در مسکن کارگری با چقدر می‌توان صاحب خانه شد؟

به گزارش مجله خبری نگار، با آغاز طرح مسکن کارگری در کشور با مشارکت صنایع و کارخانه‌ها، این سؤال مطرح می‌شود که آیا با این طرح می‌توان بخش کوچکی از جامعه ۱۵ میلیونی کارگری را خانه‌دار کرد؟

مسکن کارگری یکی از اجزای نهضت ملی مسکن بود که در سال‌های گذشته توجه چندانی به آن نشد و اکنون با جدیت بیشتری دولت برای اجرای آن آستین بالا زده است. نکته قابل‌توجه، نحوه تأمین مالی مسکن کارگری و سهم کارگران از تأمین هزینه ساخت است؛ موضوعی که در نهضت ملی مسکن باوجود تمهیدات ویژه در قرارداد پروژه‌ها، به پاشنه‌آشیل طرح تبدیل شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه ساخت یک مترمربع زیربنای مسکونی در طرح نهضت ملی مسکن، به‌دلیل همکاری نکردن بانک‌ها، طولانی‌شدن فرآیند ساخت و فرصت‌سوزی در اجرای پروژه‌ها، از محدوده ۴.۵ میلیون تومان ابتدای طرح به بالای ۱۱ میلیون تومان در پایان سال گذشته و بیش از ۱۶ میلیون تومان در شرایط فعلی رسیده و بسیاری از متقاضیان از تأمین آورده نقدی ناتوان شده‌اند. تکرار این موضوع به‌راحتی می‌تواند مسکن کارگری را از دور خارج کند.

برآورد هزینه ساخت مسکن

مسئولان دولتی اعلام کرده‌اند هزینه ساخت یک مترمربع زیربنای مسکونی در پروژه‌های نهضت ملی مسکن تا پایان سال گذشته ۱۱ میلیون تومان بوده است. البته این هزینه مربوط به واحد‌هایی است که عملیات اجرایی آنها قبلا آغاز شده و برای واحد‌های جدید و روی خاک، باید تورم نهاده‌های ساختمانی و هزینه ساخت را لحاظ کرد. برای محاسبه هزینه ساخت واحد‌های جدید، در خوش‌بینانه‌ترین حالت باید افزایش قیمت نهاده‌های ساختمانی در معادلات لحاظ شود که در این صورت، با توجه به تورم حدود ۵۰ درصدی اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران در بهار امسال، میانگین هزینه ساخت یک مترمربع به حدود ۱۶.۵ تا ۱۸ میلیون تومان خواهد رسید.

جزئیات مسکن کارگری

اخیرا ساخت ۹۴ هزار واحد مسکن کارگری در کشور شروع شده است. به‌گفته وزیر کار، در تفاهمنامه‌های مسکن کارگری مقرر شده است کارفرمایان حداقل ۲۰ درصد در این طرح سرمایه‌گذاری کنند. ازآنجا که طرح مسکن کارگری یکی از زیرمجموعه‌های نهضت ملی مسکن است، از تسهیلات ۶۵۰ میلیون تومانی نهضت ملی برخوردار است و کارگران باید مابه‌التفاوت سهم کارفرمایان و تسهیلات با هزینه واقعی ساخت را بپردازند. براساس آخرین برآوردها، هزینه ساخت یک مترمربع زیربنای مسکونی جدید با قیمت نهاده‌های ساختمانی و بدون لحاظ تورم دوره ساخت، ۱۶.۵ تا ۱۸ میلیون تومان برآورد می‌شود و برای یک آپارتمان ۱۰۰ متری به قیمت روز تقریبا باید ۱.۷ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شود. اگر حدود ۳۴۰ میلیون تومان از این مبلغ (معادل ۲۰ درصد) از سوی کارفرمایان تأمین شود و ۶۵۰ میلیون تومان تسهیلات نیز با وفای به عهد بانک‌ها به پروژه اختصاص یابد، حداقل آورده نقدی موردنیاز حدود ۷۱۰ میلیون تومان خواهد بود که باید در یک بازه زمانی ۲ تا ۳ ساله توسط متقاضیان واریز شود. طبق محاسبات، فارغ از دوره‌های واریز آورده نقدی، متقاضیان باید در بازه زمانی ۲۴ تا ۳۶ ماهه ساخت واحدها، ماهانه بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان برای واریز آورده نقدی مسکن کارگری کنار بگذارند. جدای از این مبالغ، فرآیند تسویه سهم ۲۰ درصدی کارفرمایان با کارگران نیز مشخص نیست.

هزینه ساخت مسکن توسط بخش خصوصی

در مقابل اظهارات دولتی‌ها در مورد هزینه احداث مسکن، سازندگان بخش خصوصی ارقام به‌مراتب بالاتری را اعلام می‌کنند. به‌عنوان نمونه، فرشید پورحاجت، دبیر کانون انبوه‌سازان کشور به‌تازگی هزینه ۳۰ میلیون تومان (بدون احتساب هزینه زمین) متشکل از ۲۵ میلیون هزینه ساخت و ۵ میلیون تومان هزینه خدمات دستگاه‌های دولتی و عمومی را اعلام کرده که ۱۳۰ درصد بالاتر از هزینه اعلامی از سوی مسئولان است. براساس محاسبات سازندگان بخش خصوصی برای احداث مسکن با رعایت استاندارد‌های پایه و مقررات ملی ساختمان، هزینه ساخت یک واحد آپارتمان ۱۰۰ متری بدون احتساب قیمت زمین به محدوده ۲.۵ تا ۳ میلیارد تومان می‌رسد.

منبع: همشهری-احمدمیرخدایی