به گزارش مجله خبری نگار/ایران-هما همتخواه: خرما یا رطب، میوه درخت نخل است که در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران تحت عنوان نخلستان پرورش مییابد، البته خاستگاه این گیاه بینالنهرین، عربستان و شمال آفریقا است به طوری که طبق آخرین آمارها مصر، عربستان و ایران بزرگترین تولیدکنندگان خرما در جهان به شمار میروند.
آمارها نشان میدهد که بالغ بر۳ هزار رقم خرما در دنیا شناخته شده که بخش عمدهای از آن متعلق به ایران است که بیشتر این ارقام شامل خرمای پیارم، مضافتی، زاهدی، کبکاب و خاصویی در ۶ استان خوزستان، هرمزگان، کرمان، بوشهر، فارس و سیستان و بلوچستان پراکنده شده است. سرانه مصرف خرما در ایران ۷ کیلوگرم است که بخش عمده مصرف آن مربوط به استانهای جنوبی و مصرف یک کیلوگرمی مربوط به سایر استانهای کشور است این در حالی است که سرانه مصرف خرما در عربستان ۱۳ کیلوگرم و در مصر ۱۶ کیلوگرم است. یکی از مهمترین عواملی که میتواند در بهبود کیفیت و اصول و در نتیجه رونق دادن به صنعت خرما در جهان مؤثر باشد، استفاده از گونههای خرمای برتر و تجاری است.
«محسن رشید فرخی» رئیس انجمن ملی خرمای ایران درباره وضعیت تولید خرمای مورد نیاز ماه مبارک رمضان افزود: ایران با تولید سالانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن محصول خرما رتبه سوم تولیدکنندگان خرمای جهان را داراست.
به گفته وی، درحال حاضر بیشترین خرمای مصرف داخلی و صادرات کشور شامل ارقام پیارم، کبکاب، زاهدی، خاصویی و مضافتی میشود.
وی افزود: مصر با تولید ۱.۸ میلیون تن اولین تولیدکننده و عربستان سعودی و ایران به دلیل نزدیکی میزان تولید بین رتبههای دوم و سوم قرار میگیرند، البته ایران از لحاظ تنوع ارقام خرما نخستین رتبه را در جهان داراست که امتیاز مثبتی برای کشور ما در بین کشورهای تولیدکننده خرما به شمار میرود که هر نوع سلیقهای را پوشش میدهد.
رئیس انجمن ملی خرمای ایران با بیان اینکه ایران امکان صادرات ۳۰ درصد خرمای تولیدی را دارد تصریح کرد: ایران امسال میتواند حدود ۳۵۰ هزارتن یعنی ۳۰ درصد محصول تولیدی خود را به کشورهای هدف صادر کند که تاکنون بین ۲۰۰ تا ۲۱۰ هزارتن از این محصول به ارزش ۲۲۰ تا ۲۷۰ میلیون دلار صادر شده است.
وی با بیان اینکه ایران باید ۱۲۰ هزارتن دیگر از محصول خرمای تولیدی خود را به مناسبت ماه مبارک رمضان صادر کند، گفت: بخش عمده صادرات خرما مربوط به ماه مبارک رمضان است.
به گفته وی، حدود ۵۰ درصد خرما سال گذشته در سردخانهها باقی مانده و به بازار عرضه نشده است که عرضه آن نیز به بازار باعث میشود بخشی از خرمای امسال نیز راهی سردخانهها شود.
رشید فرخی با تأکید براینکه خرمای مورد نیاز ماه مبارک رمضان کشور تأمین است و هیچ کمبودی در این زمینه نداریم، افزود: به دلیل نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان امکان ایجاد برخی محدودیتها در تعرفه و عوارض گمرکی وجود دارد که این امر میتواند باعث شود ایران بازارهای صادراتی خود را از دست بدهد علاوه برآن بخش عمده خرمای تولیدی روی دست تولیدکنندگان باقی بماند.
وی اظهارداشت: سال گذشته به مدت ۱۰ روز قبل از ماه مبارک رمضان ممنوعیت صادرات ایجاد شد همین امر باعث شد بخشی از خرمای سال گذشته روی دست تولیدکنندگان باقی بماند، بنابراین انجمن ملی خرمای ایران طی مذاکراتی با معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی به دنبال جلوگیری از محدودیت صادرات خرما در سالجاری است.
به گفته وی، اکنون این محصول به کشورهای آسیای میانه، اروپا، روسیه، اتحادیه کشورهای (CIS) صادر میشود بنابراین هرگونه ممنوعیتی میتواند باعث از دست دادن این بازارها شود.
وی درباره قیمتگذاری خرمای مضافتی ماه مبارک رمضان گفت: در ماه مبارک رمضان سال گذشته هر کیلوگرم خرما با قیمت ۶۸ هزارتومان در بازار عرضه میشد، اما امسال با توجه به نرخ تورم هر کیلوگرم خرما با قیمت ۷۷ تا ۷۸ هزارتومان باید به دست مصرفکنندگان برسد بنابراین افزایش نرخ خرما امسال نسبت به سال گذشته کمتر از ۱۵ درصد است. رئیس انجمن ملی خرمای ایران براین باور است که در صورت سیاستگذاری مناسب ایران در یکی دو سال آینده امکان صادرات خرما به ارزش ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون دلار را دارد.
وی اضافه کرد: اگر هر کیلوگرم خرمای ایران یک دلار و ۲۰ سنت قیمت داشته باشد مجموع تولید ایران سالانه دارای یک گردش مالی یک میلیارد دلاری است.
رشیدفرخی محدودیت در صادرات را به ضرر تولیدکنندگان داخلی و منافع ملی کشور دانست و گفت: سال گذشته ۱۰ روز ممنوعیت صادرات ایجاد شد همین امر باعث شد که عربستان بازارهای هدف صادراتی ایران را تصاحب کند بنابراین بخش عمده محصول خرما کشور در سردخانهها باقی ماند.
وی درباره مدت زمان نگهداری خرما افزود: محصول خرما به دو شکل تازهخوری و خشک در بازار عرضه میشود که خرمای خشک تا یک سال و خرما تازهخوری به مدت هشت ماه در یخچال قابل نگهداری است.