کاوشگر خورشیدی پارکر با دقتی بی‌سابقه، فوران خورشیدی مرموزی را ثبت می‌کند که تمام انتظارات علمی را به چالش می‌کشد

به گزارش مجله خبری نگار، این مشاهدات منحصر‌به‌فرد شگفتی‌های علمی بزرگی را آشکار کرد، زیرا این کاوشگر پروتون‌هایی را شناسایی کرد که انرژی تقریباً ۱۰۰۰ برابر بیشتر از حد انتظار را حمل می‌کردند، علاوه بر این، جریان عجیبی از پلاسما به سمت خورشید می‌رفت تا اینکه از آن دور شود.

کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا مستقیماً یک انفجار مغناطیسی قدرتمند را در تاج خورشید مشاهده کرده است که می‌تواند به ما در پیش‌بینی طوفان‌های ژئومغناطیسی روی زمین کمک کند. 

— لایو ساینس LiveScience)  ژوئن ۲۰۲۵

این کاوشگر به لطف موقعیت استراتژیک خود بین خورشید و منبع ذرات، توانست این داده‌های ارزشمند را جمع‌آوری کند و به دانشمندان اجازه داد مسیر آنها را به طور دقیق ردیابی کنند. این نتایج نشان می‌دهد که درهم‌تنیدگی‌های پیچیده در میدان مغناطیسی خورشید قادر به شتاب دادن ذرات باردار به سرعت‌های فوق‌العاده‌ای هستند، بسیار فراتر از آنچه دانشمندان بر اساس قدرت میدان مغناطیسی به تنهایی انتظار داشتند.

دانشمندان این پدیده‌ها را به فرآیندی موسوم به «اتصال مجدد مغناطیسی» نسبت می‌دهند، مکانیسمی انفجاری که در آن خطوط مغناطیسی در جو خورشید شکسته و تغییر شکل می‌دهند. این فرآیند انرژی ذخیره شده در میدان مغناطیسی خورشید را به انرژی جنبشی تبدیل می‌کند که باد خورشیدی - ذرات بارداری که دائماً از خورشید در منظومه شمسی جریان دارند - را شتاب می‌دهد.

درک این مکانیسم برای بهبود پیش‌بینی‌های آب و هوای فضا که مستقیماً بر سیاره ما تأثیر می‌گذارد، بسیار مهم است. مطالعات نشان داده‌اند که طوفان‌های مغناطیسی قوی می‌توانند سیستم‌های ناوبری ماهواره‌ای را مختل کنند، به شبکه‌های برق آسیب بزنند و حتی برای فضانوردان خطر ایجاد کنند.

از نظر تاریخی، دانشمندان معتقدند که آب و هوای شدید فضایی نقش مهمی در از بین بردن جو مریخ و تبدیل آن از یک دنیای بالقوه قابل سکونت به یک بیابان یخی و خشک داشته است.

آنچه این اکتشافات را هیجان‌انگیزتر می‌کند این است که آنها بسیاری از فرضیات قبلی در مورد رفتار میدان مغناطیسی خورشید را به چالش می‌کشند. خورشید، با مگنتوسفر پیچیده و پویای خود، چالش‌های قابل توجهی را برای دانشمندانی که سعی در مدل‌سازی رفتار آن دارند، ایجاد می‌کند. با وجود پیشرفت‌های قابل توجه در ابررایانه‌ها، پیش‌بینی‌ها به دلیل وسعت و پیچیدگی منظومه شمسی، تنها تقریبی باقی می‌مانند.

اینجاست که کاوشگر خورشیدی پارکر به عنوان ابزاری منحصر‌به‌فرد وارد عمل می‌شود. این کاوشگر با تبدیل شدن به اولین فضاپیمایی که به تاج خورشیدی (اتمسفر بیرونی خورشید) "نفوذ" کرده است، داده‌های دقیقی از میدان‌های مغناطیسی و ذرات موجود در این منطقه مرموز ارائه داده است. این داده‌ها در حال حاضر درک ما از هلیوسفر - حباب مغناطیسی غول‌پیکری که کل منظومه شمسی را احاطه کرده است - را متحول می‌کند.

دکتر میهیر دسای، نویسنده اصلی این مطالعه و مدیر بخش تحقیقات فضایی در موسسه تحقیقاتی جنوب غربی، در بیانیه‌ای گفت: «این نتایج نشان می‌دهد که اتصال مجدد مغناطیسی منبع مهمی از ذرات پرانرژی در باد خورشیدی نزدیک به خورشید است. هر جا که میدان‌های مغناطیسی وجود داشته باشد، اتصال مجدد رخ خواهد داد. اما میدان‌های مغناطیسی خورشید در نزدیکی ستاره بسیار قوی‌تر هستند، بنابراین انرژی ذخیره شده بسیار بیشتری آزاد می‌شود.»

دانشمندان خاطرنشان کردند که درک مکانیسم رویداد‌های اتصال مجدد مغناطیسی می‌تواند به دانشمندان در پیش‌بینی بهتر آب و هوای مضر فضا کمک کند.

از آنجایی که فعالیت خورشیدی در طول چرخه فعلی به اوج خود می‌رسد، ماموریت‌هایی مانند کاوشگر خورشیدی پارکر برای ارائه داده‌هایی که به ما در درک و پیش‌بینی این رویداد‌های ویرانگر کمک می‌کند، ضروری هستند.

آخرین اندازه‌گیری‌های اتصال مجدد مغناطیسی یکی از اکتشافات جدید بسیاری است که توسط کاوشگر خورشیدی پارکر انجام شده است. از زمان پرتاب، این کاوشگر در انتشار بیش از ۷۰۰ مقاله علمی داوری‌شده توسط همتا نقش داشته است.

در سال ۲۰۲۳، بیش از ۷۰۰ مقاله علمی داوری‌شده توسط همتایان با استفاده از داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط این کاوشگر در چهار سال اول فعالیتش منتشر شد و هنوز اکتشافات بیشتری در راه است.

این فضاپیما دومین پرواز بسیار نزدیک خود از کنار خورشید را در ۲۲ مارس به پایان رساند و در فاصله ۶.۱ میلیون کیلومتری (۳.۸ میلیون مایلی) از سطح خورشید قرار گرفت - رکوردی مشابه پرواز دسامبر ۲۰۲۴ خود ثبت کرد.

با هر مداری که کاوشگر خورشیدی پارکر به ستاره ما نزدیک‌تر می‌شود، نوید شگفتی‌های بیشتری را می‌دهد که درک ما از خورشید و تأثیر آن بر منظومه شمسی را تغییر خواهد داد.

منبع: لایو ساینس