حمله امریکا نقض فاحش منشور ملل متحد، قواعد آمره erga omnes و هسته‌ی سخت حقوق بین‌الملل است

به گزارش مجله خبری نگار،دکتر محمدطاهر کنعانی در گفت‌و‌گو ضمن محکوم کردن حمله امریکا به برخی زیرساخت‌های هسته‌ای کشورمان اظهار کرد: تجاوز نظامی ایالات متحده امریکا امروز اول تیرماه بدون قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد و بدون مصوبه کنگره خلاف منشور سازمان ملل متحد و هم برخلاف قانون اساسی امریکا است. اگر کنگره امریکا فرمایشی و تشریفاتی نباشد باید ترامپ را استیضاح و عزل نماید.

رئیس پیشین کمیته حقوق بشردوستانه جمهوری اسلامی با بیان اینکه حق ذاتی و طبیعی دفاع مشروع طبق ماده ۵۱ منشور ملل متحد برای ایران محفوظ است خاطرنشان کرد: طبق قاعده حقوقی تناسب proportionality دفاع باید با حمله متناسب باشد.

نویسنده کتاب انتفاضه فلسطین از دیدگاه حقوق بشردوستانه بین‌المللی تصریح کرد: حسب شواهد عینی حمله جنگنده‌های امریکا بزدلانه و محدود بوده و بلافاصله از حریم هوایی کشور خارج شدند.

وی ادامه داد: دولت ایران نیز برای دفاع از خود self defense و حکمت و عقلانیت و جلوگیری از تعمیم دامنه‌ی جنگ و حفظ جان مردم به پاسخی محدود بسنده نماید تا خدای ناکرده با عدم واقع بینی و درک موقعیت جان و خون و مال و منافع ملت هدر نرود.

دکترای حقوق دانشگاه تهران، حمله امریکا را نقض فاحش منشور ملل متحد و قواعد آمره erga omnes و هسته‌ی سخت حقوق بین‌الملل ارزیابی کرد و گفت: برابر بند ۴ ماده ۲ و فصل هفتم منشور، توسل به زور در روابط بین‌الملل ممنوع است.

وی با بیان اینکه البته این اصل ممنوعیت توسل به زور دو استثناء دارد اضافه کرد: اول دفاع مشروع موضوع ماده ۵۱ منشور است که قطعا امریکا نمی‌تواند بدان استناد جوید، چون عملش تجاوز aggressive است و دوم فصل هفتم منشور است که در صورت تهدید صلح و امنیت بین‌المللی با قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و با فرماندهی عملیات توسط بخش نظامی سازمان ملل و نیرو‌های حافظ صلح باشد.

این استاد دانشگاه توضیح داد: اکنون این فرضیه که امریکا قصد دارد united nations را مبدل به united states نماید تحقق می‌یابد و امریکا به عنوان دیکتاتور در روابط بین‌الملل بنفع خود و متحدانش متوسل به زور می‌شود.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که عملیات نظامی آمریکا موردی و مقطعی بوده و بلافاصله بعد از تجاوز نظامی عملیات نامشروع متوقف شد و ایران نیز در همان حد می‌تواند یک عملیات دفاعی را انجام بدهد. لازم بذکر است دفاع مشروع باید بلافاصله و بدون فوت وقت باشد.

این حقوقدان اظهار کرد: بر اساس قوانین بین‌المللی اگر ایران واکنش نشان ندهد و مدت مدیدی بگذرد این حق دفاع استحاله شده و ممکن است واکنش ایران بعدا تحت عناوین دیگری غیر از دفاع مشروع مانند عمل متقابل انجام بشود که عمل متقابل و اعمال تلافی‌جویانه توجیه حقوقی ندارد.

این نویسنده خاطرنشان کرد: در عمل متقابل طبق رای دیوان بین‌المللی دادگستری خود عمل تلافی‌جویانه در مقابل فعل متخلفانه‌ی دولت دیگر است که دولت زیان‌دیده باید قبل از عمل متقابل دولت متخلف را به توقف عملیات و جبران خسارت فراخواند و اگر دولت امریکا حاضر به جبران خسارات نشود دولت ایران می‌تواند متناسب با عمل ارتکابی اقدام کند و در آن صورت جنبه‌ی غیرقانونی فعل تلافی‌جویانه‌ی جمهوری اسلامی ایران زایل می‌شود.

این حقوقدان با اشاره به تفاوت‌های ماهوی تجاوز امریکا و رژیم اشغالگر از منظر حقوق بین‌الملل خاطرنشان کرد: از منظر حقوقی، نوع تجاوز امریکا با رژیم اشغالگر قدس، تفاوت‌هایی دارد؛ تجاوز امریکا موردی و موقتی بوده و بلافاصله هم عملیات را متوقف و دعوت به صلح کرده ولی تجاوز اسراییل سازمان یافته، سیستماتیک، هدفمند و مستمر است و هدف‌شان هم ادامه عملیات نظامی تا تحمیل شروط ظالمانه است. از همین رو بدیهی است که واکنش جمهوری اسلامی ایران نیز نسبت به این دو کشور طبق حقوق بین‌الملل متفاوت است.