تهران- ریاض یک گام تا همکاری نظامی؟

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: سال گذشته همین ایام بود که خبر توافق ایران و عربستان با میانجیگری چین، تیتر یک مطبوعات، سایت‌ها و خبرگزاری‌های داخلی و خارجی را به خود اختصاص داد. توافقی که زیر ذره بین تحلیلگران و فعالان سیاسی قرار گرفت و هر یک از زاویه‌ای این توافق و نتیجه آن را، چه در روابط دوجانبه تهران- ریاض، چه در منطقه و چه در مناسبات بین المللی شرق و غرب ارزیابی کردند. حالا و در تازه‎ترین خبر، رسانه روسی «وستی کافکازا» به صلح ایران و سعودی اشاره کرده و تاکید دارد که دو کشور به همکاری نظامی نزدیک هستند. در ادامه بخش‌هایی از آن را به گزارش خراسان می‌خوانید:

*روابط دیپلماتیک تهران و ریاض بر اساس توافقی که با میانجیگری چین در مارس سال گذشته صورت گرفت، از سر گرفته شد. محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع ایران، اخیراً در چارچوب تلاش‌ها برای احیای روابط دیپلماتیک بین دو رقیب خاورمیانه‌ای که از سال گذشته آغاز شد، گفت که کشورش آماده گسترش همکاری‌های امنیتی و دفاعی با عربستان است. آشتیانی در دیدار با عبدا... بن سعود العنزی، سفیر عربستان سعودی در تهران، عرصه‌هایی را که نیرو‌های مسلح می‌توانند در آن‌ها همکاری کنند، بیان کرد: نظامی- هوش- تکنولوژیکی. وی ابراز اطمینان کرد که این همکاری‌ها به نفع دو کشور و همچنین افزایش امنیت و ثبات در منطقه خواهد بود.

*آشتیانی با اعلام آمادگی ایران برای مذاکره درباره مسائل دفاعی و امنیتی با عربستان سعودی و دیگر کشور‌های عربی، از کشور‌های مسلمان خواست در بحبوحه جنگ در نوار غزه، موضع هماهنگ‌تری در قبال اسرائیل اتخاذ کنند. ابتکار عمل ایران با استقبال مثبت طرف سعودی مواجه شد.

*محمد رقیب اوغلو، محقق روابط بین‌الملل در اندیشکده ابعاد مطالعات استراتژیک بریتانیا، همکاری نظامی را برای هر دو کشور حیاتی می‌داند و می‌افزاید که پیش از روند عادی‌سازی بین ایران و عربستان سعودی، مشکلات آن‌ها بیشتر به امنیت، به‌ویژه ریاض مربوط می‌شد. ایران و شبه نظامیانی که از آن حمایت می‌کند به عنوان تهدیدی برای امنیت عربستان سعودی تلقی می‌شدند. اما زمینه همکاری نظامی را پیدا کردند.

*واشنگتن از دستیابی دو قدرت منطقه‌ای به توافقی با میانجیگری چین در مارس ۲۰۲۳ برای بازگشایی سفارت‌های خود ناامید شد. کارشناسان سپس خاطرنشان کردند که ایالات متحده در حال از دست دادن فرصت "کشیدن ریسمان" در منطقه خاورمیانه است، منطقه‌ای که واشنگتن از مدت‌ها قبل آن را حوزه نفوذ خود می‌دانست. اسرائیل که به دنبال توافق عادی سازی خود با عربستان سعودی و در تلاش برای منزوی کردن رقیب اصلی خود یعنی ایران بود، حیرت زده شد.

*با کاهش نفوذ آمریکا در خاورمیانه و سایر نقاط جهان، ایالات متحده نگران و عصبانی بوده است که روند عادی سازی در چین رخ داده است. واضح بود که آمریکا از این موضوع ناراضی است. اگر تنش و درگیری بین سعودی‌ها و ایرانی‌ها وجود نداشته باشد، نیازی به حمایت آمریکا از کشور‌های حوزه خلیج فارس نیست.