۷۰ درصد ایرانی‌ها بی‌خبر از راز طول عمر!

به گزارش مجله خبری نگار، «به بابام گفتم سربازیم رو بخر، گفت نه تو باید سربازی بری، این شد که خودم رو چاق کردم و این چاقی من به اندازه ۱۰ سال سربازی تموم شد.» این بخشی از مصاحبه مرحوم رضا داوودنژاد بازیگر سینما و تلویزیون در خصوص مشکلاتش پس از افزایش وزن بود.

در حالی که آمار‌ها می‌گوید چاقی یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ زودرس است، رئیس انجمن متخصصان گوارش و کبد ایران فرهاد زمانی ۲۸ خرداد از «اضافه وزن ۷۰ درصد ایرانی‌ها» خبر داد.

به گفته زمانی میزان مصرف کالری روزانه ایرانی‌ها در دو دهه گذشته از ۲ هزار کالری در روز به ۳ هزار کالری رسیده در شرایطی که ۹۰ درصد ایرانیان، چه زن و چه مرد فعالیت فیزیکی کافی ندارند و ۱۵۰۰ کالری در روز، نیازشان را تامین می‌کند.

پای معضل چاقی به روستا‌ها هم باز شده است. به گفته معاون وزیر بهداشت کمال حیدری «۵۰ درصد جمعیت روستایی کشور دچار کم تحرکی و چاقی هستند.»

چند ماه قبل رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی علیرضا زالی گفت که «ایران در رتبه ششم فهرست کشور‌های چاق دنیا قرار دارد» و آمریکا، عربستان، ترکیه، مصر و لیبی به عنوان رتبه‌های اول تا پنجم کشور‌های چاق دنیا هستند.

نتایج مطالعه جهانی سیرقد و وزن کودکان هم که طی سال‌های ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۹ که در مجله لنست منتشر شد نشان می‌دهد شیوع «اضافه وزن» در بین نوجوانان ایرانی نسبت به چهار دهه گذشته بیش از ۲۰ درصد افزایش داشته و رتبه اضافه وزن دختران و پسران ۱۹ ساله ایرانی با صعود ۲۸ و ۲۴ پله‌ای، از رتبه ۹۶ و ۱۰۵ به رتبه‌های ۶۸ و ۸۱ رسیده است. همچنین شیوع اضافه وزن در دختران از ۶ درصد به بیش از ۲۶ درصد و در پسران از ۳ درصد به ۲۴ رسیده است.

چاقی نه فقط در ایران که در سطح جهان به ابعاد اپیدمی رسیده و پنجمین علت مرگ و میر در دنیاست. طوری که سالانه حداقل ۲.۸ میلیون نفر بر اثر اضافه وزن یا چاقی جان خود را از دست می‌دهند. چاقی عامل اصلی ۴۴ درصد از موارد ابتلا به دیابت، ۲۳ درصد بیماری‌های قلبی و ۷ تا ۴۱ درصد از سرطان هاست.

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران محمد ابطحی معتقد است «تغییر الگوی غذایی خانواده ها» دلیل بروز چاقی است. فست فود‌ها و استفاده از غذا‌های آماده یا نیمه آماده که بسیاری از آنها به روش سالم تهیه نمی‌شوند جای غذا‌های سالم و مغذی را در سبدغذایی خانواده‌ها گرفته است. مادامی که خانواده‌ها تغییری در این الگو‌ها ایجاد نکنند وضعیت چاقی به همین منوال است و حتی ممکن است بدتر هم بشود.

اما عضو انجمن علمی تغذیه ایران مریم مظاهریون می‌گوید نظام سلامت در خصوص تغییر الگو‌های تغدیه‌ای و ضرر‌های غیرقابل جبران چاقی آنطور که باید به مردم آگاهی نمی‌دهد. این در حالی است که تجربه موفق ایران در بسیج ملی ریشه کنی فلج اطفال، واکسیناسیون سرخک و رفع دیگر بیماری‌های همه گیر نشان داد که می‌توان با افزایش سواد سلامت جامعه و پویش‌های ملی، مشکلات حوزه سلامت را مدیریت کرد.

دبیر اجرایی هشتمین کنگره پیشگیری و درمان چاقی ایران محمد هاشمی می‌گوید وزارت بهداشت به عنوان تولیت سلامت باید پویش‌های اجتماعی راه بیندازد و جامعه را با خود همراه کند. سازمان‌های بیمه‌گر پایه مانند سازمان بیمه سلامت و سازمان تامین اجتماعی می‌توانند با در نظر گرفتن مشوق‌ها برای کاهش اضافه وزن یا پیگیری وضعیت برخی از بیمه شدگانی که دچار اضافه وزن هستند در پیشگیری موثر باشند. از نظر فردی هم پیاده روی منظم روزانه به مدت نیم ساعت و تغییر سبدغذایی هفتگی خانواده‌ها می‌تواند مشکلات مربوط به چاقی را مدیریت کند.