خودکفایی گندم نزدیک‌تر شد؛ اعلام نرخ خرید تضمینی گندم

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ پس از تصویب در شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی از سوی وزیر جهادکشاورزی رسماً اعلام شد.

محمدعلی نیکبخت در نشست شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی با تشریح روند قانونی بررسی و تعیین قیمت محصولات راهبردی کشاورزی گفت: شورای قیمت‌گذاری با حضور همه اعضا و تبادل نظر در جلسات متعدد کارشناسی، قیمت خرید تضمینی گندم را برای سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ تعیین و مصوب کرد. بنا‌بر اعلام وزارت جهاد کشاورزی، وزیر جهادکشاورزی با تصریح بر مصوبه شورا که نماینده کشاورزان هم از اعضای آن هستند، اعلام کرد: براساس خرد جمعی، کار کارشناسی و هماهنگی‌های صورت‌گرفته با دولت، نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ مبلغ ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان تصویب و اعلام می‌شود.

افزایش ۲۵۰ درصدی نرخ خرید تضمینی گندم

قیمت جدید خرید تضمینی گندم، افزایش ۱۷ درصدی را نسبت به نرخ خرید تضمینی در سال قبل (۱۵ هزار تومان) نشان می‏دهد، باوجود این بد نیست بدانیم که این نرخ نسبت به نرخ سال ۱۴۰۰‐۱۳۹۹ یعنی سال آخر دولت دوازدهم (۵ هزار تومان) افزایش ۲۵۰ درصدی را به اثبات می‏رساند که نشان‌دهنده توجه شایان دولت سیزدهم و وزارت جهاد کشاورزی به امر تولید و ممانعت از گسترش واردات و ارزبری است. در سال آخر دولت دوازدهم گندمکاران از تعیین غیرمنطقی نرخ خرید تضمینی این محصول بشدت گلایه‏مند بودند، به‌طوری که با تعیین قیمت ۵ هزار تومان برای هر کیلوگرم گندم، شاهد آن بودیم که میزان خرید تضمینی گندم توسط دولت با کاهش محسوسی روبه‏رو شد و به ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید. از طرف دیگر تولید این کالای‌اساسی نیز با افت ۵ میلیون تنی روبه‏رو شد و به ۸ میلیون تن رسید که این امر نشأت‌گرفته از بی‏رغبتی کشاورزان به کشت گندم و رفتن به سمت تولید محصولات عمدتاً آب‏بر کشاورزی بود.

همچنین در این سال شاهد آن بودیم که بخش زیادی از تولید گندم کشور به عراق و افغانستان قاچاق و بخش دیگری به‌عنوان خوراک دام مصرف شد. این در حالی است که در این سال رکورد ارزبری گندم شکسته شد و ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار صرف واردات این کالای‌اساسی شد.

قاچاق معکوس گندم با نرخ ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان

اواخر شهریورماه سال‌جاری بود که شورای قیمت‏گذاری محصولات اساسی کشاورزی (متشکل از ۱۱ عضو شامل بخش‌خصوصی و تشکل‏های کشاورزی، کشاورزان خبره، نمایندگان وزارت اموراقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت جهاد کشاورزی) با حضور وزیر جهاد کشاورزی برگزار شد.

به همین دلیل قبل از سال زراعی جاری (۱۴۰۲-۱۴۰۳) در اواخر شهریورماه امسال قیمت ۳۲ قلم کالای‌اساسی برای سال زراعی ۱۴۰۳‐۱۴۰۲ تعیین شد. به‌طوری که قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد و براساس قانون باید در همان بحبوحه زمانی از سوی وزیرجهاد کشاورزی به‌عنوان رئیس شورای قیمت‏گذاری کالا‌های اساسی اعلام می‌شد. با این حال محمد‌علی نیکبخت، وزیر جهاد کشاورزی باتوجه به اینکه در سال گذشته تأخیر در پرداخت مطالبات گندمکاران به‌دلیل افزایش چندباره نرخ خرید تضمینی گندم صورت‌گرفته بود، رسماً این نرخ را اعلام نکرد تا با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و بانک‌مرکزی مشکلی بابت پرداخت مطالبات در سال آینده که موعود تحویل محصول گندمکاران است به وجود نیاید.

با این حال برخی از فعالان بخش کشاورزی به کاهش ۲ هزار تومانی قیمت خرید تضمینی گندم در وضعیت فعلی، نسبت به نرخی که در جلسه شورای قیمت‌گذاری که در اواخر شهریورماه تعیین شده بود (۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان) معترض هستند. این درحالی است که هم‌اکنون قیمت جهانی گندم در بازار‌های مختلف در بهترین حالت به ۱۵ هزار تومان می‌رسد به همین دلیل اگر نرخ ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام می‌شد بدون‌شک باتوجه به اختلاف ۴ هزار و ۵۰۰ تومانی قیمت داخلی گندم با قیمت خارجی آن، شاهد قاچاق معکوس گندم از مرز‌های عراق، پاکستان و افغانستان به کشور بودیم که این امر می‌توانست اختلالات زیادی را در سیستم‌های توزیع آرد به وجود آورد.

تحقق خودکفایی با تخصیص بودجه بیش از ۲۰۰ همتی

وزارت جهاد کشاورزی با کمک شرکت بازرگانی دولتی و سازمان تعاون روستایی توانست در سال زراعی گذشته که شهریورماه امسال به پایان رسید حدود ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن گندم به نرخ ۱۵ هزار تومان از کشاورزان خریداری کند، این در حالی است که تولید گندم به حدود ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسیده بود.

با این حال این میزان خرید تضمینی گندم کفاف آرد نانوایان را می‏دهد، ولی برای رسیدن به خودکفایی کامل تولید باید ۱۴ تا ۱۵ میلیون تن و خرید تضمینی به ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تن تا ۱۲ میلیون تن برسد که به‌نظر می‏رسد در سال آینده کشورمان به آن نائل خواهد شد. به همین دلیل و باتوجه به قیمت خرید تضمینی تعیین‌شده وزارت جهاد کشاورزی اگر بتواند ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری کند باید بودجه‌ای بیش از ۲۰۱ هزار میلیارد تومان برای این امر اختصاص دهد.