به گزارش مجله خبری نگار، چاشنی و ادویه بسیار لذیذ و خوش عطر و بو در غذاها را میتوان به جوز هندی نسبت داد. این دانه خوراکی که دارای پوسته سختی هست برای خوش طعم کردن غذا و خواص درمانی آن کاربرد زیادی دارد.
منشا جوز هندی از از شرق اندونزی و شرق هند در جزایر ملوک است و در آن مناطق یکی از پایــــههای اقتصاد به شمار میرود. از جوز هندی در این مناطق به صورت خشک شده و بیشتر برای چاشنی غذا استفاده میشود. در واقع باید گفت پوستهی خشک شدهی اطراف دانه در جوز هندی لذیذترین چاشنی برای غذا به کار میرود که البته مقادیر زیاد آن موجب ایجاد حالت رخوت و سستی و سپس اعتیاد به مادهی آلکالوئیدی آن میشود.
جوز هندی درختی است دوپایه، به ارتفاع ۸ تا۱۰ متر و دارای برگهای دائمی که در جزائر ملوک به صورت وحشی میروید. شکل ظاهری آن بی شباهت به درخت نارنج نیست، زیرا بر روی شاخههای متعدد آن برگهایی متناوب، ساده، کامل، موجدار، بیضوی، نوک تیز، بدون استیبول و چرمی شبیه برگ درخت نارنج به وجود میآید. سطح فوقانی پهنک برگ به رنگ سبز تیره ولی سطح تحتانی آن روشنتر و به رنگ سبز مایل به سفید است. در طول شاخههای آن گلهای نر و ماده بر روی دو پایه به وجود میآید.
گلهای نر آن دارای پوششی ضخیم، گوشتدار و منقسم به سه قسمت نوک تیز اند و به صورت مجتمع بر روی شاخه قرار میگیرند. در گلهای ماده نیز پوششی شبیه گلهای نر وجود داردو دارای یک تخمدان تک خانه است که از لقاح آن یک میوهی سته شبیه هلو و محتوی دانههای بیضوی محصور در یک پوشش گوشتی و قرمز رنگ تبدیل میشود.
قسمت مورد استفادهی این درخت دانه و پوشش اطراف آن است. بهره برداری از این درخت معمولاٌ از پایههای ۷ ساله شروع میشود و در سن ۲۵ سالگی نیز حداکثر مقدار میوه از آن به دست میآید و، چون در تمام سال میوه بر روی درخت وجود دارد در هر فصلی میتوان از درخت بهره برداری به عمل آورد. ولی بهترین موقع زمانی است که هنوز میوهها در حال باز شدن باشند. میوهی رسیدهی گیاه پس از باز شدن دانههایی خارج میسازد که درون محفظهای به رنگ قرمز نهفته میباشند.
دقت در وضع دانهی گیاه نشان میدهد که ارتباط دانه با محفظهی مذکور منحصراً از راه قاعدهی آن است. هر دانه را نیز از خارج پوستهی سختی به رنگ قهوهای که دارای شیارهای عمیق منشعب از قاعده است، در بر میگیرد.
اگر پوستهی سخت دانه از آن جدا شود، مغز آن ظاهر میگردد که سطحی چین خورده دارد و وجموعاً به رنگ خاکستری جلوه مینماید. بوی آن مخصوص و طعمش تند روغنی معطر و بسیار مطبوع است.
پس از چیدن میوهها دانههای محصور در پوشش خارجی را در آب نمک میخیسانند و پس از آن که با این عمل پوشش خارجی دانه (Macis) از آن جدا گردید، دانهها را بر روی شاسیها تحت اثر گرمای ملایم به نحوی که به خوبی تهویه گردند قرار میدهند و مرتباً هر دو روز یک بار آنها را زیر و رو میکنند. با این روش در طی مدت دو ماه مغز درون دانه از پوستهی آن ازاد میگردد (بر اثر خشک شدن و از دست دادن آب). در این هنگام با قطعه چوب سبک وزنی ضربات ملایم بر روی پوستهی آن وارد میآورند و مغز دانه را از پوسته جدا میسازند.
دانهی گیاه که موسکاد نامیده میشود دارای آمیدون، مواد آلبومینوئیدی، مواد چرب جامد به مقدار ۳۵ تا ۴۰ درصد، اسانس ۸ تا ۱۵ درصد و رزین است.
اسانس موسکاد مایعی بیرنگ با کمی تمایل به زردی دارای بوی معطر و طعم گرم و سوزاننده است. در ترکیب آن نیز مخلوطی از پنین، کامفن راست (۸۰درصد)، دیپانتن، الکلهای ترپنی، کمی اوژنول، سافرانین، میریستین و… یافت میشود.
بوردو موسکاد مادهی چرب مغز دانهی گیاه است که برای تهیه آن مغز دانهها را به صورت گرد در آورده بر روی غربال مویی میگسترانند و تحت اثر بخار آب قرار میدهند تا مواد چرب آن به حالت مایع و قابل استخراج در آید. سپس آن را به سرعت تحت اثر فشار صفحات آهنی سفید که قبلاً به علت قرار گرفتن در آب جوش کاملاً داغ شده است قرار میدهند. چون مادهی روغنی که تحت اثر فشار صفحات آهنی گرم از گرد دانه خارج میشود مقداری آب همراه دارد. برای خارج شدن آب از روغن ظرف محتوی آنها را خنک مینماید به حدی که آب درون آن سرد شده و جدا شدن روغن از آب میسر میشود. صاف کردنروغن به دست آمده نیز باید در دمای ۱۰۰ درجه صورت گیرد.
دانهی این گیاه و همچنین پوشش خارجی آن (Masic) از مواد محرک و مؤثر است. ولی ادامهی مصرف آن خطرناک میباشد و مصرف ۷ تا ۱۲ گرم آن موجب مسمومیت میشود. مصرف بی رویهی اسانس موسکاد ایجاد رخوت و خواب عمیق همراه با کاهش عمل رفلکسها میکند. سمی بودن آن برای انسان بیشتر از حیوانات است. با توجه به موارد مسمومیتکه غالباً از مصرف موسکاد و اسانس آن پیش میآید، باید همواره این نکان مورد دقت قرار گیرد که اولاً اگر مصرف آنها بی رویه و بیشتر از مقادیر درمانی نباشد و ثانیاً ادامه پیدا نکند بی خطر است.
موسکاد و پوشش خارجی آن علاوه بر مصارف درمانی در فرمول عدهای از فراوردههای دارویی وارد میشود و به علاوه از ان در تهیهی بعضی لیکورهای مقوی قلب و هضم کننده استفاده میشود. بوردوموسکاد در استعمال خارج به صورت مالیدن بر روی عضو برای درمان رماتیسم به کار میرود.
موسکاد در فرمول الکلای گاروس و همچنین آب ملیس ده کارمس و الکلای فیروراوانتی وارد میشود
بوردوموسکاد در تهیهی بم نروال و لینیمال دوروزن و یا به طور خالص برای مالش دادن بر روی عضو در رماتیسم به کار برده میشود.
محفظهی بیرون دانه به مصارف درمانی نمیرسد ولی از آن برای تهیهی نوعی شراب استفاده میشود.
اسانی موسکاد به عنوان مقوی و به مقدار ۲۵ قطره یا نصف قاشق چایخوری در یک فنجان آب گرم مصرف میشود مشروط بر آن که به طور مداوم به کار نرود.
تولید ادویه جوز هندی در اندونزی به عنوان یک حرفه محسوب میشود و در تمام سال عدهی خاصی به خشک کردن و تولید آن مشغولند. همان طور که گفته شد جوز هندی از طعم بسیار لذیذی برخوردار است و در کشورهای گرمسیری به خصوص طرفداران خاص خود را دارد. جوز هندی به دلیل دارا بودن آلکالوئیدهای خاص تسکین دهندهی دردهای مفصلی وروماتیسمی است ولی افراط در مصرف آن بر روی بخش کنتل احساسات در مغز تأثیر گذاشته و در واقع آن را تحریک میکند و پس از مصرف آن احساس نشاط و رضایت به همراه سستی و رخوت در انسان پدید میآید. البته مصرف ان بستگی به طبع اشخاص دارد. (برای افراد سرد مزاج بسیار مفید است.).
منبع:اینفو