دیپلماسی «گربه مرده» بلینکن در غزه

به گزارش مجله خبری نگار، «دیوید هرست»، تحلیلگر مسائل سیاسی چند روز پیش در یادداشتی در پایگاه «میدل‌ایست‌آی» نوشته بود کمتر پیش می‌آید که دیپلمات‌های منطقه خاورمیانه بر سر چیزی اتفاق نظر داشته باشند، اما رفتار یک مرد طی ۸ ماه گذشته در جنگ غزه موجب شده که در میان این گروه بر سر یک چیز اجماع حاصل شود و آن اینکه آنتونی بلینکن قابل اعتماد نیست.

هرست نوشته توانایی بلینکن برای وارونه جلوه دادن واقعیت‌ها حیرت همگانی از دوحه گرفته تا امان و تا قاهره، تل‌آویو و آنکارا را در پی داشته است.

به واقع، بلینکن در موضوع مذاکرات مربوط به جنگ غزه در حال انجام دادن کاری است که «جیمز بیکر»، یکی از وزیران خارجه سابق آمریکا عنوان «دیپلماسی گربه مرده» را برای آن انتخاب کرد.

«آرون دیوید میلر»، یکی از معاونان جیمز بیکر در شبکه اجتماعی ایکس این استراتژی را اینطور توصیف می‌کند: «هدف [این راهبرد]نه رسیدن به توافق بلکه اطمینان حاصل کردن از این است که اگر شکست اتفاق بیفتد، گربه مرده دم در خانه دیگری است.»

گربه مرده یا گربه رو به مرگ در اینجا رسیدن به یک توافق آتش‌بس پایدار و ماندگار در نوار غزه بعد از ۸ ماه جنگ طاقت‌فرسا است. 

مسئله‌ای که شکی در آن وجود ندارد این است که حماس هر چند که خواستار ضمانت‌هایی برای تضمین آتش‌بس دائم شده، اما به پذیرش طرحی که پیشنهاد شده نزدیک‌تر است تا رژیم صهیونیستی. شواهد متعددی از این استدلال حمایت می‌کنند. 

حماس در حضور «ویلیام برنز»، رئیس سیا توافقی را که مصر و قطر برای برقراری آتش‌بس در غزه پیشنهاد داده بودند پذیرفت. 

حماس همچنین از اصولی که «جو بایدن» در سخنرانی خود برای آتش‌بس در غزه اعلام کرد استقبال کرد و به تصویب قطعنامه شورای امنیت در این زمینه هم واکنشی مشابه نشان داد. در مقابل، اسرائیل و آمریکا به دنبال کارشکنی در عملی شدن این توافق هستند. 

مفاد مربوط به توافق پیشنهادی برای آتش‌بس کاملاً واضحند: برقراری آتش‌بس دائمی بعد از تبادل اسرا، خروج کامل نیرو‌های اسرائیلی، بازگشت بدون ممانعت مردم غزه به خانه‌ها، عدم تغییر در اراضی و بافت جمعیتی غزه و دستیابی مردم این باریکه به کمک‌های انسان‌دوستانه.

رژیم اسرائیل، چنانکه هم از اظهارات علنی مقام‌های این رژیم و هم از رفتارهایش برمی‌آید با تک تک بند‌های این توافق مخالف است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل بار‌ها گفته که هیچ آتش‌بسی نباید مانع از دستیابی به اهداف جنگ، یعنی نابودی کامل حماس شود.

مهم‌تر از همه اینکه اسرائیل حاضر به دادن هیچ تعهدی برای پایبندی به آتش‌بس، در صورت شکست مبادله اسرا در بین مراحل اول و دوم از مذاکرات نیست. 

اینها اصلی‌ترین موانع آتش‌بس هستند. کابینه اسرائیل هنوز هیچ پاسخ رسمی به سخنرانی بایدن یا قطعنامه آتش‌بس سازمان ملل نداده است و با این وجود جالب است که بلینکن در سفر جدید خود به منطقه تلاش کرد مسئولیت عدم آتش‌بس را به گردن حماس بیندازد. 

سخنان پنج روز پیش بلینکن مبنی بر اینکه «اسرائیل این پیشنهاد را پذیرفته» در تناقض کامل با اظهارات بنیامین نتانیاهو بود که بار‌ها و بار‌ها مفاد توافق را زیر سوال برد.

اینکه چرا دولت آمریکا در آستانه فصل انتخاباتی و علی‌رغم قرار گرفتن در برابر موج انتقادات جهانی بیشتر به دنبال پیدا کردن مقصر برای شکست مذاکرات است تا تلاش برای به سرانجام رساندن آن مسئله‌ای است که هنوز مشخص نیست.