مطالعه: غذا‌های فوق فرآوری شده افراد را پیرتر از سن واقعی‌شان نشان می‌دهند

به گزارش مجله خبری نگار، در سال‌های اخیر، مصرف غذا‌های فوق فرآوری شده (UPF) در سراسر جهان به طرز چشمگیری افزایش یافته است و نگرانی‌هایی را در مورد تأثیرات آنها بر سلامتی ایجاد کرده است.

غذا‌های فوق فرآوری‌شده، فرمولاسیون‌های صنعتی هستند که معمولاً حاوی موادی هستند که معمولاً در آشپزی خانگی استفاده نمی‌شوند، مانند روغن‌های هیدروژنه، شربت ذرت با فروکتوز بالا، تقویت‌کننده‌های طعم و امولسیفایرها. نمونه‌هایی از چنین غذا‌هایی شامل چیپس، نوشابه، نودل فوری، بستنی، شکلات، کلوچه، غذا‌های آماده، هات داگ، برگرها، ناگت مرغ و ماهی، تنقلات بسته‌بندی‌شده شیرین یا شور و شکلات‌های انرژی‌زا است.

این محصولات و مواد تشکیل‌دهنده‌ی آنها برای راحتی، ماندگاری و بهبود طعم طراحی شده‌اند، اما اغلب به قیمت کاهش ارزش غذایی.

اکنون مطالعه‌ای به رهبری دانشگاه موناش، پیامد نگران‌کننده‌ای را آشکار کرده است - پیری بیولوژیکی تسریع‌شده.

سن بیولوژیکی، سن ظاهری یک فرد بر اساس نشانگر‌های زیستی مولکولی مختلف است، در مقایسه با سن تقویمی که تعداد سال‌هایی است که یک فرد زندگی کرده است.

سن بیولوژیکی روشی نسبتاً جدید برای اندازه‌گیری سلامت انسان است و می‌توان آن را به سال ۲۰۱۳، زمانی که متخصص ژنتیک، استیو هوروات، یک ساعت اپی‌ژنتیکی را توسعه داد که سطح متیلاسیون DNA را اندازه‌گیری می‌کند، ردیابی کرد. متیلاسیون DNA فرآیندی است که عملکرد ژن‌ها را تغییر می‌دهد. نسل دوم ساعت‌های اپی‌ژنتیکی چند سال بعد توسعه یافت که شامل متغیر‌های محیطی مانند سیگار کشیدن یا سن تقویمی می‌شد.

علاوه بر رژیم غذایی، سن بیولوژیکی می‌تواند تحت تأثیر ژنتیک، سبک زندگی کلی و عوامل محیطی قرار گیرد و با سن تقویمی تفاوت قابل توجهی داشته باشد.

فردی که سبک زندگی سالمی دارد، ممکن است سن بیولوژیکی‌اش کمتر از سن تقویمی‌اش باشد، در حالی که یک سبک زندگی ناسالم، مانند رژیم غذایی سرشار از غذا‌های فوق فرآوری شده، ممکن است پیری بیولوژیکی را تسریع کند.

مطالعه دانشگاه موناش که در مجله Age and Aging منتشر شده است، توسط دکتر باربارا کاردوسو، بیوشیمیست تغذیه و مدرس ارشد بخش تغذیه، رژیم غذایی و علوم غذایی این دانشگاه، رهبری شد. این مطالعه شامل ۱۶۰۵۵ نفر در ایالات متحده در سنین ۲۰ تا ۷۹ سال بود که سلامت و سبک زندگی آنها با افراد در سایر کشور‌های غربی مانند استرالیا قابل مقایسه بود.

این مطالعه ارتباط معناداری بین افزایش مصرف UPP و تسریع پیری بیولوژیکی نشان داد. به ازای هر ۱۰ درصد افزایش مصرف UPP، فاصله بین سن بیولوژیکی و تقویمی تقریباً ۲.۴ ماه افزایش می‌یافت.

شرکت‌کنندگانی که در بالاترین پنجک دریافت انرژی روزانه (۶۸ تا ۱۰۰ درصد دریافت انرژی از رژیم غذایی) قرار داشتند، از نظر بیولوژیکی ۰.۸۶ سال مسن‌تر از شرکت‌کنندگانی بودند که در پایین‌ترین پنجک (۳۹ درصد یا کمتر دریافت انرژی از رژیم غذایی) قرار داشتند.

دکتر کاردوسو خاطرنشان کرد که یافته‌های این مطالعه بر اهمیت خوردن هرچه بیشتر غذا‌های فرآوری نشده و با حداقل فرآوری تأکید می‌کند.

او گفت: «اهمیت یافته‌های ما بسیار زیاد است، زیرا پیش‌بینی‌های ما نشان می‌دهد که به ازای هر ۱۰٪ افزایش در کل انرژی دریافتی از مصرف غذا‌های فوق فرآوری‌شده، خطر مرگ و میر تقریباً ۲٪ و خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن ۰.۵٪ در طول دو سال افزایش می‌یابد.» «بر اساس یک رژیم غذایی استاندارد ۲۰۰۰ کالری [۸۵۰۰ کیلوژول]در روز، افزودن ۲۰۰ کالری اضافی در غذای فوق فرآوری‌شده، که تقریباً معادل یک وعده ۸۰ گرمی بال مرغ یا یک شکلات تخته‌ای کوچک است، می‌تواند منجر به تسریع پیری بیولوژیکی بیش از دو ماه در مقایسه با پیری تقویمی شود.»

این مطالعه از داده‌های نظرسنجی ملی سلامت و تغذیه ایالات متحده (NHANES) ۲۰۰۳-۲۰۱۰ استفاده کرد. کیفیت رژیم غذایی با استفاده از انجمن قلب آمریکا (AHA) ۲۰۲۰ و شاخص تغذیه سالم ۲۰۱۵ (HEI-۱۵) ارزیابی شد.

ارتباط بین مصرف UPP و پیری بیولوژیکی پس از تعدیل کیفیت رژیم غذایی و کل انرژی دریافتی با استفاده از داده‌های فوق به عنوان پایه، همچنان معنی‌دار باقی ماند.

این نشان می‌دهد که این ارتباط ممکن است به دلیل عوامل دیگری مانند مصرف کمتر فلاونوئید‌ها یا فیتواستروژن‌های موجود در غذا‌های طبیعی مانند میوه‌ها و سبزیجات تازه یا قرار گرفتن بیشتر در معرض مواد شیمیایی بسته‌بندی و ترکیباتی که در طول فرآوری مواد غذایی تشکیل می‌شوند، باشد.

در این مطالعه آمده است: «بزرگسالانی که UPF بالاتری داشتند، از نظر بیولوژیکی مسن‌تر بودند. این ارتباط تا حدودی مستقل از کیفیت رژیم غذایی بود، که نشان می‌دهد فرآوری مواد غذایی ممکن است در تسریع پیری بیولوژیکی نقش داشته باشد. نتایج ما دلیل قانع‌کننده‌ای برای هدف قرار دادن مصرف UPF برای ارتقای پیری سالم‌تر ارائه می‌دهد.»

این نتایج همچنین از مطالعات قبلی که مصرف UPP را با نشانگر‌های پیری مانند طول تلومر (کوتاه‌تر بودن طول تلومر نشانه پیری سلول‌ها است)، ضعف، زوال شناختی و زوال عقل مرتبط می‌دانند، پشتیبانی می‌کند.

دکتر کاردوسو خاطرنشان کرد که اگرچه شرکت‌کنندگان در این مطالعه اهل ایالات متحده بودند، اما یافته‌ها برای استرالیایی‌ها نیز مرتبط است: به طور متوسط، غذا‌های فوق فرآوری شده تقریباً ۴۰٪ از کل انرژی دریافتی در بین بزرگسالان استرالیایی را تشکیل می‌دهند.

او توضیح داد که با توجه به روند رو به افزایش جمعیت جهان در حال پیر شدن، اثبات اثرات نامطلوب قرار گرفتن در معرض AMR، نیاز به استراتژی‌های بهداشت عمومی متمرکز بر تغذیه را برای افزایش امید به زندگی سالم تقویت می‌کند.

او گفت: «نتایج ما نشان می‌دهد که کاهش مصرف غذا‌های فوق فرآوری‌شده در رژیم غذایی ممکن است به کند شدن مسیر پیری بیولوژیکی کمک کند، که دلیل دیگری برای توجه ویژه به غذا‌های فوق فرآوری‌شده هنگام بررسی استراتژی‌های ارتقای پیری سالم است.»

مکانیسم‌هایی که UPP‌ها ممکن است پیری بیولوژیکی را تسریع کنند عبارتند از:

کمبود مواد مغذی: عفونت‌های دستگاه ادراری اغلب کمبود مواد مغذی ضروری مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها را دارند که برای حفظ سلامت سلولی و جلوگیری از استرس اکسیداتیو بسیار مهم هستند.

افزودنی‌های شیمیایی: بسیاری از SPF‌ها حاوی افزودنی‌ها و نگهدارنده‌های مصنوعی هستند که می‌توانند اثرات نامطلوبی بر سلامتی داشته باشند، از جمله ایجاد التهاب و اختلال در فرآیند‌های متابولیک.

مواد شیمیایی موجود در بسته‌بندی: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی موجود در بسته‌بندی مواد غذایی، مانند بیسفنول A (BPA)، با انواع مشکلات سلامتی، از جمله پیری زودرس، مرتبط دانسته شده است.

برای کاهش اثرات نامطلوب قرار گرفتن در معرض UPP، افراد می‌توانند چندین گام عملی بردارند:

• روی غذا‌های کامل و کم فرآوری شده مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، آجیل و دانه‌ها تمرکز کنید.
• برچسب‌های مواد غذایی را با دقت بخوانید و از غذا‌هایی که لیست طولانی از مواد تشکیل‌دهنده‌ی ناآشنا دارند، اجتناب کنید.
• آشپزی در خانه به شما این امکان را می‌دهد که کنترل بیشتری روی مواد اولیه و روش‌های پخت داشته باشید.
• مصرف غذا‌های آماده و تنقلات را کاهش دهید و به جای آنها از جایگزین‌های سالم‌تر استفاده کنید.
• * این اطلاعات صرفاً جهت اطلاع‌رسانی ارائه شده و به عنوان توصیه‌ای برای درمان بیماری‌ها نمی‌باشد.