ورود شورای بورس به چالش مالی خودروسازان

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: زیان سنگین شرکت‌های خودرو‌ساز موضوع تازه‌ای نیست، اما آنچه تازه است، افزایش سرعت تولید زیان در این دو کارخانه بزرگ کشور در سال‌جاری است.

بحران زیان انباشته

آنطور که آمار‌ها نشان می‌دهد زیان این دو شرکت در سال‌جاری به شکلی بی‌سابقه در حال بزرگ‌تر شدن است و فقط زیان انباشته شرکت مادر یا اصلی ایران‌خودرو در ۶ ماهه امسال بیش از زیان انباشته ۱۲ ماهه این شرکت به همراه شرکت‌های زیرمجموعه‌اش بوده است. این موضوع نگرانی‌هایی را در میان مقامات بازار سرمایه به‌وجودآورده است؛ به همین دلیل شورای بورس در تازه‌ترین نشست خود به بررسی عملکرد مالی شرکت‌های خودرو‌سازی پرداخت. آنطور که روز گذشته رئیس سازمان بورس گفت: با توجه به مشکلات و چالش‌های موجود در این صنعت که بعضا مزمن شده است، اعضای شورا به اتفاق بر انجام یکسری اقدامات اصلاحی عاجل برای برون‌رفت از این وضعیت تأکید کردند و مقرر شد در جلسات آتی شورای‌عالی بورس، با وزیر صنعت، مباحث کارشناسی تکمیلی مطرح و تصمیم مربوطه اتخاذ شود.

بودن یا نبودن؛ مساله این است

به‌گفته مجید عشقی در کنار موضوع تجدید ارزیابی دارایی‌ها، اصلاح ساختار مالکیتی این دو خودروساز و بازنگری در نظام تصدی‌گری دولت در آنها، لزوم واگذاری سهام تودلی، خروج از سرمایه‌گذاری‌های غیرمرتبط و همچنین افزایش بهره‌وری و مدیریت هزینه‌ها از دیگر موارد مطرح شده در جلسه شورای‌عالی بورس بود. رئیس سازمان بورس حتی تلویحا به بودن یا نبودن شرکت‌های خودرو‌ساز در بورس اشاره کرد و گفت: وضعیت حضور ۲ خودروساز بزرگ در بورس نیز در جلسه اخیر شورای‌عالی بورس مطرح شد. سخنان عشقی احتمالا به‌معنای آن است که اگر ساختار مالی این دو شرکت اصلاح نشود، احتمال اخراج آن‌ها از بورس نیز وجود دارد. طبق دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار، چنانچه عملکرد یک شرکت در ۲ دوره مالی متوالی منجر به زیان شود و عملیات ۶ ماهه بعدی، منتج به سود نشود، پذیرش این شرکت در بورس می‌تواند از سوی هیأت پذیرش بورس لغو شود.

ابعاد چالش چقدر است؟

اما پرسش این است که چه چیزی شورای بورس را بر آن داشته است که وضعیت شرکت‌های خودرو‌ساز را بررسی کند؟ آمار‌ها نشان می‌دهد جمع کل زیان انباشته شرکت ایران‌خودرو به‌علاوه شرکت‌های زیرمجموعه‌اش در پایان سال مالی قبل رقمی بالغ بر ۸۸ هزارو ۶۹۸ میلیارد تومان و شرکت سایپا و زیرمجموعه‌هایش ۷۷ هزارو ۸۴۷ میلیارد تومان بوده است و این یعنی اینکه این دو شرکت در پایان سال مالی قبل جمعا ۱۶۶ هزارو ۵۴۵ میلیارد تومان زیان داشته‌اند، اما امسال وضعیت به‌مراتب بدتر است.

در نیمه نخست امسال جمع کل زیان‌انباشته شرکت ایران‌خودرو بدون درنظر گرفتن شرکت‌های زیرمجموعه‌اش به ۹۷ هزار میلیارد تومان و شرکت سایپا بدون شرکت‌های زیرمجموعه‌اش به ۴۵ هزارو ۶۰۰ میلیارد تومان رسیده و این یعنی اینکه زیان شرکت مادر‌ایران‌خودرو در ۶ ماهه امسال بیش از کل زیان گروه در طول ۱۲ ماهه گذشته بوده و جمع کل زیان این دو شرکت بدون احتساب سایر شرکت‌ها در نیمه نخست امسال به ۱۴۲ هزارو ۶۳۸ میلیارد تومان رسیده است. احتمالا در پایان سال‌جاری زیان انباشته ۲ شرکت اصلی ایران‌خودرو و سایپا از مرز ۱۷۰ هزار میلیارد تومان عبور خواهد کرد و چنانچه زیان شرکت‌های زیرمجموعه این دو گروه را هم اضافه کنیم این میزان احتمالا از مرز ۲۵۰ هزار میلیارد تومان فراتر خواهد رفت.