خاطره‌انگیز‌های باصفای «آی‌فیلم»

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: در کنار مجموعه‌های تلویزیونی جدید که هرشب روی آنتن شبکه‌های سیما می‌روند، بعضی شبکه‌ها به ویژه آی‌فیلم به تکرار محصولات نوستالژیک سیما می‌پردازند که تماشای آن‌ها چه برای مخاطبان مسن‌تر و چه برای مخاطبان جوان‌تر، خالی از لطف نیست. آثاری که در دوره خود بسیار محبوب بودند و البته در زمانی تولید می‌شدند که نگاه سال‌های اخیر در تلویزیون حاکم نبود و فضای کار، از جهات بسیاری بازتر از امروز بود. این روز‌ها در جدول پخش عصرگاهی شبکه آی‌فیلم، سه مجموعه «آژانس دوستی»، «آینه عبرت» و «تفنگ سرپر» دیده می‌شود و از چند روز دیگر، با پایان «آژانس دوستی»، جای آن با یک مجموعه نوستالژیک دیگر به نام «خانه سبز» پر خواهد شد. در گزارش پیش رو، نگاهی به این ۴ سریال خاطره‌انگیز داریم.

عبرت از سرنوشت «آتقی»

مجموعه «آینه عبرت» ساخته محسن شاه‌محمدی محصول اواخر دهه ۶۰ است؛ سریالی که یکی از نخستین تجربیات جدی سینما و تلویزیون ایران در زمینه موضوع اعتیاد است که پربیننده شده. پدر امثال «ابد و یک روز»، «متری شیش و نیم» و «دارکوب». این سریال اپیزودیک، ماجرا‌هایی را درباره مسئله اعتیاد به مواد مخدر روایت می‌کرد. نقش محوری «آینه عبرت» که در عین منفی بودن، به محبوب‌ترین شخصیت آن تبدیل شد، «آتقی» نام داشت. مرد میان سال خانواده‌داری که به دام اعتیاد افتاده بود و اگرچه انسانی خوش‌قلب و کمابیش دوست‌داشتنی بود، اما وابستگی زیادی به مواد مخدر داشت. جوان‌تر‌هایی که این سریال را این روز‌ها در شبکه آی‌فیلم می‌بینند، شاید از میزان سادگی این سریال تعجب کنند، اما همین سریال بسیار ساده که بخش زیادی از دیالوگ‌های آن خصوصا دیالوگ‌های شخصیت «آتقی» بداهه بود، محبوبیت فراوانی داشت. شهرت جواد گلپایگانی ایفاگر این نقش نیز صرفا به خاطر این سریال است. او آن‌قدر در این نقش دیده شده بود که تا مدت‌ها مردم فکر می‌کردند در زندگی واقعی‌اش هم معتاد است و حتی این تصور، مشکلاتی برای فرزندش به وجود آورده بود! گلپایگانی بعد از بازی در این سریال، تقریبا محو شد و دیگر اثر مهمی بازی نکرد. به همین دلیل فقط با همین سریال در خاطرات مانده است. علاوه بر او، محمود دینی، روح‌ا... مفیدی، مهری ودادیان، غلامرضا بنفشه‌خواه و بهزاد رحیم‌خانی از جمله بازیگران اصلی سریال «آینه عبرت» بودند.

سوار بر پیکان‌های «آژانس دوستی»

از محصولات محبوب دهه ۷۰ تلویزیون که در اواخر این دهه روی آنتن رفت، می‌توان به سریال «آژانس دوستی» اشاره کرد؛ سریالی اپیزودیک که با نویسندگی و کارگردانی گروهی ساخته شد. در گروه نویسندگان این اثر نام حمید جبلی و در گروه کارگردانان این سریال نام فرامرز قریبیان دیده می‌شود. این سریال ماجرای دفتر تاکسی تلفنی به نام «آژانس دوستی» را روایت می‌کرد که در هر قسمت آن، اتفاقاتی برای راننده‌ها، مسافران و گاه خانواده راننده‌ها می‌افتاد. با وجود این که حدود ۲ دهه از ساخت این سریال گذشته، اما دو تن از بازیگران اصلی این مجموعه درگذشته‌اند. زنده‌یاد اسماعیل داورفر که مدیر این آژانس است و حسین پناهی بازیگر نقش «هوشنگ» و از راننده‌های آن. فردوس کاویانی هنرمند باسابقه هم که در ۸۰ سالگی، مدت‌هاست بازیگری را کنار گذاشته، از دیگر هنرپیشه‌های اصلی این سریال است. این مجموعه اولین حضور تلویزیونی پژمان بازغی و سحر جعفری جوزانی هم بود که در زمان ساخت این مجموعه، به ترتیب ۲۳ و ۲۱ سال داشتند. «آژانس دوستی» از جمله سریال‌هایی است که با تماشای آن می‌توان به حال‌وهوای دهه ۷۰ پی برد. پر از قصه‌های متنوع، شیرین و بامزه که همگی با نخ تسبیح یک دفتر تاکسی تلفنی به یکدیگر متصل می‌شدند. دفتر آژانسی که رانندگان خوش‌قلب و درستکار آن، روی آن تعصب هم داشتند.

ماجرای «غیبیش» و روستای او

مجموعه «تفنگ سرپر» ساخته امرا... احمدجو محصول سال‌های پایانی دهه ۷۰، دومین سریال از سه‌گانه روستایی و ایلیاتی این فیلم ساز است که بعد از سریال ماندگار «روزی روزگاری» ساخته شد و اگرچه به اندازه آن مورد توجه قرار نگرفت، اما همواره محبوب شماری از مخاطبان بوده است. این مجموعه از جمله آثاری است که بازپخش‌های فراوانی در سال‌های اخیر، به ویژه در شبکه‌های آی‌فیلم و تماشا داشته است. «تفنگ سرپر» داستانی را در میانه جنگ اول جهانی روایت می‌کند؛ با محوریت مردم روستایی که از طرفی زیر سلطه نیرو‌های روس تزاری‌اند و از طرفی خان روستا را تحمل می‌کنند. «غیبیش» کاراکتر اصلی و درستکار سریال هم ماجرایی عاشقانه داشت و همزمان با شنیدن حرف زور، میانه خوبی نداشت. این مجموعه ۴۰ قسمتی به سبک ویژه امرا... احمدجو پایبند است که در آن، قصه‌هایی بومی با اتمسفری کاملا بومی و روستایی، روایت می‌شود و لابه لای آن، مفاهیم کمابیش نو و زنده وجود دارد. حمیدرضا پگاه بازیگر اصلی «تفنگ سرپر» است و چهره‌هایی، چون خسرو شکیبایی، ژاله علو، محمد فیلی، انوشیروان ارجمند، فتحعلی اویسی، صدرالدین حجازی، عباس امیری و فردوس کاویانی نیز در آن بازی می‌کنند.

خونه باید سبز باشه

دو سال پس از ساخت سریال بسیار پربیننده «همسران» و در ادامه استقبال از آن، بیژن بیرنگ و مسعود رسام مجموعه «خانه سبز» را ساختند. سریالی محصول سال ۷۵ و باز هم اپیزودیک که قصه‌هایی را درباره ساکنان یک ساختمان روایت می‌کرد. سه نسل از خانواده «صباحی» در این ساختمان ساکن بودند و ماجرا‌هایی شیرین را از سر می‌گذراندند که فوق‌العاده پرمخاطب و محبوب بود. خسرو شکیبایی، مهرانه مهین‌ترابی، رامبد جوان، آتنه فقیه‌نصیری، داریوش اسدزاده، حمیده خیرآبادی، اکرم محمدی، اسماعیل محرابی و... از جمله بازیگران «خانه سبز» بودند. نقطه قوت اصلی این سریال، شیمی میان شخصیت‌های آن بود؛ فضای صمیمی میان اهل خانه و ساختمان، ارتباط پیوسته و پرانرژی و پیوند ناگسستنی میان زوج‌ها. «خانه سبز» در پی «همسران» نوعی سیت‌کام‌های تلویزیونی را در ایران پایه گذاشت که هنوز هم پس از نزدیک به ۳ دهه، تلاش‌هایی در جهت تکرار آن دیده می‌شود؛ غافل از این که حتی سازندگان این دو سریال هم نتوانستند در سال‌های بعد، موفقیت فوق‌العاده «همسران» و «خانه سبز» را تکرار کنند.