کشف ساختار‌های عجیب و غریب در خون افراد مبتلا به کووید طولانی‌مدت

به گزارش مجله خبری نگار،گروهی از محققان پزشکی با تجزیه و تحلیل نمونه‌های خون بیماران مبتلا به کووید طولانی‌مدت، ساختار‌های میکروسکوپی غیرمعمولی را شناسایی کرده‌اند که ممکن است در علائمی مانند «مه مغزی» و «خستگی» نقش داشته باشند. اگر این مورد صحت داشته باشد، هدف امیدوارکننده‌ای برای درمان‌های آینده ارائه می‌دهد.

به نقل از اس‌ای، این تیم در مقاله‌ای به رهبری آلن تیری (Alain Thierry)، متخصص ژنتیک از دانشگاه مون‌پلیه در فرانسه می‌گوید: این مطالعه ارتباط قوی بین نشانگر‌های زیستی نشان دهنده فعالیت ترومبوالتهابی و کووید طولانی‌مدت را نشان می‌دهد.

وی افزود: کشف این پیوند‌های نشانگر زیستی نه تنها یک روش تشخیصی جدید احتمالی، بلکه اهداف درمانی جدیدی را نیز ارائه می‌دهد که چشم‌انداز‌هایی را برای مدیریت بالینی به طور قابل توجهی بهبود یافته در آینده ارائه می‌دهد.

دلیل اینکه برخی افراد ماه‌ها تا سال‌ها پس از ابتلا به عفونت «SARS-CoV-۲» همچنان علائم آن را تجربه می‌کنند، هنوز یک راز پزشکی است، اما مکانیسم‌های متعددی ممکن است در این امر دخیل باشند.

یکی از احتمالاتی که اولین بار توسط فیزیولوژیست رسیای پرتوریوس (Resia Pretorius) از دانشگاه استلنبوش (Stellenbosch) در آفریقای جنوبی در سال ۲۰۲۱ مطرح شد، ریزلخته‌ها هستند که لخته‌های خونی کوچک و غیرطبیعی هستند که از لخته‌های خونی که در شرایطی مانند سکته مغزی یا ترومبوز دیده می‌شوند، کوچکترند، اما به اندازه کافی بزرگ هستند که مانع جریان خون از طریق مویرگ‌ها می‌شوند.

در همین حال، در سال ۲۰۲۲، تیری و همکارانش نشان دادند که بیماران مبتلا به کووید طولانی‌مدت، سطح بالایی از تله‌های خارج سلولی نوتروفیل یا NET‌ها دارند. اینها شبکه‌های چسبنده‌ای از DNA و آنزیم‌هایی هستند که توسط گلبول‌های سفید خون آزاد می‌شوند تا عوامل بیماری‌زای مهاجم به بدن را به دام انداخته و مهار کنند.

به طور معمول، NET‌ها کار خود را انجام می‌دهند و سپس به سرعت تجزیه می‌شوند، اما وقتی به تعداد زیاد آزاد می‌شوند یا بیش از حد نیاز باقی می‌مانند، می‌توانند در مشکلات جریان خون مانند ترومبوز و تصلب شرایین نقش داشته باشند.

تحقیقات جدید که حاصل همکاری پرتوریوس و تیری است، نشان می‌دهد که این دو نشانگر، یعنی NET‌ها و ریزلخته‌ها می‌توانند در خون بیماران کووید طولانی‌مدت با هم تعامل داشته باشند.

محققان نمونه‌های خون ۵۰ بیمار مبتلا به کووید طولانی‌مدت و ۳۸ داوطلب سالم را مطالعه کردند و به طور خاص بر هرگونه تفاوت در ریزلخته‌ها و NET‌ها تمرکز کردند. افراد سالم در دو گروه جداگانه، در فرانسه و آفریقای جنوبی استخدام شده بودند.

تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد که بیماران مبتلا به کووید طولانی‌مدت، تعداد ریزلخته‌های بسیار بیشتری نسبت به گروه کنترل سالم داشتند و افزایشی ۱۹.۷ برابری در میانگین را نشان می‌دادند. این لخته‌ها همچنین بزرگتر از ریزلخته‌های مشاهده شده در خون افراد سالم بودند.

افزایش NET‌ها همچنین با افزایش ریزلخته‌ها در بیماران کووید طولانی‌مدت همبستگی داشت، اما سپس محققان چیز جدیدی یافتند؛ به نظر می‌رسید که NET‌ها به صورت فیزیکی در ریزلخته‌ها جاسازی شده‌اند، ارتباطی که قبلاً هرگز گزارش نشده بود.

جالب اینجاست که این ارتباط در تمام نمونه‌ها، چه از بیماران کووید طولانی‌مدت و چه از گروه‌های کنترل مشاهده شد که منطقی است، زیرا شبکه چسبنده NET‌ها لخته شدن را تسهیل می‌کند.

با این حال، این اثر در گروه کووید طولانی‌مدت بسیار برجسته‌تر بود. این تعامل می‌تواند ریزلخته‌ها را در برابر فرآیند فیبرینولیز (fibrinolysis) که بدن برای تجزیه تجمع مواد خونی استفاده می‌کند، مقاوم‌تر کند.

این یافته نشان‌دهنده وجود تعاملات فیزیولوژیکی اساسی بین ریزلخته‌ها و NET‌ها است که در صورت عدم نظارت، ممکن است بیماری‌زا شوند.

این تفاوت آنقدر چشمگیر بود که وقتی نمونه‌ها ناشناس شدند، یک عامل هوش مصنوعی توانست بیماران مبتلا به کووید طولانی‌مدت را با دقت ۹۱ درصد شناسایی کند. این نشان می‌دهد که ریزلخته‌ها و NET‌ها ممکن است یک نشانگر زیستی باشند که پزشکان می‌توانند از آن برای تشخیص کووید طولانی‌مدت استفاده کنند، در حالی که تشخیص این وضعیت با استفاده از آزمایش‌های استاندارد، دشوار بوده است.

این مطالعه هنوز در مرحله تحقیقات اولیه است و برای ایجاد یک رابطه علّی بین ریزلخته‌ها، NET‌ها و کووید طولانی‌مدت باید کار‌های بیشتری انجام شود، اما اگر محققان بتوانند بفهمند که این اجزای خون چگونه بر کووید طولانی‌مدت تأثیر می‌گذارند، ممکن است گامی به سوی تسکین برای کسانی که با این بیماری زندگی می‌کنند، باشد.

این پژوهش در مجله Medical Virology. منتشر شده ا