به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: سالانه ۶ میلیون پرونده در کلانتریها تشکیل میشود که بر اساس گفته یک مقام مسئول در فرماندهی نیروی انتظامی، آمارها از افزایش نزاع و خشونت در جامعه حکایت میکند.
در همین زمینه، مجید موسوی راد، مدیرکل مددکاری اجتماعی و مشاوره فراجا گفت: «آمارها نشان میدهد که خشونت و نزاع در جامعه افزایش پیدا کرده است. سالانه ۶ میلیون پرونده در کلانتریهای کشور تشکیل میشود. این آمار بدی است. از این میان، یک میلیون پرونده در دایره اجتماعی است. ما از این آمارها ناراحت هستیم.» در یکی از این موارد، روایت تجارت نیوز است که میگوید، آمار نزاع فردی طی یک دهه ۹۹ درصد افزایش یافته است.
این نگرانی پلیس کاملا بجاست و صرفا یک هشدار توخالی نیست چراکه آمار پزشکی قانونی هم افزایش آمار در حوزه نزاع و خشونت را تایید میکند. طبق آمارهای منتشر شده پزشکی قانونی در سال گذشته، بیش از ۵۹۱ هزار نفر برای نزاع به این سازمان مراجعه کردهاند که نسبت به سال ۱۴۰۰ افزایش داشته است. همچنین آخرین آماری که این سازمان در ۵ ماه نخست امسال منتشر کرده نشان دهنده مراجعه ۲۷۹ هزار نفر برای نزاع به این سازمان است.
استان تهران بنا به آمار پزشکی قانونی بیشترین مراجعه کننده نزاع به این سازمان را دارد؛ از ابتدای فروردین تا پایان شهریور امسال، ۵۵ هزار و ۲۹۹ نفر به دلیل آسیبهای ناشی از نزاع به مراکز پزشکی قانونی استان تهران مراجعه کردند که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته (۱۴۰۱) ۰.۵ درصد افزایش یافته است و البته باید گفت که نزاع خیابانی مختص به یک استان و منطقه نیست.
به طور طبیعی، بخشی از خشونت ها، نزاعها و مجادلات موجود در جامعه به دلایل مختلف به پزشکی قانونی کشیده نمیشود که اگر مثلا «نزاع شمار»ی وجود داشت احتمالا تعداد این گونه موارد بسیار بیشتر از این میشد.
شاهد مثال این ادعا را میتوان در گفتههای موسوی راد، مدیرکل مددکاری اجتماعی و مشاوره فراجا یافت که روز سه شنبه گذشته در همایش «مددکاری اجتماعی و میانجیگری» تصریح کرده است: «در یک مقطع زمانی پزشکی قانونی گفت که شبها هم خدمات ارائه دهید، آمار پروندهها ۲ برابر شد.»
در عین حال روند آمارها روبه افزایش است که البته مناسبات اجتماعی و فقدان ثبات در بخشی از موارد اجتماعی و اقتصادی، خود از مهمترین دلایل این امر میتواند تلقی شود.
در این باره، تجارت نیوز در گزارشی افزایش نزاع و بزهکاری را طی یک دهه بررسی کرده و نوشته است: «آمار نزاع فردی، قمهکشی و سرقت در دهه ۹۰ به ترتیب ۹۹ درصد، ۶۵ درصد و ۳۹ درصد افزایش داشت.»
مدیرکل مددکاری اجتماعی و مشاوره فراجا گفته است: «تا سال گذشته همه آمارها نشان میداد که مشکلات خانوادگی زیاد است. اما حالا آمارها میگویند که خشونت و نزاع در جامعه افزایش پیدا کرده است. این نگرانکننده است.»
در همین خصوص پیش از این در مهرماه، فراجا در آماری اعلام کرده است که تاکنون عمدهترین علل مراجعات به مراکز مشاوره و دوایر مددکاری اجتماعی در استانها مسائل و مشکلات خانوادگی بوده است، ولی امسال برای نخستین بار بعد از ۲۰ سال، حوزه نزاع و درگیری بالاتر از مشکلات خانوادگی قرار گرفت.
حال این که بیشترین گروه سنی مرتبط با نزاعها و خشونتها چه رده است، ایرنا در این باره به تازگی آماری منتشر کرده است: جوانان بیش از سایر گروههای سنی درگیر نزاع جمعی میشوند که اغلب در بازه سنی ۱۸تا ۲۵ سال قرار دارند؛ این قشر به دلایل مختلف از جمله استعمال مواد مخدر، رو کم کنی، متلک پرانی، خودنمایی، شاخ و شانه کشیدن و هزاران دلایل پیش پا افتاده وارد گود درگیریهای خیابانی میشوند.
اما یک آسیب و بزه اجتماعی همچون نزاع و خشونت دلیل یا دلایلی دارد که جامعه شناسان آن را تاکنون در پژوهشهای مختلف بررسی کرده اند. دکتر سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاری ایران در این باره میگوید: خشونت و نزاع خیابانی یک شبه به وجود نیامده و موضوع دیروز و امروز نیست، بیش از دو دهه است که شاخصهای این بخش روند رو به رشد دارد و در جامعه نگرانی ایجاد کرده است. بخشی از علل وقوع نزاع خیابانی به تصمیمهایی باز میگردد که به صورت کلان گرفته میشود؛ برای نمونه با تغییرات اقتصادی به خصوص در حوزه نرخ گذاری کالاها و خدمات ممکن است سرمایه مردم در یک شب به یک سوم کاهش یابد و در نتیجه فشار روانی ناشی از آن بر مردم افزایش یابد.
برای این سخن موسوی چلک حداقل در یک دهه اخیر شواهد مثالی فراوانی را میتوان یافت؛ وقوع سه جهش نرخ ارز در بازه زمانی سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۱، رشد نرخ تورم و به دنبال آن جهش قیمت کالاهای سرمایهای به خصوص طلا، مسکن و خودرو دست به دست هم داده تا قدرت اقتصادی و خرید مردم در دهه ۹۰ خورشیدی به سال ۱۳۸۹ بازگردد که همه اینها خود فشار روانی مضاعفی را بر روح و روان شهروندان به خصوص مردان که مسئولیت تامین اقتصادی خانواده را بر عهده دارند، وارد کرده است. موسوی چلک بر این باور است زمانی که مدارا و اخلاق اجتماعی مورد بیتوجهی قرار میگیرد، نزاع بیشتری رخ میدهد به طوری که خشونت از مصادیق بارز چنین وضعیتی است. وی با بیان این که سرمایه اجتماعی به معنای مجموعه ای از هنجارها، ارزشها و درکی است که موجب تسهیل همکاری درونگروهی و برونگروهی در جامعه میشود، افزود: هنگامیکه سرمایه اجتماعی در جامعه کاهش پیدا میکند، باید منتظر افزایش آسیب و جرایم باشیم که از جمله آن نزاع در محیطهای عمومی و خصوصی یعنی خانواده است.