقطه ورود اصلی برای میکروب‌ها به بدن عمل می‌کند.

این شامل بیش از ۷۷۰ گونه باکتری در ریزمحیط‌های متنوعی مانند مخاط گونه، زبان و پلاک دندان است. جنس‌های کلیدی شامل استرپتوکوک، ویلونلا و پرووتلا هستند. میکروبیوم روده که عمدتاً بی‌هوازی است و شامل گونه‌هایی مانند باکتروئید‌ها و رومینکوکوس می‌شود، برخی از گونه‌ها را با حفره دهان به اشتراک می‌گذارد، اما موانع فیزیکی و شیمیایی مختلفی عموماً از تجمع میکروب‌های دهان در روده جلوگیری می‌کنند.

با این حال، در شرایطی مانند کمبود اسید معده یا مصرف آنتی‌بیوتیک، باکتری‌ها از دهان می‌توانند به روده مهاجرت کنند که می‌تواند به بیماری منجر شود. درک این انتقال میکروب‌ها از دهان به روده برای درک نقش آن در بیماری و سلامت بسیار مهم است.

حفره دهان که مستعد ابتلا به بیماری‌هایی مانند پوسیدگی دندان، سرطان دهان و بیماری پریودنتال (التهاب لثه و پریودنتیت) است، نقش مهمی در سلامت کلی ایفا می‌کند. بیماری پریودنتال شامل تخریب بافت اطراف دندان‌ها به دلیل واکنش التهابی به پلاک و میکروب‌ها است.

ژنژیویت، التهاب برگشت‌پذیر لثه‌ها، در صورت عدم درمان می‌تواند به پریودنتیت تبدیل شود و باعث آسیب عمیق‌تر بافت و تحلیل استخوان شود. تحقیقات نشان می‌دهد که ارتباط قوی بین سلامت دهان و دندان و بیماری روده وجود دارد.

پاتوژن‌های پریودنتال مانند P. gingivalis و F. nucleatum می‌توانند از دهان به روده مهاجرت کنند و در ایجاد بیماری‌هایی مانند IBD نقش داشته باشند. این باکتری‌ها التهاب را تشدید کرده و تعادل میکروبی روده را مختل می‌کنند.

مطالعات نشان داده‌اند که سطوح بالاتری از باکتری‌های دهانی در روده افراد مبتلا به IBD وجود دارد که نشان‌دهنده نقش محور دهان-روده در این بیماری‌ها است. علاوه بر این، میکروبیوم دهان با سرطان روده بزرگ (CRC) مرتبط دانسته شده است. باکتری‌های دهانی مانند F. nucleatum ممکن است بر رشد تومور و مقاومت به درمان در سرطان روده بزرگ (CRC) تأثیر بگذارند.

این ارتباط اهمیت سلامت دهان و دندان را در پیشگیری و درمان بیماری‌های سیستمیک برجسته می‌کند. درک این ارتباطات می‌تواند به بهبود استراتژی‌های پیشگیری و درمان بیماری‌های روده و سرطان منجر شود.

سلامت ضعیف دهان و دندان، به ویژه بیماری پریودنتال، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کل بدن داشته باشد. باکتری‌های دهان می‌توانند از طریق دستگاه گوارش و جریان خون حرکت کنند و در ایجاد انواع بیماری‌ها نقش داشته باشند.

پریودنتیت باعث التهاب سیستمیک خفیفی می‌شود که می‌تواند سلامت بدن را به خطر بیندازد و در بیماری‌هایی مانند IBD و بیماری‌های قلبی عروقی نقش داشته باشد. این بیماری سطح سیتوکین‌های پیش‌التهابی را در خون افزایش می‌دهد که نشان‌دهنده‌ی یک پاسخ التهابی مداوم است.

یکی از مکانیسم‌هایی که سلامت دهان و دندان از طریق آن بر بدن تأثیر می‌گذارد، از طریق تأثیر آن بر مغز استخوان است، جایی که التهاب ناشی از پریودنتیت تولید سلول‌های ایمنی را افزایش می‌دهد و منجر به افزایش پاسخ‌های التهابی در جای دیگر می‌شود.

مکانیسم دیگر شامل باکتری‌های پریودنتال است که مستقیماً بر اندام‌های دور تأثیر می‌گذارند و سمومی را آزاد می‌کنند که به التهاب و بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید و تصلب شرایین کمک می‌کنند. علاوه بر این، سلامت دهان و دندان مستقیماً بر روده تأثیر می‌گذارد. باکتری‌های دهان می‌توانند در روده ساکن شوند و شرایطی مانند IBD را بدتر کنند.

درمان بیماری پریودنتال می‌تواند التهاب سیستمیک را کاهش داده و علائم بیماری مزمن را بهبود بخشد، که نشان‌دهنده‌ی یک رابطه‌ی دو طرفه بین سلامت دهان و دندان و بیماری سیستمیک است. بنابراین، رسیدگی به مسائل مربوط به سلامت دهان و دندان برای سلامت کلی و مدیریت بیماری سیستمیک بسیار مهم است.

تغییرات در باکتری‌های دهان می‌تواند بر سلامت روده تأثیر بگذارد و منجر به التهاب سیستمیک و بیماری‌های مختلف شود. ارتباط بین دهان و روده دو طرفه است، اما مکانیسم‌های دقیق آن هنوز مشخص نیست.

برای درک چگونگی تأثیر باکتری‌های دهان بر بیماری‌های مزمن و توسعه مدل‌های بهتر برای مطالعه این تعاملات، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. مطالعات آینده باید محور میکروبیوم دهان-روده را در سطح سویه بررسی کنند تا نقش باکتری‌های دهان در بیماری‌های مزمن تأیید شود و نقش سویه‌های جابجا شده در بیماری‌های مرتبط با میکروبیوم روده با استفاده از مدل‌های درون‌تنی (in vivo) و برون‌تنی (in vitro) بررسی شود.