ترفند جدید سلطان؟

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه گفت برای آخرین بار در انتخابات ریاست جمهوری ژوئن ۲۰۲۳ نامزد خواهد شد. وی در عین حال اعلام کرد، در سال ۲۰۲۳ میلادی با حمایتی که مردم خواهند کرد، ساختن ۱۰۰ سالگی ترکیه را آغاز خواهد کرد و سپس پرچم ترکیه را به دست جوانان خواهد سپرد. با توجه به نتایج اکثریت نظرسنجی‌های دو سال گذشته که همگی از کاهش آرای حزب حاکم و شکست این حزب حکایت دارند، کارشناسان، اظهارات اخیر رئیس جمهور ترکیه را ترفند جدید وی به منظور پیروزی در انتخابات سال آینده میلادی قلمداد می‌کنند.

در حقیقت باید گفت، اظهارات اخیر رئیس جمهور ترکیه برای شرکت درانتخابات سال ۲۰۲۳ میلادی به عنوان آخرین دوره، در حالی است که بر اساس قانون اساسی اصلاح شده ترکیه، یک فرد فقط دو دوره متوالی می‌تواند در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند. آخرین بار، قانون اساسی ترکیه در روز ۱۶ ماه آوریل سال ۲۰۱۷ میلادی به همه پرسی گذاشته و اصلاح شده است. مهم‌ترین هدف از اصلاح ۱۸ ماده‌ای قانون اساسی ترکیه، افزایش قدرت شخص رئیس جمهور و حذف سمت نخست وزیری از کابینه بوده است.

به این ترتیب، رجب طیب اردوغان که از سال ۲۰۱۵ سمت ریاست جمهوری ترکیه را به عهده داشته است، این امکان را به دست آورد تا طول دوره ریاست جمهوری‌اش را دست کم تا سال ۲۰۲۹ میلادی افزایش دهد. البته با توجه به این که دوران نخست ریاست جمهوری اردوغان پیش از همه پرسی آغاز شده است، در صورت پیروزی در انتخابات سال ۲۰۲۳، حامیان وی در سال ۲۰۲۹ میلادی نیز می‌توانند شخص اردوغان را به عنوان نامزد معرفی کنند، اما اتخاذ سیاست‌های نادرست در عرصه‌های داخلی و خارجی که زمینه‌های بروز بحران اقتصادی جاری ترکیه را فراهم کرده، از شانس انتخاب دوباره حزب حاکم عدالت و توسعه و شخص رجب طیب اردوغان در انتخابات سال ۲۰۲۳ میلادی به میزان چشمگیری کاسته است. علاوه بر مشکلات داخلی، نباید مشکلات ترکیه را در عرصه سیاست خارجی نادیده گرفت. این اشتباهات شامل یورش به کشور‌های همسایه و ایجاد تنش با بسیاری از کشور‌های منطقه و جهان بوده است که صرفا به منظور نشان دادن استقلال سیاسی و استقلال در تصمیم گیری از آمریکا و اتحادیه اروپا انجام شد.

پیروزی اردوغان در گروی اختلاف افکنی

این در حالی است که شواهد نشان می‌دهد مردم ترکیه به شدت از نظام سیاسی و اجرایی «ریاستی» خسته شده‌اند به طوری که حتی اگر شخص اردوغان بار دیگر در سمت ریاست جمهوری این کشور منصوب شود، ناچار است همه قوانین اساسی را علیه دولت خود تغییر دهد. در همین زمینه، مخالفان دولت اردوغان، یک سند پیش نویس ۸۴ ماده‌ای را به منظور تغییر قانون اساسی آینده ترکیه تدوین کرده اند.

اگر آنان در انتخابات پیروز شوند، رئیس جمهور آینده ترکیه، همچون دوران عبدا... گل یک سیاستمدار غیرحزبی با اختیارات محدود و تشریفاتی خواهد بود. هم اکنون، حزب حاکم ترکیه در پایین‌ترین میزان از حمایت‌های مردمی در طول بیش از دو دهه گذشته قرار گرفته است و به همین دلیل، ناتوان‌تر از گذشته به نظر می‌رسد. با وجود این، به نظر می‌رسد جدای از ترفند‌های جدید، حزب عدالت و توسعه ترکیه علاوه بر تلاش به منظور ایجاد اختلاف میان ائتلاف شش گانه مخالفان، در نظرسنجی‌ها نیز دخالت و موسسه‌های جدیدی دایر کرده است.

هدف تمامی این موسسه‌ها ایجاد اختلاف میان احزاب مخالف و معرفی چندین نامزد از میان آن‌ها ست. بدیهی است، در صورتی که دولت اردوغان بتواند میان ائتلاف شش گانه احزاب مخالف اختلاف ایجاد کند، می‌تواند به پیروزی در انتخابات سال آینده میلادی امیدوار باشد.