به کارگیری نیرو‌های خلاق از طریق کارآفرینی؛ ایجاد ۱۶۴۰ مرکز مشاوره و خدمات کارآفرینی در کشور

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: کارآفرینی یکی از راه‌های ایجاد فرصت‌های شغلی است که از طریق تبدیل ایده به فعالیت‌های تولیدی و صنعتی، نیرو‌های خلاق را به کار می‌گیرد. کارآفرینی با نوآوری و اتخاذ شیوه‌های جدید، گسترش عرضه و افزایش رقابت را در عرصه تولید فراهم می‌کنند، این افراد با ارائه راهکار‌ها همیشه به دنبال کاهش هزینه‌ها و گسترش منابع هستند که نقش مؤثری در بهبود اقتصاد کشور دارند. در این زمینه «محمود کریمی بیرانوند» معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار روزنامه «ایران اقتصادی» به تشریح اقدامات و سیاست‌های کلان این وزارتخانه در دولت سیزدهم در حوزه کارآفرینی پرداخت.

برای رونق در حوزه کارآفرینی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی چه اقداماتی انجام داده است؟

بیش از یکهزار و ۶۴۰ مرکز مشاوره و خدمات کارآفرینی در سراسر کشور در قالب چهار نوع خدمت از جمله ۹۳۸ مرکز مشاوره، ۲۶۳ شتاب‌دهنده، ۱۹۸ فضای کار اشتراکی، ۲۴۲ کافه کارآفرینی با هدف ارائه مشاوره‌­های تخصصی به متقاضیان برای راه‌اندازی یا توسعه کسب‌وکار‌ها در راستای پایداری و توسعه اشتغال در کشور ایجاد شده است.

راه‌اندازی مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی به عنوان یکی از بازیگران زیست­ بوم کارآفرینی کشور به منظور کمک و ارائه مشاوره‌­های تخصصی به کارآفرینان و متقاضیان صورت گرفته است.

از مهم‌ترین اهداف ایجاد مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی، ارتقا و توسعه زیست­‌بوم کارآفرینی منطقه‌­ای و ملی، تسهیل انتقال تجربه، دانش و فناوری و یادگیری بین اجزای زیست ­بوم کارآفرینی، ارائه مشاوره‌های تخصصی کارآفرینی مبتنی بر دانش کاربردی، کمک به بهبود فضای کسب و کار، حمایت از راه‌اندازی استارتاپ­‌ها و کمک به تأمین مالی فعالیت­‌های کارآفرینانه از طریق اتصال صاحبان سرمایه به کارآفرینان است. برای بهبود محیط کسب و کار کارآفرینان، سامانه صدور مجوز مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی با اتصال به درگاه ملی مجوز‌ها و صدور آنی مجوز‌ها راه‌اندازی شده است که این سامانه امکان انجام نظارت پسینی و حذف برخی شرایط و ضوابط غیرضروری را فراهم کرده است. در راستای بهبود فضای کسب و کار کشور و تسهیل صدور مجوزها، این سامانه از تیرماه امسال فعالیت خود را آغاز کرد.

همچنین راه‌­اندازی و ساماندهی انجمن صنفی مراکز مشاوره و خدمات کارآفرینی در ۲۷ استان کشور از دیگر اقدامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. شبکه­‌سازی، هم­‌افزایی و مشارکت حداکثری کارآفرینان در تصمیم‌­سازی­ مدیران ارشد در استان‌ها در زمینه توسعه کارآفرینی با تدوین اساسنامه و تشکیل ۳۱ کانون کارآفرینان برتر رسمی در استان­‌ها و تشکیل کانون ملی کارآفرینی و کارگروه‌­های تخصصی آن در این دولت انجام شد.

راه‌اندازی کافه‌های کارآفرینی چقدر در خلق ایده‌ها و فرصت‌های شغلی مؤثر است؟

با راه‌اندازی کافه‌های کارآفرینی، بازیگران عرصه کارآفرینی به یکدیگر متصل شده و باعث می‌شود تا فرصت‌های شغلی جدیدی در استان‌ها با حضور کارآفرینان و نیرو‌های خلاق و کارآمد ایجاد شود. در این کافه‌ها، تجربه‌های موفق کارآفرینی با حضور استادان و کارآفرینان برتر در یک محیط صمیمی به‌راحتی در اختیار جویندگان کار قرار می‌گیرد. این امر نه تنها منجر به کسب تجربه می‌شود بلکه ایده‌های کارآفرینی به اشتراک گذاشته می‌شود.

همچنین اکوسیستم کارآفرینی در استان‌ها بر اساس نیاز بازار اصلاح می‌شود و بر پایه حجم و شکل فعالیت‌هایی که در حوزه تولید و صنعت وجود دارد، کافه‌های کارآفرینی می‌تواند نقش مؤثری در افزایش اشتغال و تکمیل زنجیره تولید ایفا کند.

همچنین رویداد‌های کارآفرینی و استارتاپی که در کافه‌های کارآفرینی برگزار می‌شود، هم از جنبه آموزشی و هم از جنبه شبکه‌سازی برای استارتاپ‌ها و کارآفرینان و البته سرمایه‌گذاران از اهمیت بالایی برخوردار است. برگزاری رویداد‌های مختلف و منظم هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه سعی می‌کند نیاز‌های مخاطبان خود را به بهترین شکل ممکن رفع کرده و محلی برای رفع نیاز‌های هر علاقه‌مند به راه‌اندازی کسب و کار را فراهم کند.
رویداد‌هایی مانند کارگاه‌های آموزشی، دورهمی‌های تخصصی، میهمانی‌های ویژه تیم‌سازی و هم‌افزایی، کتابخوانی و تحلیل فیلم‌های حوزه کسب و کار و توسعه فردی و سایر موارد از جمله اتفاق‌هایی است که به کسب تجربه و خلق ایده کمک می‌کند.

آیا برنامه‌ای برای سطح دانش و مهارت کارآفرینان صورت گرفته است؟

ارتقای کیفی خدمات مراکز مشاوره کارآفرینی از طریق رتبه­‌بندی مراکز و توانمندسازی مدیران مراکز مذکور در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت. بر این اساس تقویت مهارت­‌های نرم کارآفرینانه در بین نوجوانان به منظور ارتقای سطح دانش و مهارت کسب‌وکار آن­ها و آمادگی برای ورود به بازار کار از طریق ارائه بیش از ۱۳۰ هزار نفرساعت آموزش به دانش‌­آموزان و بیش از ۱۷ هزار نفرساعت آموزش به رهیاران صورت گرفت.

همچنین دوره آموزشی تربیت رهیاران باشگاه کارآفرینان نوجوان برای ۱۷۴ نفر از دبیران کار و فناوری و سایر معلمان آموزش و پرورش و رؤسای پژوهش­سرا‌های دانش­‌آموزی سراسر کشور جهت توسعه و ترویج مهارت­‌های نرم در مدارس کل کشور برگزار شد.

برگزاری جشنواره کارآفرینان برتر چقدر در شناسایی کارآفرینان مؤثر است؟

توسعه و ترویج فرهنگ کارآفرینی از طریق برگزاری چهاردهمین جشنواره کارآفرینان برتر در سال ۱۴۰۱ و شناسایی ۲۰۰ کارآفرین برتر استانی و ۲۱ کارآفرین برتر ملی در بخش­‌های مختلف اقتصادی و معرفی آن‌ها به جامعه به عنوان الگو برای جوانان فارغ­‌التحصیل و جویای کار صورت گرفت.

با توجه به برگزاری جشنواره کارآفرینان برتر و شناسایی و معرفی کارآفرینان با شاخص‌­ها و معیار‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکنون ۱۴ دوره جشنواره برگزار و حدود سه هزار کارآفرین برتر استانی و ۲۰۰ کارآفرین برتر ملی شناسایی و معرفی شده­‌اند.

آیا برنامه‌ای برای شناسایی ایده‌های برتر کارآفرینان صورت گرفته است؟

جشنواره سراسری ایده‌­های اشتغال­زا و کارآفرینی کشور در سال ۱۴۰۰ با هدف کمک به ایجاد اشتغال در کشور و شناخت فرصت­‌های ویژه اشتغال در مناطق مختلف کشور طراحی و اجرا شد.

در همین راستا شناسایی ۲۲۲ برنامه و الگو ایجاد اشتغال در کشور از ۷۰ دستگاه اجرایی و و به‌­روزرسانی مستمر این برنامه­‌ها به منظور شناسایی وضع موجود، برنامه‌­ریزی و سیاست­گذاری صحیح برای ایجاد و تثبیت اشتغال و جلوگیری از موازی­‌کاری و هدررفت منابع از طریق تهیه و تدوین اطلس ملی الگو‌های اشتغال کشور و اتصال به سامانه رصد صورت گرفت.

نقش دستگاه‌ها در حمایت از توسعه کارآفرینی در کشور را چطور ارزیابی می‌کنید؟

دستگاه‌های مختلفی در این زمینه همکاری کرده‌اند. در همین راستا، امضای تفاهم­نامه همکاری با نهاد‌های مختلف در راستای توسعه و ترویج کارآفرینی در کشور نظیر «سازمان آموزش فنی و حرفه‌­ای و معاونت علمی و فناوری» با هدف توسعه زیست­‌بوم کارآفرینی و نوآوری، «انجمن نشان­‌سپاری (فرانچایز)» به منظور حمایت از توسعه و تقویت کسب‌­و­کار‌های کوچک، خُرد یا خانگی، پژوهش، طراحی و اجرای برنامه­‌های مطالعاتی، ترویجی و آموزشی مشترک، «دانشکده معارف و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)» در راستای ایجاد تحول در زنجیره ارزش اشتغال و کارآفرینی، «معاونت آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش» به منظور همکاری در زمینه آموزش کارآفرینی به کودکان و نوجوانان صورت گرفت.

همچنین کمک به ترویج فرهنگ کار و کارآفرینی و خوداشتغالی از طریق تدوین دستورالعمل راه­‌اندازی میدان و مسجد کارآفرینی از دیگر اقدامات مؤثر در این زمینه بود. برنامه‌های دیگری از جمله تعامل با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در راستای برگزاری «کنگره ملی آموزش هدفمند، مهارتی و نیازمحور» و برگزاری «همایش تخصصی تصویرسازی بازار کار دانش‌­آموختگان» با هدف استخراج چالش­‌ها و ارائه راهکار‌های سیاستی مرتبط با اشتغال دانش­‌آموختگان با استفاده از نظرات بخش خصوصی، کارآفرینان، صاحب­نظران و مسئولان متولی موضوع مهارت و اشتغال کشور همچنین برنامه‌­ریزی برای تشکیل اولین کمیته ساماندهی اشتغال فارغ­‌التحصیلان دانشگاهی در ۲۸ خرداد سال جاری با حضور نهاد‌های اجرایی در حوزه اشتغال فارغ‌­التحصیلان دانشگاهی و دستیابی به راهکار‌های سیاستی و اجرایی برای رفع بیکاری دانش­‌آموختگان صورت گرفت.

سهم کارآفرینان در ایجاد اشتغال چقدر است؟

کارآفرینان، موتور محرک اصلی اقتصاد هستند؛ آن­ها با تکیه بر «نوآوری» به خلق محصولات و خدمات بدیع، خلق بازار‌های نو، خلق صنایع و خلق فناوری­‌های بدیع می‌پردازند.

در واقع توسعه اقتصادی و تحول ساختاری حاصل اکتشاف کارآفرینانی است که دست به ریسک و آزمون می‌­زنند. در واقع «کارآفرینی» یکی از مهم‌­ترین راهکار‌های موجود است که می‌­تواند در راستای سیاست­‌های برنامه‌های توسعه کشور، با تکیه بر سرمایه عظیم نیروی انسانی متخصص، اهداف توسعه‌ای کشور را پوشش داده مسیر‌گذار از اقتصاد مبتنی بر منابع به اقتصاد دانش‌­بنیان و مقاومتی را تسهیل کند.

«کارآفرینی» فرایندی است که از طریق آن فرد کارآفرین ضمن شناسایی فرصت­‌ها از طریق نوآوری و پذیرش مخاطره، ارزش جدیدی در حوزه­‌های اقتصادی یا اجتماعی به وجود می­‌آورد و به دلیل تغییر و تحولی که در شیوه‌­های متداول ایجاد می‌­نماید، نقش مهمی در رشد و توسعه کشور دارد.

کارآفرینان بازوان قدرتمند تولید و اشتغال هستند که در همه حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی در کنار مسئولان و مدیران دولت باشند و باید از آن‌ها حمایت کرد. ضمن اینکه کارآفرینان برای تجاری‌سازی ایده‌ها در مرحله اول باید تحقیق و بررسی بازار نهایی، همچنین برآورد نیاز و تقاضا در جامعه را داشته باشند و در نهایت با تجاری‌سازی ایده‌ها اقدام به جذب سرمایه کنند.