چرا سقط جنین در دوران بارداری اتفاق می‌افتد؟

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، بیماری‌های مزمن در مادر مثل دیابت کنترل نشده؛ بیماری‌های خود ایمنی مانند بیماری لوپوس، سلیاک وسندرم آنتی فسفولیپید آنتی بادی که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت‌ها و سلول‌های خود بدن حمله می‌کند؛ چاقی؛ بیماری تیروئید از جمله کم کاری تیروئید نیز به عنوان علت‌های دیگری برای سقط خود به خود مطرح است؛ بنابراین تشخیص زودرس، درمان به موقع و کنترل صحیح این بیماری‌ها می‌تواند از سقط خود به خود جلوگیری کند.

اختلالات ساختار رحم مانند رحم دو شاخ یا دیواره دار و نیز چسبندگی‌های رحمی، به ویژه به دنبال تخریب وسیع بافت رحم پس از کورتاژ یا جراحی‌های رحم نیز می‌تواند علتی برای سقط خود به خود باشد. همچنین، ابتلای مادر به برخی عفونت‌ها مانند توکسوپلاسموزیس»، «مایکوپلاسموزیس»، آلودگی به ویروس سیفلیس، مالاریا، سرخجه و «سیتومگالوویروس» نیز می‌تواند احتمال سقط خود به خود را افرایش دهد. بنابراین، پرهیز از تماس با کانون یا منابع انتقال عفونت که در برخی موارد می‌تواند حیوانات خانگی آلوده) واکسینه نشده (مانند گربه) در خصوص توکسوپلاسموزیس باشد، توصیه می‌شود.

بین مصرف برخی از دارو‌ها با سقط خود به خود نیز ارتباطاتی مطرح شده است. بنابراین، توصیه می‌شود از مصرف خودسرانه دارو‌ها پرهیز شود؛ حتی در صورت مصرف دارو تحت نظر پزشک، در خصوص نحوه ادامه مصرف آن دارو و اثرات آن بر بارداری، با پزشک مشورت شود.

علاوه بر این، بین عوامل شغلی و محیطی از قبیل سموم محیطی با سقط خود به خود نیز ارتباطاتی مطرح است؛ قرار گرفتن در معرض مواد استریل کننده، پرتو ایکس، به عنوان مثال در محیط شغلی از این جمله محسوب می‌شود. مواجهه با مواد شیمیایی که اغلب در صنایعی مانند رنگ سازی، چرم سازی، کارخانجات رزین سازی، تولید سیمان/ ضدیخ/ تولید خازن‌های برقی/ کارخانه‌های تولید آفت کش‌ها یا پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند تاثیرگذار باشد.

در مشاغلی که با گاز‌های بیهوشی تماس دارد، مانند کارکنان اتاق عمل، اگر گاز‌ها به درستی کنترل نشده باشد، احتمال سقط جنین افزایش می‌یابد. در واقع، مقادیر کمی از گاز‌های بیهوشی که از ماسک تنفسی بیمار به هوای اتاق عمل یا ریکاوری نشت می‌کند، ممکن است توسط کارکنان اتاق عمل استنشاق شود؛ بنابراین مادران بارداری که در معرض اینگونه گاز‌ها هستند، برای جلوگیری از در معرض قرارگیری با این گاز‌ها در دوران بارداری باید با کارفرمای خود صحبت کنند تا مکان کاری آنان را تغییر دهد و یا اگر نتوان از در معرض قرارگیری در دوران بارداری اجتناب کرد، باید کمترین میزان مواجهه با این مواد را کاهش داد؛ به عنوان مثال با استفاده از ماسک‌های تنفسی خاص این امر ممکن می‌شود.

علاوه بر این، سقط خود به خود می‌تواند ناشی از اثرات بالقوه قرارگرفتن در معرض اشعه باشد که بسته به میزان اشعه، این احتمال ممکن است بیشتر شود.

هرچند که ارتباط‌هایی بین عواملی مانند استرس، اعمال جراحی و مشکلات معیشتی با سقط خود به خود مطرح شده که چندان قطعی نیست، اما اجتناب از استرس و نگرانی در دوران بارداری باید مورد توجه قرار گیرد. کیفیت رژیم غذایی هم ممکن است در این زمینه نقش داشته باشد؛ هرچند که بر اساس مطالعات کنونی کمبود انحصاری یک ماده تغذیه‌ای و یا کمبود متوسط تمام مواد تغذیه‌ای، سبب افزایش احتمال سقط خود به خود نمی‌شود، اما در خصوص مصرف مکمل‌های ویتامینی قبل از بارداری یا در اوایل بارداری، شواهد نشان داده که زنانی که مولتی ویتامین به همراه آهن و اسید فولیک دریافت کرده‌اند، احتمال مرده زایی در آنها کاهش یافته است. بنابراین، مصرف فولیک اسید در راستای کاهش عوارض نامطلوب بارداری می‌تواند مدنظر قرار گیرد. سن بالای پدر نیز ارتباط معناداری با افزایش احتمال سقط دارد که میزان این احتمال قبل از ۲۵ سالگی در کمترین حد بوده و با فواصل ۵ ساله افزایش پیشرونده ایی پیدا می‌کند. علت این ارتباط می‌تواند ناشی از احتمال بالاتر رخداد اختلالات کرموزمی در اسپرم‌های مردان با سنین بالاتر باشد.

در هر حال، نکته قابل توجه این است که حدود نیمی از موارد سقط‌های خود به خود به دلیل اتفاقات تصادفی رخ می‌دهد که در طی آن جنین رشد و تکامل طبیعی نداشته و بنابراین بارداری در مراحل اولیه از دست می‌رود. البته باید توجه داشت که احتمال رخداد مجدد اینگونه اختلالات دربارداری‌های بعدی، اندک است.

تنها در مواردی که سابقه دو یا بیش از دو سقط خود به خود به صورت پشت سرهم و یا سابقه یک سقط بالای ۱۰ هفته وجود داشته باشد، نیاز به بررسی بیشتر از سوی متخصص زنان زایمان یا پریناتولوژیست است. بنابراین، هرچند که از دست دادن‌های مکرر بارداری اتفاقی نادر است، اما اگر این اتفاق در دو یا بیش از دو بارداری پشت سرهم رخ داد، آزمایش‌ها و بررسی‌هایی برای پیدا کردن علت می‌تواند انجام شود. در این موارد حتی اگر هیچ علتی هم پیدا نشود، باز هم اغلب زوجین میتوانند در آینده بارداری موفق و طبیعی داشته باشند. احتمال بارداری موفقیت آمیز حتی پس از ۵ بار سقط خود به خود، بیش از ۵۰ درصد است.