اما و اگر‌های سکه‌های کاغذی

به گزارش مجله خبری نگار/اسکناس: اوراق سندی است که برای دارنده آن ارزش مالی را به همراه دارد و نمایانگر مالکیت افراد در یک کالا یا ارزش است. اوراق ابزاری کاربردی هستند که بانک‌مرکزی برای تعدیل بازار، تامین‌مالی و سیاست‌گذاری پولی از آن‌ها استفاده می‌کند. با افزایش قیمت دلار و رسیدن آن به کانال ۳۵ هزار تومانی، علی صالح‌آبادی از یک بسته سه بندی رونمایی کرد؛ «عرضه گواهی اوراق سکه بهار آزادی»، «ورود بخش خصوصی برای کمک به عرضه سکه» و «حذف مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی.» بانک‌مرکزی در جدیدترین اقدام خود اوراق سکه را منتشر کرده است که عرضه اولیه این اوراق از سه‌شنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۱ آغاز شد. اوراق سکه بانک مرکزی معاف از مالیات بوده و کلیه اشخاص حقیقی می‌توانند حداکثر معادل ۱۰۰ سکه تمام بهار آزادی طرح جدید و همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا بدون محدودیت، نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.

مزایای اوراق سکه

انتشار اوراق موجب ایجاد تعدیل و ثبات در بازار کالا می‌شود چرا که به مرور زمان تقاضای سفته بازانه و نوسانات بازار را از بین می‌برد، علاوه بر این موارد اوراق سکه مزایای ویژه دیگری نیز دارد که استفاده از آن‌ها را برای فعالان بازار طلا و سکه می‌تواند جذاب کند. مزیت دیگر اوراق سکه عدم وجود خطرات ناشی از سرقت و تقلبی بودن است و از طرفی هزینه‌های مواردی مثل خرید و فروش، نگهداری، حمل‌و‌نقل و دیگر موارد را کاهش می‌دهد. اوراق سکه را به راحتی می‌توانیم در بورس کالا خریداری کنیم و هر زمان که خواستیم دوباره آن را با نرخ روز بفروشیم. همچنین بانک مرکزی تسویه نقدی اوراق در سررسید و همچنین نقدشوندگی این اوراق در بازار ثانویه بورس کالای ایران به قیمت روز را متعهد می‌شود که در نتیجه این تعهد هیچ نگرانی بابت فروش این اوراق و نقدشوندگی این اوراق وجود نخواهد داشت.

همچنین امکان وثیقه‌گذاری سهام و اوراق برای دریافت وام، اسفند سال گذشته اعلام و رونمایی از سامانه توثیق الکترونیکی هوشمند یا سامانه ستاره با هدف وثیقه‌گذاری آنلاین اموال در مردادماه سال جاری انجام شد و با اعلام روابط عمومی بانک مرکزی، اوراق سکه بانک مرکزی علاوه بر امکان سرمایه گذاری در طلا، قابلیت توثیق در شبکه بانکی برای اخذ انواع تسهیلات را نیز دارد بنابراین اوراق سکه را نیز می‌توانیم به عنوان وثیقه برای دریافت تسهیلات در شبکه بانکی استفاده کنیم و این یکی از مزایای ویژه‌ای است که اوراق سکه نسبت به سکه دارد.

اوراق سکه چه تاثیری بر بازار می‌گذارد؟

به گفته علی صالح آبادی، رئیس کل بانک‌مرکزی یکی از اقدامات بانک مرکزی برای کنترل بازار طلا انتشار اوراق سکه است و اشخاص حقیقی و همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا می‌توانند به منظور تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری خود، در چارچوب ضوابط تعیین شده، این اوراق را خریداری کنند. چنانچه بتوانند با مناسب اعلام کردن قیمت اوراق سکه در بورس، روند عرضه را پیش ببرند و همچنین در بخش کنترل و نظارت بانک مرکزی بر بازار ارز، نرخ ارز کنترل و مدیریت شود، روند ثبات و کاهش قیمت سکه در بازار در هفته‌های پیش‌رو پیش‌بینی می‌شود. البته که این ثبات و کاهش قیمت همانطور که اشاره شد، به قیمتی که برای اوراق تعیین می‌شود، بستگی دارد؛ چنانچه قیمتی کمتر از قیمت بازار تعیین شود، ١٠٠ درصد تاثیرگذار خواهد بود و منجر به کاهش قیمت سکه در بازار نیز خواهد شد.

همه چیز بستگی به بانک مرکزی دارد

همچنین نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر استان تهران درباره دلایل افزایش قیمت طلا و سکه به گفت: افزایش ۵۹ دلاری قیمت انس جهانی طلا و نوسانات قیمت دلار در روز‌های گذشته، افزایش قیمت طلا و سکه را به همراه داشته است بنابراین در شرایط فعلی خبر انتشار اوراق سکه بهار آزادی می‌تواند خبرخوبی برای آرامش و ثبات بازار طلا و سکه باشد. او افزود: اگر این اوراق از طریق بورس و با قیمت رقابتی و پایین‌تر از بازار سکه ارائه شود می‌تواند ثبات و کاهش قیمت در بازار طلا و سکه را به همراه داشته باشد. رئیس اتحادیه طلا و جواهر استان تهران با تاکید براین‌که در صورتی که قیمت عرضه اوراق در بورس مقداری از بازار روز پایین‌تر باشد می‌تواند به کاهش قیمت سکه در بازار کمک کند گفت: با توجه به افزایش قیمت سکه در هفته گذشته التهاب و افزایش تقاضا برای خرید از سوی مردم در بازار وجود نداشت و بازار آرامی داریم. بذرافشان درباره استقبال مردم از طرح فروش اوراق سکه با سررسید ۶ ماهه گفت: همه چیز به قیمت‌گذاری و سیاست دولت در این باره مربوط می‌شود. اگر قیمت اوراق سکه پایین‌تر از بازار باشد این استقبال خوب خواهد بود.

خریداران از خرید اوراق طلا، خاطره خوبی ندارند

اواخر دهه ۸۰ بود که اوراق مبتنی بر طلای آب‌شده چاپ شد که در نهایت تسویه آن با قیمت روز انجام نشد به نوعی خاطره خوبی برای سرمایه‌گذاران به جا نماند. حالا برخی از کارشناسان این سوال را دارند که با آن تجربه، آیا انتشار مجدد این اوراق می‌تواند چاره‌ساز باشد و با استقبال مردم مواجه شود یا نه؟ منتقدان این طرح معتقدند مسئولان خصوصا در بانک مرکزی وقتی که بحرانی شکل می‌گیرد به فکر استفاده از ابزار‌ها می‌افتند. بازار طلا، سکه و دلار در شرایطی عادی نیست و به نوعی می‌توان گفت که این بازار‌ها در وضعیت بحرانی هستند. از همین انتشار اوراق سکه نمی‌تواند کاملا موفق باشد. به عبارتی می‌توان گفت اجرای این طرح امکان مهار بحران را فراهم نخواهد کرد. ضمن اینکه مشابه این اوراق به‌عنوان گواهی سکه یک روزه در بازار سهام وجود دارد. باید توضیح بدهند که هدف چیست. زمانی که این ابزار وجود دارد و یک روز پس از خرید می‌توان آن را تحویل گرفت چرا باید به سرمایه‌گذاری شش ماهه تن داد؟