آیا از علائم و روش‌های تشخیص و درمان هایپراکوزیس آگاهی کامل دارید؟

به گزارش مجله خبری نگار،این عارضه می‌تواند انجام وظایف روزانه در محیط‌های عادی مانند کار‌های خانه یا امور شغلی را با مشکل روبرو کرده و به مشکلات زیادی در زندگی فرد منجر شود.

پر شنوایی چیست؟

اختلال پر شنوایی به تحمل کم صدا در یک یا هر دو گوش گفته می‌شود که به عنوان افزایش حساسیت به صدا نیز شناخته شده است.

گفته شده حدود ۸ تا ۱۵ درصد از بزرگسالان دچار پر شنوایی هستند و این عارضه اغلب افرادی را که دچار وز وز گوش یا صدای زنگ زدن در گوش هستند تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این وضعیت روی نحوه درک فرد از بلندی صدا تاثیر می‌گذارد و فرد مبتلا صدا‌های معمولی مانند موتور خودرو‌ها را بسیار بلندتر از حد واقعی احساس می‌کند، حتی ممکن است گاهی صدای خودش نیز برایش بیش از حد بلند به نظر برسد.

درک بلندی بیش از حد صدا ممکن است باعث درد و سوزش شود و در نتیجه استرس بالایی به همراه داشته باشد. همچنین می‌تواند حضور در محیط‌های عمومی مانند محل کار یا مدرسه را دشوار کند و موارد زیر را به دنبال داشته باشد:

انزوا
کناره گیری اجتماعی
ترس از صدا‌های بلند (فونوفوبیا)
افسردگی

به علاوه پر شنوایی در درجه اول افراد زیر را تحت تاثیر قرار می‌دهد:

دچار وز وز گوش هستند
مردان
افراد مسن
لازم به ذکر است بزرگسالان بیشتر از کودکان در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند، زیرا افزایش سن رابطه مستقیم با این وضعیت دارد. با این حال کودکان نیز ممکن است به آن دچار شوند.

علائم پر شنوایی

علائم پر شنوایی می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. برخی علائم خفیف عبارتند از:

صدا‌های معمولی که بیش از حد بلند به نظر می‌رسند
بلند به نظر رسیدن صدای خود فرد
احساس ناراحتی در گوش
سردرد
مشکل در تمرکز

علائم شدید می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

درد هنگام شنیدن صدا‌های ناگهانی
احساس ترکیدن در گوش هنگام شنیدن صدا‌های بلند
اضطراب
مشکل خواب
خستگی
ترس از موقعیت‌های اجتماعی
در کودکان ناراحتی ناشی از پر شنوایی ممکن است باعث گریه کردن یا فریاد زدن کودک شود.

این عارضه با مشکلات و بیماری‌های زیر نیز همراه می‌باشد:

وز وز گوش
فلج بل
فلج صورت
سندرم ویلیامز
اضطراب
افسردگی
اسکیزوفرنی
لازم به ذکر است پر شنوایی با فونوفوبیا یا ترس از صدا‌های بلند تفاوت دارد.

پر شنوایی روی نحوه شنیدن صدا‌ها تاثیر می‌گذارد در حالی که فونوفوبیا یک وضعیت روانی است که طی آن فرد به صدا‌ها واکنش عاطفی نشان داده، اما از مشکلات شنوایی رنج نمی‌برد.

با وجود این پر شنوایی به دلیل بلند بودن صدای درک شده می‌تواند به فونوفوبیا منجر شود، بنابراین این دو حالت ممکن است با هم رخ دهند.

علت پر شنوایی

برخی علل احتمالی پر شنوایی عبارتند از:

قرار گرفتن در معرض صدای بلند: صدای بلند یکی از دلایل اصلی پر شنوایی است. ممکن است فرد به مدت طولانی در معرض این گونه صدا‌ها قرار بگیرد (مانند پخش موسیقی با صدای بلند برای چندین سال) یا یک اتفاق خاص و ناگهانی رخ دهد (مانند شنیدن صدای تیراندازی) و دچار پر شنوایی شود
آسیب سر: آسیب دیدگی‌هایی که سر، فک یا گوش را درگیر می‌کنند ممکن است به پر شنوایی منجر شوند. به عنوان مثال وارد شدن ضربه ناشی از کیسه هوا در ماشین از علل بروز این وضعیت می‌باشد
عفونت‌های ویروسی: برخی عفونت‌های ویروسی که عصب صورت یا گوش داخلی را تحت تاثیر قرار می‌دهند ممکن است به پر شنوایی منجر شوند
جراحی فک یا صورت: در مواردی که گوش داخلی یا عصب صورت در حین جراحی آسیب دیده باشد ممکن است پر شنوایی رخ دهد
برخی دارو‌ها: مصرف دارو‌هایی همچون برخی دارو‌های سرطان می‌توانند باعث آسیب گوش و بروز پر شنوایی شود
اختلالات خود ایمنی: پر شنوایی می‌تواند در اثر بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک ایجاد شود
اختلال مفصل گیجگاهی فکی: مفصل گیجگاهی فکی اندامی است که فک پایین را به جمجمه می‌چسباند. مشکلات این مفصل ممکن است خطر مشکلات شنوایی مانند پر شنوایی را افزایش دهد
اوتیسم: این بیماری می‌تواند باعث حساسیت‌های شنوایی از جمله پر شنوایی شود. بر اساس تحقیقات انجام شده حدود ۴۰ درصد از کودکان اوتیسمی به این عارضه نیز مبتلا هستند
استرس عاطفی: سطح بالای استرس از جمله اختلال استرس پس از سانحه می‌تواند خطر ابتلا به پر شنوایی را افزایش دهد
گاهی اوقات نیز علت دقیق این عارضه تشخیص داده نمی‌شود.

تشخیص پر شنوایی

در صورتی که صدا‌های معمولی بلندتر از حد معمول به نظر برسند لازم است فرد به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کند.

متخصص معمولا از آزمایش‌های زیر برای تشخیص پر شنوایی استفاده می‌کند:

معاینه فیزیکی: پزشک گوش و سر را برای بررسی علائم آسیب فیزیکی معاینه می‌کند
سابقه پزشکی: به پزشک کمک می‌کند تا هر شرایط یا رویدادی را که ممکن است روی شنوایی تاثیر بگذارد شناسایی کند
پرسش نامه: پزشک سوالاتی در مورد علائم می‌پرسد تا بفهمد فرد دقیقا چه وضعیتی را تجربه می‌کند
شنوایی سنجی با تون خالص: تستی است که حساسیت شنوایی را اندازه گیری می‌کند

درمان پر شنوایی

درمان پر شنوایی به علت این عارضه بستگی دارد و هدف از آن مدیریت علائم و کاهش حساسیت شنوایی است. درمان (به جز عمل جراحی) معمولا برای کودکان و بزرگسالان یکسان است.

۱. درمان شناختی رفتاری 

در درمان شناختی رفتاری یک متخصص سلامت روان به فرد یاد می‌دهد که چگونه واکنش‌های احساسی خود به صدا را مدیریت کند. همچنین می‌تواند به فرد در مدیریت علل روانی این عارضه مانند استرس کمک کند.

۲. درمان وز وز به روش بازآموزی

این روش درمانی برای وزوز گوش است که ممکن است به پر شنوایی نیز کمک کند.

در این تکنیک از دستگاه مشابه سمعک استفاده می‌شود که صدایی با شدت کم ایجاد می‌کند و به مغز اجازه می‌دهد صدا و وزوز گوش را بشنود. این روش با گذشت زمان به مغز کمک می‌کند تا تاکید بر وز وز گوش را کاهش دهد.

این درمان برای پر شنوایی نیز استفاده می‌شود، زیرا می‌تواند به کاهش حساسیت شنوایی کمک کند.

۳. حساسیت زدایی صدا

در حساسیت زدایی صدا لازم است فرد زیر نظر متخصص شنوایی هر روز به مدت مشخص به صدای استاتیک ملایم گوش کند.

این تکنیک به تدریج تحمل را نسبت به صدا افزایش می‌دهد و دریافت نتایج ممکن است حدود ۶ ماه یا بیشتر طول بکشد.

۴. درمان‌های جایگزین

پزشک ممکن است درمان‌های جایگزین را برای کنترل درد و استرس ناشی از پر شنوایی توصیه کند. این درمان‌ها عبارتند ار:

ورزش
یوگا
ماساژ
مراقبه
طب سوزنی
۵. عمل جراحی
اگر درمان‌های ذکر شده اثر بخش نباشند ممکن است از عمل جراحی استفاده شود.

در طول جراحی بافت پشت گوش در اطراف استخوان‌های شنوایی حرکت داده می‌شود. این کار از استخوان‌ها حمایت کرده و حساسیت به صدا را کاهش می‌دهد.

پیشگیری از پر شنوایی

بهترین راه برای جلوگیری از پر شنوایی، کنترل این بیماری است.

اجتناب از محیط‌های پر سر و صدا یا استفاده از گوش گیر توصیه نمی‌شود. این روش‌ها در واقع حساسیت فرد به صدا را افزایش داده و به طور بالقوه شدت آن را افزایش دهند.

قرار گرفتن در معرض صدا‌های روزمره برای کاهش حساسیت شنوایی اهمیت زیادی دارد.

مگر در موارد استثنا مانند کنسرت که بهتر است صدا‌های بلند برای مدت زمان کوتاه کاهش یابد، در موارد دیگر توصیه می‌شود از استفاده مکرر از گوش گیر اجتناب شود.

تفاوت پر شنوایی و میسوفونیا (صدا بیزاری)

میسوفونیا زمانی رخ می‌دهد که صدا‌های خاص باعث عصبی شدن فرد شود. این مسئله می‌تواند با پر شنوایی همراه باشد، اما این دو عارضه با هم تفاوت دارند.

به عبارت دیگر میسوفونیا شامل واکنش عاطفی به صدا‌های خاص است، اما پر شنوایی می‌تواند به میسوفونیا منجر شود، زیرا بلندی بیش از حد ممکن است باعث شود فرد از صدا‌های خاصی خوشش نیاید.

چشم انداز پر شنوایی

پر شنوایی باعث می‌شود صدا‌های روزمره مانند صدای آب جاری بیش از حد بلند به نظر برسد. این احساس ممکن است ناراحت کننده یا حتی دردناک باشد.

اگر صدا‌های روزمره بلندتر از حد معمول به نظر می‌رسد به پزشک مراجعه کنید. پزشک گوش را معاینه و از آزمایش‌هایی برای ارزیابی شنوایی استفاده می‌کند.

اگر به پر شنوایی مبتلا هستید با کمک یک متخصص شنوایی می‌توانید حساسیت و واکنش احساسی خود به صدا را کاهش دهید. 

منبع:سومیتا